50
ilde vergi tahsilatı azaldı
Küresel kriz, Türkiye'de 50 ili vergisel açıdan oldukça
kötü etkiledi. Kocaeli, İstanbul, İzmir ve Bursa'nın da
aralarında bulunduğu 50 ilde vergi gelirleri, geçen
yılın da altına indi.
Gelir İdaresi Başkanlığı verileri üzerinde yaptığı
hesaplamalara göre, Ocak-Mayıs döneminde 81 ilin 31'inde
vergi gelirleri 2008 yılının aynı döneminin üzerinde
gerçekleşti.
Bu iller arasında 5 aylık dönemde, geçen yıla göre 396
milyon 338 bin lira daha fazla verginin toplandığı
Ankara da bulunuyor. Başkentte 2008 yılının ilk 5 ayında
8 milyar 377 milyon 335 bin lira olan vergi tahsilatı,
bu yıl aynı dönemde 8 milyar 773 milyon 673 bin lira
oldu.
Vergi gelirlerinde 11 milyon lira artış kaydedilen Adana
ile Amasya, Artvin, Diyarbakır, Giresun, Hatay, Kars,
Kastamonu, Malatya, Siirt, Sinop, Tunceli, Şanlıurfa,
Van, Yozgat, Karaman, Batman, Şırnak, Osmaniye ve Düzce
gibi iller de, vergi gelirlerinin yükseldiği iller
arasında yer aldı.
Buna karşılık Ankara dışında vergi gelirlerinde
Türkiye'yi sırtlayan iller ise vergi gelirleri
bakımından geçen yılı arattı.
2008 yılının ilk 5 ayında 9 milyar 863,8 milyon lira
verginin toplandığı Kocaeli'de bu rakam, bu yıl 8 milyar
192,2 milyon liraya düştü. Böylece bu ildeki vergi
gelirinde geçen yıla göre 1 milyar 671,7 milyon liralık
bir azalma meydana geldi.
Geçen yıl Hazineye 30 milyar 194,8 milyon lira vergi
veren İstanbul'da da vergi hasılatı 827,6 milyon lira
düştü ve 29 milyar 367,2 milyon lira olarak gerçekleşti.
Vergi gelirlerinde 646,7 milyon liralık erozyonun
yaşandığı İzmir'de de 7 milyar 158,9 milyon lira olan
vergi geliri, bu yıl 6 milyar 512,2 milyon liraya indi.
Krizden en fazla etkilenen iller arasındaki Bursa'da da
1 yıl önce 1 milyar 817,9 milyon lira vergi
toplanmışken, bu yıl 1 milyar 439,4 milyon lira vergi
tahsilatı yapıldı. Bu şekilde Bursa'nın vergi
gelirlerinde de 378,5 milyon liralık bir gerileme
yaşandı.
Diğer illerden Zonguldak'ta 256,1 milyon lira,
Kırıkkale'de 61,7 milyon lira, Samsun'da 66,6 milyon
lira, Tekirdağ'da 48,1 milyon lira, Eskişehir'de 44,7
milyon lira, Antalya'da da 59,4 milyon lira, Muğla'da da
46,1 milyon lira vergi düşüşü oldu.
TAHSİLAT ORANLARI
Tahakkuk eden verginin tahsil edilmesi bakımından da
krizin olumsuz etkileri en fazla Zonguldak'ta yaşandı.
Bu ilde tahsilat oranı, geçen yılın aynı dönemine göre
28,5 puan geriledi. 2008 yılında bu ilde tahakkuk eden
her 100 liralık verginin 68,27 lirası tahsil edilirken,
söz konusu rakam bu yıl 39,78 liraya geriledi.
İstanbul'da geçen yıl yüzde 80 olan tahsilat oranı, bu
yıl yüzde 75,3'e, İzmir'de de 81,3 olan oran, yüzde
74,8'e indi. Vergi gelirlerindeki artışa rağmen
Ankara'nın tahsilat oranında da 5,7 puanlık bir azalma
meydana geldi. Ancak tahakkuk artışı, başkentin vergi
gelirlerini arttırdı.
Tahsilat oranındaki düşüş Hakkari'de 18,2 puan,
Yalova'da 14,4 puan, Aksaray'da 15,4 puan, Kırıkkale'de
11,9 puan, Sakarya'da 14,4 puan, Kırklareli'nde 11 puan,
Karabük'de 10,2 puan, Kilis'te 10,2 puan, Samsun'da 9,6
puan, Elazığ'da 9,1 puan, Çanakkale'de 10 puan, Aydın'da
10,2 puan, Balıkesir'de de 8 puan olarak belirlendi.
ntvmsnbc.com
22.06.2009 |