Yeni seçilecek
muhtarların sosyal güvenliği nasıl olacak?
Bugünkü yazımızda bir hafta sonra yapılacak mahalli
seçimlerin sonucunda yeni seçilecek olan köy ve mahalle
muhtarlarının sosyal güvenliklerinin nasıl
sağlanacağının cevabını arayacağız.
Yeni seçilecek olan köy ve mahalle muhtarları, 5510
sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu” kapsamında sigortalı sayılacaklar. Muhtarların
kendi adlarına prim ödemeleri gerekmektedir. Bunun
için seçilen muhtarların;
- Bir hizmet akdi ile bir işveren yanında çalışmaması,
- Kendi adına ticari faaliyette bulunmaması
- Sosyal Güvenlik Kurumları (SGK) kapsamında herhangi
bir aylık veya gelir almaması gerekir.
EMEKLİLİK MAAŞLARI ARTACAK
Muhtarlar 5510 sayılı Kanuna göre 4-b sigortalısı
sayılmışlardır. Diğer bir ifade ile işveren yanında
çalışması olmayan ayrıca ticari bir işletmeye sahip ya
da ortak olmayanlar muhtar seçildikleri takdirde zorunlu
olarak sosyal güvenlik kapsamında sigortalı
olacaklardır. İl veya İlçe Mülki Amirlikleri seçilen
muhtarların bildirimlerini 15 gün içinde SGK’ya
yapacaklardır.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, muhtarlık görevini
sürdürmekte olup 29 Mart 2009 tarihindeki seçimde tekrar
bu göreve seçilen kişiler ile ilk defa önümüzdeki pazar
günü yapılacak yerel seçimlerde muhtar seçilecek kişiler
arasında prim ödeme miktarı ile prim ödeme gün sayıları
arasında farklılıklar bulunmaktadır.
1 Ekim 2008 tarihinden önce muhtar seçilenler her ay
için 15 gün üzerinden prim ödemekteydi. Yeni Kanunla
birlikte 1 Ekim 2008-1 Nisan 2009 tarihleri arasında
SGK’ya müracaat eden muhtarlar, 30 gün üzerinden prim
ödeme hakkına sahip oldular. Bu da emekliliklerinde daha
fazla maaş almalarına imkan sağlayacaktır.
İlk defa bu yerel seçimlerde muhtar seçilenler ise 2009
yılı için 16 gün üzerinden, takip eden yıllarda da 1’er
gün artırılarak prim ödeyeceklerdir.
Muhtarlık yaptığı süre içerisinde kendi nam ve hesabına
ticari faaliyette bulunmaya başlayan kişiler ise 16 gün
üzerinden değil de zorunlu olarak 30 gün üzerinden prim
ödemek zorundadır. Her ne kadar 2009 yılı için 16 gün,
2010 yılı için 17 gün ve takip eden yıllar için birer
gün artırılarak prim ödenmiş olsa bile muhtarlar her ay
için 30 gün üzerinden sigortalı sayılacaklardır.
Muhtarlar görevlerini sürdürmekte iken herhangi bir
işveren yanında sigortalı olmayı gerektirir nitelikte
hizmet akdi ile çalışmaya başladığı takdirde 4-b
sigortalılığı çalışmaya başladığı tarih itibari ile sona
ermektedir.
Bu durumda muhtarlar 4-a statüsüne tabi zorunlu
sigortalı olmaktadır. Ayrıca, görev süresi içerisinde
sigortalı olarak hizmet akdine tabi çalışmaya başlayan
muhtarların sigortalı olarak çalışmaya başladıkları
tarihten itibaren 4-b sigortalılığı sona erip 4-a
sigortalılığı devreye girdiği için 10 gün içerisinde
SGK’ya yazılı olarak başvuru yapması zorunluluğu da
vardır. Başvurunun sigortalı işten ayrılış bildirgesi
ile yapılması gerekmektedir.
Her ne kadar işten ayrılış bildirgesinin verilmemesi
nedeniyle para cezası 1 Ağustos 2009’da yürürlüğe
girecek olsa da ileride sıkıntı yaşamamak için işten
ayrılış bildirgesinin mutlaka Kuruma verilmesini tavsiye
ediyoruz.
Muhtar olarak hizmete devam eden ve tekrar bu göreve
seçilemediği için muhtarlıkları sona eren kişilerin
sigortalılığı, şayet ticari bir faaliyeti yok ise 29
Mart günü itibariyle sona erer. Seçilemeyen muhtarların
sigortalılıklarının durdurulması İl ya da İlçe Mülki
Amirliğince 10 gün içinde yani 07.04.2009’a kadar SGK’ya
bildirilir.
NE KADAR PRİM ÖDEYECEKLER?
Muhtarların ödemesi gereken prim miktarı günlük asgari
ücret ile günlük asgari ücretin 6.5 katı arasında
belirleyecekleri miktarlar üzerinden hesaplanmaktadır.
Günlük prim tutarı 1 Ağustos 2009-30 Haziran 2009
tarihleri için 22.20 ile 144.30 TL arasında seçilen
günlük kazancın %33.5’idir.
16 gün üzerinden prim ödemek isteyen muhtarlar en az 119
TL, en çok 773.45 TL ödeyebilirler. Halen muhtarlık
görevinde bulunanların 1 Nisan 2009 tarihine kadar
Kuruma başvurarak 30 gün üzerinden prim ödemek istemesi
halinde, ödemesi gereken prim tutarı en az 223.11 TL en
çok ise 1.450.22 TL’dir.
Seçime katılan tüm muhtar adaylarına şimdiden başarılar
diliyorum.
Lütfü Köksal
Türkiye/22.03.2009 |