|
Vergi incelemesine
neden seçilebilirsiniz?
Vergi incelemesine seçilme nedenleri;
. Büyük mükellef iseniz daha sık hatta her yıl
incelemeye alınabilirsiniz. Çünkü bulunulan şehirde,
sektörde en büyük hacimli işletmeleri incelemeye alma
eğiliminin mevcut olduğunu müşahede ediyoruz.
. BA/BS formlarıyla toplanan bilgilerde uyumsuzluklar
olması ve bu uyumsuzlukla ilgili yaptığınız açıklamanın
tatmin edici bulunmaması,
. Mal veya hizmet satın aldığınız şirketlerin Maliye'nin
kara listesinde bulunması ve yaptığınız açıklamaların
yeterli bulunmaması,
. Grup şirket ilişkileri (transfer fiyatlaması
açısından),
. Yurtdışına yapılan hizmet ödemeleri (ödemenin nev'i,
stopaja tabi olup olmaması vb. açılardan),
. Tamamen tesadüfen,
. Bir konu genel olarak taranırken,
. Sektör incelemesi sırasında,
. Bir başka şirket incelenirken, ona mal veya hizmet
satmış veya almışsanız,
. İhbar varsa (Genellikle de eski çalışanlardan gelir),
. İkili anlaşmalar çerçevesinde alınan bilgiler,
. Karapara incelemeleri,
. Tek vergi numarası uygulaması çerçevesinde toplanan
bilgilerden hareketle yapılan kontroller (Banka faiz
gelirleri incelemeleri, gayrimenkul satış incelemeleri,
borsa satış incelemeleri),
. Beyanname, ekleri ve bilanço/gelir tablosu dip not
tutarsızlıkları,
. Kasa hesabının şişkinliği,
. Yüksek ortaklar cari hesabı,
. Şişkin bir "kanunen kabul edilmeyen gider" rakamı,
. Düzeltme beyanları,
. İade talepleri,
. Sürekli ve yüksek miktarlı devreden KDV,
. Sürekli zarar beyan ediliyor olması,
. Kârlılık oranının sektörel ortalamaya göre sapma
göstermesi (Elektronik beyan sonrası vergi idaresi daha
fazla veriyi elektronik ortamda alıp işleyebilir,
karşılaştırabilir hale getirilebilir),
. Beyannamenin diğer indirim satırında gösterilen
rakamlarla ilgili yeterli açıklama yapılmamış olması.
Vergi inceleme süreci iyi yönetilmelidir
Vergi incelemeleri şirket hayatında çok önemlidir. Bu
nedenle de önemi ölçüsünde dikkatle izlenmeli ve gerekli
adımlar atılmalıdır.
Uygulamada bazen oldukça ilginç yaklaşımlarla
karşılayabiliyoruz. İnceleme başlıyor, bitiyor, tutanak
alınıyor, rapor tebliğ ediliyor, dava açma süresinin
bitimine az kala müşavir aranmaya başlanıyor.
Tabii bu, en abartılmış hal, fakat şu veya bu eksikle bu
tür durumlarla sık karşılaşıyoruz.
Bu konuda yapılması gerekenlerle ilgili olarak
hazırladığımız liste iki bölüm halinde aşağıda yer
almaktadır.
İlk bölümde inceleme aşamasındaki sürecin yönetimi,
ikinci bölümde de inceleme sonrası süreç yönetimi ele
alınmıştır.
Vergi incelemesi süreci nasıl yönetilir?
. İnceleme öncesinde alınacak tedbirler alındı mı?
- Sorunlar
- Sorunların analizi
- Olası tehditler biliniyor mu?
- Savunma dayanakları ve belgelenmesi
. İnceleme başladığında
- Alarm düğmesine basıldı mı?
- Süreç sorumluları kim?
- İnceleme elemanının sorduğu sorular?
- İnceleme elemanının istediği belgeler?
- İnceleme elemanının istediği çalışmalar?
- Defter ve belgeler tutanakla mı teslim edildi?
- İncelemenin yapılacağı yer konusunda karar verildi mi?
- İnceleme elemanları ile yapılan teknik müzakereler
nasıl yürütülüyor?
- Şirket yönetimi ile süreci yürütenler bir araya gelip
değerlendirme yapıyorlar mı?
- İnceleme elemanı ile olan ilişkilerde gerekli özen
gösteriliyor mu?
- Tutanak alınırken nelere dikkat edilmeli?
. Kayıtlara uygun mu?
. Açıklamalarımız tam ve istediğimiz şekilde yer alıyor
mu?
. Bize göre olmaması gereken ifadeler var mı?
. Tarhiyat öncesi uzlaşma istemeli miyiz?
İnceleme sonrası süreç nasıl yönetilir?
. Raporla ilgili analiz yapıldı mı?
. Konuyla ilgili yardım alınacak uzmanların tespiti
yapıldı mı?
. Farklı uzman görüşleri alındı mı?
.Uyuşmazlığın çözümünde izlenecek yola karar verildi mi?
- Uzlaşma
. Tarhiyat öncesi mi?
. Tarhiyat sonrası mı?
. Hazırlık
- Uzlaşılabilecek rakam tespit edildi mi?
- Uzlaşmada kullanılabilecek savunma noktaları
belirlendi mi?
- Yazılı bir ön metin hazırlandı mı?
- Rakamlar biliniyor mu?
- Kimler katılacak?
- Kimler ne konuşacak?
- Yargı
. Literatür taraması yapıldı mı?
. Mukteza ve yargı kararları tarandı mı?
. Duruşma düşünülüyor mu?
. Duruşmada kim yer alacak?
Yargı sonrası
. İdare kararı anladı mı?
. İdarenin yaptığı işlemler doğru mu?
- Süreç izleniyor mu?
- Taraflar zaman zaman bir araya gelip durum
değerlendirmesi yapıyor mu?
- Gidişata göre neler yapılıyor?
- İhtiyati tahakkuk / ihtiyati haciz uygulandı mı?
- Yurtdışı çıkış yasağı uygulandı mı?
- Teminat istendi mi?
- Yürütmeyi durdurma kararı gerekiyor mu?
Zeki GÜNDÜZ
20.11.2009 |
