Özürlü emeklisi,
emeklilikte çalışabilir mi?
Soru: Sadettin Bey, ben internette araştırma yaparken
Behçet Hastalığı ile ilgili bir yazınızı gördüm. Bu
konuyla ilgili ufak bir sorum olacaktı. Cevap verirseniz
çok memnun olurum. 1. Behçet hastası bir kişi işte
çalışmaya devam edebilir mi? Mesela % 60 raporu olup
emekliye ayrılmış bir Behçet hastası destek primi
ödeyerek çalışmaya devam edebilir mi?
2. Rapor % 60'ın altındaysa özürlü kapsamında bir
işyerinde çalışmaya devam edebilir mi? S.A.
Cevap: Değerli okurum, bir kimsenin emeklilik sonrası
çalışması hastalığının türüne göre değil, malulen mi
yoksa özürlü sıfatıyla erken emekli mi olduğuna
bakılarak belirlenir.
Sorunuzda malulen emekliliği mi yoksa özürlü sıfatıyla
erken emekliliği mi kastettiğinizi tam anlayamadım.
Ancak her iki ihtimal için de cevap verelim.
Malulen emekli olanların yeniden çalışması. Bu kapsamda
emekli olan sigortalılar (SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur)
malulen emekli olduktan sonra tekrar çalışmaya
başlarlarsa malullük aylıkları kesilir. Bu kişilerin
sosyal güvenlik destek primi ödeyerek, hem çalıştıkları
işyerinden ücretlerini hem de malullük aylıklarını alma
hakları yoktur.
Özürlü sıfatıyla erken emekli olanların yeninden
çalışması. Bu kapsamda emekli olan engelliler, tıpkı
diğer emeklilerde olduğu gibi sosyal güvenlik destek
primi ödeyerek, hem emekli aylıklarını hem de
çalıştıkları işyerindeki ücretlerini alabilirler. Zira
bu kişilerin aslında normal emeklilerden bir farkı
yoktur. Sadece özür durumlarına göre emeklilik şartları
kolaylaştırılmıştır.
Sorunuza tekrar dönecek olursak, bir kimsenin
emeklilikte yeniden çalışmaya başladığında emekli
aylığının kesilmesi, hangi hastalıktan özürlü olduğuna
değil, emeklilik türüne bakılarak belirlenir. Yani
özürlü sıfatıyla erken emekli olmuşsa Behçet hastası da
destek primi ödeyerek yeniden çalışmaya başlayabilir.
Babam yaştan emekli olabilir mi?
Soru: Öncelikle cevaplarınız için teşekkür ederek
başlamak istiyorum. Benim babam hakkında sorum olacak.
Babam 25.05.1954 doğumludur. Sigorta başlangıç tarihi
24.12.1977'dir. Ödenmiş prim günü 3200 ve ayrıca 500
günlük askerlik borçlanması yaptık. Toplam gün sayısı
3700 oldu. Babam askerliğini sigorta başlangıç
tarihinden önce yaptı. Buna göre babam 55 yaşını
doldurunca emekli olabilir mi? Yoksa daha geç mi olacak?
Bazıları, yaptığımız askerlik borçlanması sebebiyle
babamın sigortalılık başlangıcının 08.09.1976 tarihinden
önceye gittiğini, dolayısıyla kademeli geçişten
etkilenmeyeceğini söylüyorlar. Yani 55 yaşını doldurunca
emekli olabileceği söyleniyor. Sizce bu doğru mu?
Ersan Keskiner
Cevap: Ersan Bey, size babanızın kademeli geçişten
etkilenmeyeceği yönünde verilen bilgi yanlıştır. Zira
sigorta başlangıcı 08.09.1976 ve öncesinde olanlar,
normal emeklilik yönünden kademeli geçişe tabi değiller.
Yaştan emeklilik konusunda ise bir kimsenin 08.09.1999
tarihinde 15 yıl/3600 gün/55 yaş şartlarını yerine
getirme tarihlerine göre bir kademeli geçiş söz
konusudur.
Verdiğiniz bilgilere göre babanızın emeklilik tarihi
hesaplanırken 3600 gün, 15 yıl sigortalılık süresi ve 55
yaşı tamamlama şartlarının tamamının gerçekleştiği
tarihe bakılır. Babanız 15 yıllık sigortalılık süresi ve
3600 gün şartlarını tamamlamış. Geriye 55 yaş şartı
kalmış ve onu da 25.05.2009 tarihinde tamamlıyor. Ancak
babanız bu şartları 2008-2011 yılları aralığında
tamamladığı için 55 yaşında değil, 58 yaşını doldurduğu
25.5.2012 tarihinde emekli olacak.
Ne zaman emekli olurum?
Soru: Sayın Sadettin Orhan; öncelikle bizlere verdiğiniz
aydınlatıcı bilgilerden dolayı çok teşekkür ederim. Ben
02/03/1968 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 04/07/1985.
Ne kadar prim ödeyerek, ne zaman emekli olurum? İsimsiz
Cevap: Değerli okurum, isim belirtmediğiniz gibi bayan
mı erkek mi olduğunuzu da yazmamışsınız. Ancak
verdiğiniz bilgilere göre, eğer cinsiyetiniz erkek ise
5300 günü tamamladıktan sonra 49 yaşınızı tamamladığınız
02.03.2017 tarihinde; bayansanız 5075 günü tamamlayarak
42 yaşınızı doldurduğunuz 02.03.2010 tarihinde emekli
olursunuz.
Soru: Merhaba Sadettin Bey, ben ne zaman emekli
olabileceğimi öğrenmek istiyorum.
Doğum tarihim 08.11.1970. Sigorta başlangıç tarihim
05.01.1994. Şu an iş yerimde 15 yılım bitti. Başlangıç
yaptığım tarihten beri sigorta yılımda hiç boşluk
olmadı. Toplam iş günüm 5336. Sema Konak
Cevap: Sema Hanım, prim gününüzü 5675 güne tamamladıktan
sonra 50 yaşınızı tamamladığınız 08.11.2020 tarihinde
emekli olabilirsiniz.
Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
Bugün/20.04.2009 |