|
Yeni bütçenin kaderi
KDV ve ÖTV'ye bağlı
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıkladığı 2010 yılı
bütçe tasarısında Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel
Tüketim Vergisi'ndeki (ÖTV) yüksek oranlı artış
hedefleri dikkat çekiyor. Bu yıl ekonomi daraldığı için
gerileyen söz konusu iki vergi türü, gelecek yıl önemli
oranda artacak. Akaryakıt, sigara ve içki gibi
ürünlerden alınan ÖTV gelirleri, gelecek yıl yüzde 31,6,
her türlü mal üzerinden kesilen KDV ise yüzde 19
oranında artacak. Bu yıl önemli oranda gerileyen ithal
ürünlerden kesilen KDV'nin de gelecek yıl yüzde 23,7
oranında artacağı tahmin ediliyor.
Bakan Şimşek cumartesi günü bir basın toplantısı
düzenleyerek 2010 yılı bütçe tasarısı hedef ve
tahminlerini açıkladı. Şimşek, 2010 yılında yeni bir
vergi getirilmesi veya yeni bir vergi artışı
düşünülmediğini ancak deflatör ve yeniden değerlerleme
oranlarıyla güncellemeler olabileceğini söyledi. 2009
yılı bütçesi hazırlanırken vergi gelirlerinin normal bir
seyir takip edeceği öngörülmüştü. Bu nedenle de ÖTV
gelirlerinin 2009 yılında 49.3 milyar TL olacağı tahmin
edildi. Ancak hükümetin yaptığı son revize çalışmalara
göre bu kalemden yılın sonunda 41.5 milyar TL gelir elde
edilebilecek. Bu gelir bir süre önce akaryakıt ve sigara
üzerinden alınan ÖTV'nin artırılmasına rağmen elde
edilebilecek. Gelecek yıl ise ÖTV gelirlerinin 54.6
milyar TL olacağı tahmin edildi. Yani artış yüzde 31,6
oranında olacak.
2009 için revizyon yapıldı
Yurt içinde satılan ürünler üzerinden alınan KDV geliri
için de yıl sonu tahmini 19 milyar TL'ye düşürüldü. 2010
yılındaki hedef ise 22.6 milyar TL. Yılın başında
KDV'den 19.9 milyar TL bekleniyordu. Hükümet son dönemde
artışa geçen KDV'deki trendin devam edeceğini öngördü.
Bu yıl önemli oranda gerileyen ithalde KDV'nin yıl
sonunda 24.3 milyar TL gelir getireceği hesaplandı.
Yılın başında 38.5 milyar TL gelir bekleniyordu. İthal
ürünlerden alınan KDV'den gelecek yıl ise 30.1 milyar TL
gelir bekleniyor. Bu yıla göre artış oranı yüzde 23,7
olacak. Hükümet özellikle KDV gelirlerinin büyümeye
endeksli olarak ve indirimlerin baz etkisinden
kurtulması sonucu artacağını tahmin ediyor. Ancak
özellikle ÖTV için sadece büyümeye endeksli bir hedef
ortaya konulmadığı tahmin ediliyor. Akaryakıt, sigara
veya içkide Şimşek'in bahsettiği "vergi
güncellemeleri"nin devreye girebileceği düşünülüyor.
Krizin etkilerinin birebir görülebildiği gelir ve
kurumlar vergisi gelirlerinde de hükümet önemli
revizyonlara gitti. 2009 yılı başında gelir vergisinden
45.2 milyar TL gelir bekleniyordu. Yapılan revizyonda
gelir beklentisi 37.6 milyar TL'ye düşürüldü. Gelecek
yıl ise gelir vergisinin yüzde 10.2 artarak 41.5 milyar
TL olması bekleniyor. Yine yılın başında 20.9 milyar TL
gelir geleceği öngörülen kurumlar vergisinden yılın
sonunda 16.5 milyar TL sağlanacağı tahmin ediliyor. 2010
yılında kurumlar vergisi gelirinin yüzde 8,3 oranında
artarak 17.9 milyar TL olacağı öngörüldü.
BAKAN ÖTV ARTIŞINI NASIL GEREKÇELENDİRDİ
Maliye Bakanı ÖTV gelirlerindeki artışa dikkat çeken ve
"Vergi gelirleri için yeni vergi tesisi ya da mevcut
vergilerde bir artış düşünülüyor mu?" diye soran bir
gazeteciye de basın toplantısında; 2010 yılında bu yıla
göre ithalatta önemli bir artış olacağını, bunun da
vergilere yansıyacağını söyledi. Kur ve ithalattaki
artışın ithalde alınan KDV'ye de etkisi olacağını
belirten Şimşek, "ÖTV'deki artışlara gelince; vergi
indirimleri devam etmeyecek. Bu durum ve bu yıl alınan
önlemlerin etkisi artışın yarısına tekabül ediyor.
Türkiye'de deflatör artışı ve ekonomik canlanma da
etkili olacak" dedi. AA
|
VERGİ GELİRLERİNDE NE
BEKLENİYOR (Milyon TL)
|
|
|
2009 (*)
|
2010
|
Artış (Yüzde)
|
|
Gelir Vergisi
|
37.657
|
41.516
|
10,2
|
|
Kurumlar Vergisi
|
16.581
|
17.965
|
8,3
|
|
ÖTV
|
41.513
|
54.631
|
31,6
|
|
Dahilde KDV
|
19.016
|
22.636
|
19
|
|
İthalde KDV
|
24.348
|
30.108
|
23,7
|
|
Motorlu Taşıtlar
|
3.995
|
4.328
|
8,3
|
|
Banka ve Sigorta
|
3.758
|
3.875
|
3,1
|
|
Damga Vergisi
|
4.045
|
4.399
|
8,7
|
|
Harçlar
|
12.648
|
13.868
|
9,6
|
|
TOPLAM VERGİ
|
163.561
|
193.324
|
18,2
|
*
Revize edilmiş tahmin
Referans/19.10.2009
|
