Yatırımcıya vergi iadesi
Bu ekonomik ortamda vergi
iadesi birçok kişi için cazip gelebilir. Ancak bu vergi
iadesi için geçmişten gelen yatırım indirimi ile 2009
yılı içerisinde geçici vergi ödemiş olmanız gerekiyor.
Bunu sağlayacak Anayasa Mahkemesi kararı yakında Resmi
Gazete'de yayınlanacak. Karar ile geçmişten yatırım
indirimi hakkı bulunan yatırımcıların önündeki
kısıtlayıcı hükümler kaldırılıyor. Bu nasıl olacak
kısaca açıklayalım.
Kanun ne düzenleme getirmişti
30.3.2006 günlü, 5479 Sayılı Kanun'la yatırım indirimi
hakkı olmasına rağmen en son 2006, 2007ve 2008
yıllarında kullanılabileceğine ilişkin düzenleme
yayınlandı. Yatırım indirimi kaldırılırken geçici madde
ile (GVK Geçici Madde 69) eskiden başlamış yatırımlar
için;
- 2005 yılı sonuna kadar yapılmış olan harcamalar ile,
- 2008 yılı sonuna kadar yapılacak harcamalar nedeniyle
hak kazanılan/hak kazanılacak yatırım indirimi
tutarlarının 2006, 2007 ve 2008 yıllarında indirimine
devam edileceği hükmü getirilmişti.
Bu kanundan önce yatırım yapan işletmelerin yaptıkları
yatırımların belli bir tutarına kadar vergi ödemeyerek
teşvik edilmesi amaçlanmıştı. Yapılan düzenlemede
Kanunun yayım tarihi olan 2006 yılından önce başlamış
bulunan yatırımlar dolayısıyla hakların korunması için
en son 2008 yılı sonuna kadar yatırım indiriminden
faydalanma imkânı sağlandı. Ancak 2006 yılından önce
yatırımlarına başlamış ve hâlâ 2008 yılı sonuna kadar
yatırım indirimi istisnasının tamamından faydalanamamış
bulunan işletmeler için problem başlamıştı. Çünkü
işletmeler yatırımlarına karar verirken vergi
teşviklerinin devam edeceğini ve bu avantajı dikkate
alarak yatırım kararlarını almışlardı. Yatırımın başında
işletmelere verilmiş bu imkânın daha sonra kısıtlanması
hukuki ihtilaflara neden oldu.
Anayasa Mahkemesi kararı ne getiriyor
Anayasa Mahkemesi Gelir Vergisi Kanunu'nun yatırım
indirimiyle ilgili geçici 69'uncu maddesinde yer alan
2006, 2007 ve 2008 ibarelerini iptal etti. Böylece
devreden yatırım indirimi istisnası bulunanların 2009 ve
devam eden yıllarda da faydalanabileceğine karar verdi.
Bu şekilde yatırım indirimiyle ilgili süre sınırlaması
da ortadan kalktı. Mahkeme, yatırım indirimiyle ilgili
sınırlamanın iptalinin, kararın Resmi Gazete'de
yayımıyla birlikte yürürlüğe girmesine karar verdi.
Yatırım indirimi hakkı olanlar ne yapacak
Yatırım indirimi hakkı bulunan işletmelerin bu
haklarının yıl ile sınırlanması kanunun yürürlüğe
girdiği günden beri eleştiri konusu oldu. Birçok
yatırımcı 2009 yılı içinde vermiş olduğu geçici vergi
beyannamelerini ihtirazı kayıtla vererek müktesep hak
iddiasında bulundu. Bilindiği üzere henüz 2009 yılına
ilişkin Kurumlar Vergisi beyannamesi verilmedi. Ancak
2009 yılı içerisinde daha sonra verilecek Kurumlar
Vergisi beyannamesinden mahsup edilecek geçici vergi
beyannamelerinin Ocak-Haziran 2009'u kapsayan iki dönem
geçici vergi beyannameleri verildi ve geçici vergileri
ödendi. İlgili Kanun ile yıl sınırlaması olmasa idi
yatırım indirimi hakkı bulunan mükellefler 2009 yılı
içerisinde geçici vergi ödemeyeceklerdi.
Anaysa Mahkemesi'nin bu kararının Resmi Gazete'de
yayınlanması ile 2009 yılı içerisinde geçici vergi
ödeyen mükellefler ödemiş oldukları geçici vergiyi Nisan
2010'da verecekleri Kurumlar Vergisi beyannamesinde iade
olarak talep edebilecekler.
Anayasa Mahkemesi kararının yayınlanması üçüncü geçici
vergi beyan tarihi olan 16 Kasım 2009 tarihine kadar
yetişmesi durumunda yatırım indirimi hakları bulunan
mükelleflerin geçici vergi ödemelerine gerek kalmayacak.
Yatırım indirimi hakları bulunan mükelleflerin bu
imkânlarını kullanabilmeleri için gelişmeleri yakından
izlemelerinde fayda var.
İsmail KÖKBULUT
ikokbulut@bugun.com.tr
19.10.2009 |