|
İşsizlik
sigortasından yararlananlara istihdam kolaylığı
5921 sayılı ''İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'' 18 Ağustos 2009
tarih ve 27323 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı.
İşsizlik ödeneği alanların; işe alındığı tarihten önceki
aydan başlayarak işe alan işyerine ait son altı aylık
dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama
sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla,
asgari ücret üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta
primi tutarının yüzde biri olmak üzere işçi ve işveren
payı sigorta primleri ile genel sağlık sigortası primi,
kalan işsizlik ödeneği süresince İşsizlik Sigortası
Fonu'ndan karşılanacak.
Bu süre başlangıçta belirlenen toplam hak sahipliği
süresinden düşülecek. Söz konusu primlerin İşsizlik
Sigortası Fonu'ndan karşılanabilmesi için işverenlerin
çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı
Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal
süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na vermesi,
varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç
arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin
prim tutarı farkı ile işsizlik sigortası primlerini
Sosyal Güvenlik Kurumu'na ödemiş olması şart.
Bu maddede düzenlenen teşvik, 5510 sayılı Kanun
kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere 506
sayılı Kanun'un geçici 20'nci maddesi kapsamındaki
sandıkların statülerine tabi personeli için de
uygulanacak.
Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili
mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler;
aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan
yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri
dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından
sadece biriyle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca, işçinin,
işten ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlaması halinde
bu teşvik hükümlerinden yararlanılamayacak.
Bu fıkrada düzenlenen teşvik, 21/4/2005 tarihli ve 5335
sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 30'uncu maddesinin
ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait
işyerlerinde çalışmaya başlayanlar hakkında
uygulanmayacak.
İlave istihdamda kaynak işsizlik sigortası
Yine 5921 sayılı Kanun'la yapılan düzenleme ile, 2009
yılının Nisan ayına ait prim ve hizmet belgelerinde
bildirilen sigortalı sayısına ilave olarak, 31/12/2009
tarihine kadar, işe alınma tarihinden önceki üç aylık
dönem içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilen prim ve
hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışındaki
kişilerden olmak kaydıyla işe alınan ve fiilen
çalıştırılanlar için; asgari ücret üzerinden hesaplanan
sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, altı
ay boyunca İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacaktır.
Bu madde kapsamında işe almaya ilişkin 31/12/2009
tarihini 30/6/2010 tarihine kadar, primlerin fondan
karşılanma süresini ise altı aya kadar daha uzatmaya,
Bakanlar Kurulu yetkilidir.
İşveren hissesine ait primlerin İşsizlik Sigortası
Fonu'ndan karşılanabilmesi için işverenlerin
çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı
Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal
süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilmesi ve
sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin
sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile İşsizlik
Sigortası Fonu'ndan karşılanmayan işveren hissesine ait
tutarın ödenmiş olması şarttır. Bu maddeye göre işveren
tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi
halinde, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan Sosyal Güvenlik
Kurumu'na yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan
gecikme zammı, işverenden tahsil edilir. Bu maddenin
üçüncü fıkrasının (e) bendi hükmü saklı kalmak kaydıyla
bu maddede düzenlenen teşvik, 5510 sayılı Kanun
kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere, 506
sayılı Kanun'un geçici 20'nci maddesi kapsamındaki
sandıkların statülerine tabi personeli için de
uygulanır.
Bu madde hükümleri;
a) 1/10/2003 tarihinden sonra özelleştirme kapsamında
devir alınan işyerleri hariç olmak üzere, mevcut ve
faaliyette bulunan işyerlerinin devredilmesi,
birleşmesi, bölünmesi veya nevi değiştirmesi gibi
hallerde yeni işe başlama olarak değerlendirilmeyecek.
b) Mevcut bir işyerinin kapatılarak; değişik bir ad veya
unvan ya da bir iş birimi olarak aynı faaliyette
açılması veya çalışan sigortalıların bütün olarak
devredilmesi halinde, bu işyerleri hakkında
uygulanmayacak.
c) Yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde
doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan
şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs
işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi
ek bir kapasite ve istihdam artışına neden olmayan,
sadece teşviklerden yararlanmak amacıyla yapılan
işlemler hakkında uygulanmayacak.
ç) 5510 sayılı Kanun gereğince yapılan kontrol ve
denetimler sonucunda çalıştırdığı kişileri sigortalı
olarak bildirmediği tespit edilen işyerleri hakkında
tespit yapıldığı aydan başlanmak suretiyle
uygulanmayacak.
d) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve
bu kanundan istisna olan alımlar ile uluslararası
anlaşma hükümlerine istinaden yapılan hizmet alımları ve
yapım işlerini yürüten işyerleri hakkında
uygulanmayacak.
e) 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun'un 30'uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına
giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaya
başlayanlar hakkında uygulanmayacak.
f) 5510 sayılı Kanun'a göre sosyal güvenlik destek
primine tabi çalışanlar ile yurt dışında çalışan
sigortalılar hakkında uygulanmayacak.
İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanan prim tutarları
gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya
maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacak.
Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili
mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler;
aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan
yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri
dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından
sadece biriyle sınırlı olarak yapılacak.
İbrahim IŞIKLI
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
19.08.2009 |
