|
GELİR VERGİSİNİN YARISI İŞÇİ VE MEMURDAN
İşçi, memur ve asgari
ücretlilere kümesteki kaz muamelesi yapıp, aylıklarını
ödenmeden vergisini kesen devlet; ülke genelinde
topladığı verginin yüzde 10,5'ini ücretlilerden alıyor.
İşçi ve memurlar, son 5 yıllık
dönemde maaşları üzerinden 76 milyar 537 milyon lira
gelir vergisi ödedi. Gelir İdaresi Başkanlığı
verilerinden yaptığı hesaplamalara göre, 2004-2008
döneminde işçi ve memur, maaşlarının önemli bölümünü
stopaj yoluyla daha almadan gelir vergisi olarak devlete
verdi.
2004 yılında işçi ve memurlardan 9 milyar 451 milyon 555
bin 7 lira, 2005 yılında 12 milyar 650 milyon 588 bin
762 lira, 2006 yılında 15 milyar 502 milyon 97 bin 463
lira, 2007 yılında da 18 milyar 991 milyon 154 bin 110
lira gelir vergisi alındı. Bu rakam 2008 yılında ise 19
milyar 942 milyon 221 bin 20 lira olarak belirlendi.
Böylece 5 yıllık süreçte çalışanlardan stopaj yoluyla
kesilen gelir vergisi tutarı 76 milyar 537 milyon 616
bin 372 lirayı buldu.
2004 yılında Türkiye genelinde toplanan gelir vergisinin
yüzde 48'ini, 2005 yılında yüzde 55,44'ünü, 2006 yılında
yüzde 48,86'sını, 2007 yılında da yüzde 49,9'unu
ücretlilerin maaşlarından stopaj yoluyla alındı. 2008'de
ise çalışanlar, vergi gelirlerinin yüzde 44,88'ini tek
başlarına karşıladı.
Söz konusu 5 yıllık dönemde, ücretlilerden kesilen gelir
vergisi de, toplam gelir vergisinin yüzde 48,84'ünü
meydana getirdi.
HER 10 LİRALIK VERGİNİN 1,5 LİRASI ÜCRET VERGİSİ
Bu arada devletin ülke genelinde topladığı verginin de
yüzde 10,5'i ücretlilerden alındı.
2004-2008 döneminde devletin toplam vergi geliri 732
milyar 625 milyon 960 bin lira oldu. Bunun da 156 milyar
726 milyon 23 bin lirası gelir vergisinden sağlandı.
2004 yılında toplam vergi gelirlerinin yüzde 9,35'ini,
2005 yılında yüzde 10,61'ini, 2006 yılında yüzde
10,25'ini, 2007 yılında yüzde 11,1'ini, 2008 yılında ise
yüzde 10,5'ini ücretlerden kesilen gelir vergisi
oluşturdu.
Böylece Türkiye genelinde toplanan her 100 liralık
verginin 1,5 lirası ücret vergisi şeklinde tahsil
edildi.
İşçi ve memurların ödedikleri motorlu taşıtlar vergisi,
özel tüketim vergisi, katma değer vergisi, damga
vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi ve harçlar
da dahil edildiğinde ücretlilerin vergi yükü çok daha
yukarılara çıktı.
ASGARİ ÜCRETLİLER
Bu arada ücretliler için verilen muhtasar
beyannamelerdeki asgari ücretli ağırlığı da dikkat
çekti.
2004'de asgari ücretliler için 2 milyon 295 bin, diğer
ücretliler için 1 milyon 7 bin, 2005 yılında asgari
ücretliler için 3 milyon 35 bin, diğer ücretliler için 1
milyon 219 bin, 2006 yılında da asgari ücretliler için 3
milyon 635 bin, diğer ücretliler için 1 milyon 373 bin
beyanname verildi.
Asgari ücretliler için verilen muhtasar beyanname sayısı
2007 yılında 4 milyon 20 bin, 2008 yılında ise 3 milyon
711 bin olarak belirlendi. Bu sayı 2007'de diğer
ücretliler için 1 milyon 564 bin, 2007 yılında da 1
milyon 602 bin oldu.
Geçen 5 yıllık dönemde asgari ücretlilerin ödediği gelir
vergisi toplamı da 13 milyar 699 bin 939 liraya ulaştı.
Buna göre, asgari ücretliler, ücretlerden kesilen gelir
vergisinin yüzde 17,9'unu, toplam gelir vergisinin yüzde
8,74'ünü, toplam vergi gelirlerinin ise yüzde 1,87'sini
karşıladı.
Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre, işçi ve
memurların 2004-2008 döneminde ücretleri üzerinden
ödedikleri gelir vergisi miktarları şöyle:
Yıllar Beyanname
Gelir Vergisi Toplam Gelir
Toplam Vergi
Sayısı
Kesintisi Vergisi İçindeki
Gelirleri İçindeki
(TL)
Payı (Yüzde) Payı
(Yüzde)
------- ---------
--------------- ----------------
------------------
2004 3.303.027
9.451.555.007
48,00
9,35
2005 4.255.357
12.650.588.762
55,44
10,61
2006 5.009.123
15.502.097.463
48,86
10,25
2007 5.585.344
18.991.154.110
49,90
11,10
2008 5.314.429
19.942.221.030
44,88
10,50
Haber7
19.05.2009 |
