|
Bağ-Kur'da Milat uygulamaları
Eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla
4/b’li sigortalılar tarafından en çok sorulan sorulardan
birisi geçmiş tarihlerde, vergi, oda, sicil kayıtlarının
veya şirket ortaklıklarının olduğu ancak Bağ-Kur’lu
olarak tescil edilmediği, bu gün için geriye dönük bu
günleri borçlanma olarak kazanıp kazanamayacakları
sorusudur.
N.Y. isimli okurumuz da gönderdiği e-postada durumunu şu
şekilde özetlemiş;
Ben 01.04.1999 tarihinde Vergi dairesine mükellefiyet
tesisi ile işe başladım ve 30.5.2000 yılında da
dilekçemi vererek işimi terk ettim. Bu esnaf olduğum
dönemde Bağ-Kur’a tescil işlemini yaptırmadım. Aynı
zamanda oda kaydımı da kapattırmamışım. Oda kaydımı
03.07.2001 tarihinde kapattırdım ve kayıtlı olduğum
esnaf odasından isteğim doğrultusunda 01.4.1999 tarihi
ile 03.7.2001 tarihleri arasında faal esnaf olduğuma
dair belgemi aldım.
Sorularını da şu şekilde sıralamış;
1- Bağ-Kur’lu günlerimi borçlanarak kazanma anlamında şu
an bir yasa yok, ama gelecekte yeni bir yasa olur mu?
2- Bağ-Kur’daki bu durumumu, ben dava yoluyla
kazanabilir miyim?
3- Dava açtığımızı varsayarsak, hakim, benim Vergi
Dairesindeki mükellefiyet kaydımın açılıp-kapandığı
tarihi mi yoksa Esnaf Odası üyeliğimin açılıp-kapandığı
tarihi mi dikkate alır?
Okurumuzun sorusu oldukça ayrıntılı ve çok sayıda kişi
tarafından benzer sorular sorulduğu için konuya geniş
bir şekilde cevap vermek gerekmektedir.
Bağ-Kur sigortalılık başlangıcı 01.10.2008 tarihi
öncesine götürülemez
Öncelikle şunu belirtelim, bu gün için 4/b (Bağ-Kur)
sigortalılık başlangıcı 1.10.2008 tarihi öncesine
götürülemez. 1.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510
sayılı yasa, 1.10.2008 tarihi öncesinde vergi kaydı olup
Bağ-Kur tescili olmayan kişilere 6 aylık bir süre verdi.
1 Nisan 2009 tarihinde dolan bu süre içerisinde gerekli
tescil işlemini yaptıranlar, 04.10.2000 - 01.10.2008
tarihleri arasındaki bu günlere ait sigortalılık
sürelerini kazandılar.
Bu gün için, 1.10.2008 öncesinde Bağ-Kur sigortalılığını
gerektirir bir faaliyeti olup kayıt ve tescilini
yaptırmamış olanların sigortalılık başlangıçları
1.10.2008 tarihinden önceye götürülemeyecektir. Yani
Bağ-Kur sigortalılık başlangıcı en fazla 1.10.2008
tarihi itibarıyla kazanılabilecektir.
Bağ-Kur sigortalıları
ile ilgili milatlar var
Bağ-Kur sigortalısı olma koşulları, 1479 sayılı kanunda
yapılan değişikliklerle zaman zaman farklılaşmıştır.
Bazı istisnaları dışında;
* Bağ-Kur’un faaliyete geçtiği 01.10.1972 tarihi ile
20.04.1982 tarihleri arasında sadece meslek kuruluşu
kayıtları (meslek odaları kayıtları),
* 20.04.1982-22.03.1985 tarihleri arasında gelir
vergisine tabi olanlar için vergi kaydı, gelir
vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşu kayıtları,
* 22.03.1985-04.10.2000 döneminde vergi, meslek kuruluşu
kaydı veya ticaret sicil kaydından herhangi biri,
* 04.10.2000 tarihinden itibaren ise vergi mükellefi
olanlar için vergi kaydı, vergiden muaf olanlar için ise
meslek kuruluşu kayıtları ile,
Bağ-Kur sigortalılığı kazanılmıştır.
* 5510 sayılı kanunla, 04.10.2000-01.10.2008 tarihleri
arası vergi mükellefiyeti olduğu halde Bağ-Kur tescili
olmayanlar için 1.10.2008’den sonra 6 ay süre verilerek,
6 ay içerisinde başvuru yapanlara söz konusu aralıktaki
süreleri borçlanma imkanı verilmiştir.
Geriye dönük süreleri
kazanmak mümkün değil
Yukarıda belirtilen geçiş dönemlerinde yasalara konulan
geçici maddelerle kişilere, geriye dönük tescilsiz
olunan süreleri yine yasada belirtilen sürede başvuru
yapmak kaydıyla borçlanma imkanı verilmiştir. Anayasa
Mahkemesi 2008 yılında verdiği bir kararında, yasalarda
yer verilen bu borçlanma imkanından da bahsedilerek, bu
süreler dışında geriye doğru sigortalılık süresi
kazanılması işleminin mümkün olamayacağına karar
vermiştir.
Anayasa Mahkemesi kararı karşısında iş mahkemelerinin
geriye doğru tescilsiz olunan sürelerin sigortalılık
olarak kazanılması yönünde bir karar vermesi mümkün
değildir.
Vergi daireleri
bildirimleri elektronik olarak yapmakta
01.10.2008 tarihinden sonra vergi mükellefi olanların
Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimi vergi dairelerince
elektronik olarak yapılmaktadır. Sosyal Güvenlik
Kurumunca da bu kişilere tescil edildiklerine ilişkin
bildirimler yapılmaktadır. Ayrıca Bağ-Kur’lu sayılmayı
gerektirecek şekilde şirket ortaklığı olanların
bildirimi de Ticaret Odalarınca yapılmakta.
1.10.2008 tarihinden sonra 4/b’li (Bağ-Kur’lu) sigortalı
faaliyeti olduğu halde SGK’dan tescil edildiğine ilişkin
yazı gelmeyen kişilerin durumlarını araştırmaları
gerekir.
Bu kişilerin sigortalılığı 1.10.2008’den başlatılacağı
gibi 2-3 yıl sonra bile olsa geriye doğru borç
tahakkukları yapılacaktır. İlerde yüklü borç miktarı ile
karşılaşmamak ve bu günlerde sağlık hizmetlerinden
yararlanmak için tescil yaptırıp primleri ödemek en
doğrusu.
Ahmet ŞERİF
ahmet.serif@yahoo.com
Yeni çağ/18.10.2009 |
