|
100
bin lira amme borcu olan yurtdışına çıkamaz
Bilindiği üzere vergi, resim,
harç, gümrük vergisi gibi amme borçları ile bunlara ait
zam ve cezaların, ödeme emrinin tebliğ tarihini takip
eden yedi gün içerisinde ödenmemesi ya da bu alacaklar
nedeniyle haklarında ihtiyati haciz kararı alınan amme
borçlusunun yurtdışına çıkışı, alacaklı tahsil
dairesinin talebi halinde ilgili makamlarca
engelleniyor.
Tutarı 100 bin TL ve üzerinde olan teminat altına
alınmamış amme alacağı için uygulanan bu yaptırım, amme
borçlusuyla birlikte amme alacağının ödenmesinden
sorumlu olan kanuni temsilci veya şirket ortağı hakkında
da uygulanıyor.
GERÇEK KİŞİ BORCUNDA YASAK UYGULAMASI
Yurtdışı çıkış yasağı, Yasa maddesinde belirtilen türden
100 bin TL ve üzerinde amme borcu olan ve ödeme emri
tebliğine rağmen süresinde borcunu ödemeyen gerçek
kişiler hakkında uyruğuna bakılmaksızın uygulanıyor.
Amme borçlusu gerçek kişiler hakkında yurtdışı çıkış
yasağı uygulanabilmesi için, öncelikle ödeme emri tebliğ
edilmiş olması ve bu tebligat üzerine borçlunun yedi gün
içerisinde amme alacağını ödememiş veya kısmen ödeme
yapmış olsa bile borcun 100 bin TL'nin altına düşmemiş
olması gerekiyor.
TÜZEL KİŞİ BORCUNDA YASAK UYGULAMASI
Tüzel kişilerin, örneğin limited ve anonim şirketlerin
borçları nedeniyle, şirket temsilcileri ya da vergi
alacağının ödenmesinden sorumluluğu bulunan şirket
ortakları hakkında yurtdışı çıkış yasağı uygulanabilmesi
için öncelikle bu kişilerin sorumlu oldukları tutar için
adlarına ödeme emri düzenlenerek tebliğ edilmiş olması
gerekiyor.
Bu kişilerin adlarına ödeme emri düzenlenmesi için de,
borcun şirket tüzel kişiliğinden tahsil edilememesi veya
tahsil edilemeyeceğinin anlaşılmış olması gerekiyor.
Şirket temsilcisi veya ortaklarının sorumlu oldukları
tutar için adlarına ödeme emri düzenlenip kendilerine
tebliğ edilmeden önce yurtdışı çıkış yasağı uygulanması
mümkün değil.
UYGULAMADA YAŞANAN SORUNLAR
Şirket temsilcisi veya ortağı adına ödeme emri
düzenlenmesi için gerekli olan borcun öncelikle
şirketten tahsil edilmesi yoluna gidilmesi, tahsil
edilememesi veya tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması
uzun bir süreci gerektiriyor.
Bu nedenle de uygulamada, gerek şahsi mükellefiyeti
nedeniyle borcu bulunan, gerekse de kanuni temsilcilik
ya da şirket ortaklığı sıfatları gibi ikincil
sorumlulukları nedeniyle borçlu sayılan kişiler hakkında
ödeme emri düzenlenerek tebliğ edilmeden yurtdışı çıkış
yasağı uygulamasına sıkça rastlanıyor. Bu durum,
borçluların mağduriyetlerine ve ihtilaflara neden
oluyor.
MALİYE OLAYI ÇÖZMÜŞ
Maliye, özellikle kanuni temsilci ve şirket ortakları
hakkında yurtdışı çıkış yasağı uygulamasında kendisi
açısından zaman kaybını ortadan kaldıracak çözümü
bulmuş.
Gelir İdaresi Başkanlığı yayımlamış olduğu 20.05.2009
tarih ve 2009/2 sayılı Tahsilat İç Genelgesi'nde, bir
yandan ödeme emri düzenlenerek tebliğ edilmeden yurtdışı
çıkış yasağı uygulanmamasına dikkat çekerken, diğer
yandan borçlu sayılan kişiler hakkında ödeme emri
düzenlenmeden yurtdışı çıkış yasağının nasıl
uygulanacağını açıklıyor.
Söz konusu Genelge'de; 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 13. maddesinde gösterilen
hallerden herhangi birinin mevcudiyeti halinde, hiçbir
müddetle mukayyet olmaksızın borçlunun her türlü mal,
hak ve alacaklarına amme alacağının tahsil güvenliğini
sağlamak amacıyla ihtiyati haciz tatbik edilebildiği, bu
uygulamanın amacının amme alacağının tahsil güvenliğini
sağlamak olduğu dikkate alındığında ihtiyati haciz
tatbik etmek için ödeme emri tebliğine gerek olmadığı,
ayrıca hakkında ihtiyati haciz kararı alınmış amme
borçlusunun, gerekli şartlar oluştuğu takdirde
yurtdışına çıkışının da engellenmesi gerektiği, kanuni
temsilci, ortak gibi amme borçlusuyla birlikte amme
alacağının ödenmesinden ikincil sorumluluğu olan
şahıslar hakkında da ihtiyati haciz kararı alınmış ise
bu kişiler hakkında ödeme emri tebliğ edilip
edilmediğine bakılmaksızın yurt dışı çıkış tahdidi
tatbik edilmesi gerektiği” belirtiliyor.
Mealen söylenen şu: Şirket temsilcisi veya ortaklarının
sorumlu oldukları tutar için adlarına ödeme emri
düzenleyip tebliğ etmeden yurtdışı çıkış yasağı
uygulamayın. Ancak borçlu hakkında ihtiyati haciz
uygulanmış olması halinde ödeme emri tebliğine gerek
yok.
Önce ihtiyati haciz uygulayın, sonra yurtdışına çıkış
tahdidi
tatbik edin.
Metin Taş-Sezgin Özcan
Akşam Gazetesi
18.06.2009 |
