Şirket birleştirme harcamaları aktife eklenebilir
Kurumların birleşmeye yönelik
olarak yaptıkları giderleri ilk tesis ve taazzuv
giderleri olarak kabul etmeleri ve dolayısıyla
aktifleştirmeleri mümkündür.
Ekonomik kriz nedeniyle holding bünyesinde yeniden
yapılanmaya gitmek zorunda kaldık. Bu amaçla bazı
şirketlerimizi birleştirdik. Birleşme işlemlerinin
gerçekleşmesi aşamasında yapılan harcamaları
aktifleştirip aktifleştiremeyeceğimiz konusunda
tereddüde düştük. Çünkü Vergi Usul Kanunu'nun 282.
maddesinde konuya ilişkin açık bir hüküm yok.
Kurumlar Vergisi Yasası'nın 8. maddesi uyarınca ticari
kazanç gibi hesaplanan kurum kazancının tespitinde
mükellefler; birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye
giderlerini, ticari kazanç gibi hesaplanan kurum
kazancının tespitinde, hasılatlarından
indirebilmektedirler.
Vergi Usul Yasası'nın 282. maddesi uyarınca da "Kurumun
tesis olunması (kurulması) veya yeni bir şubenin
açılması veyahut da işlerin devamlı bir suretle
genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir
kıymet iktisap olunmayan giderler, ilk tesis ve taazzuv
gideri olarak kabul edilmiştir.
Kurumlar Vergisi uygulaması ile ilgili olarak Maliye
Bakanlığı tarafından yayımlanan (1) seri numaralı
Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "Genel kurul
toplantıları için yapılan giderler ile birleşme, devir,
bölünme, fesih ve tasfiye giderleri" başlıklı 8.3
numaralı bölümünde de ifade edildiği üzere "birleşme,
devir, bölünme, fesih ve tasfiye aşamalarında yapılan
giderler" kurum kazancının tespitinde
giderleştirilmektedir. Ancak söz konusu yasa maddesinde
de öngörüldüğü üzere bu tür giderlerin aktifleştirilmesi
mükelleflerin tercihine bırakılmış olup, söz konusu yasa
maddesinde "ilk tesis ve taazzuv giderlerinin
aktifleştirilmesi ihtiyaridir." Şeklinde hükme
bağlanmıştır.
Maliye Hesap Uzmanları Derneği tarafından yayımlanan
Beyanname Düzenleme Kılavuzu'nda konuya ilişkin olarak
yapılan açıklamalara göre faaliyet halindeki kurumlarda;
Sermayenin artırılması için yapılan giderler,
Tahvil ve benzeri borçlanma senetlerinin ihraç edilmesi,
Birleşme, devir, şekil değiştirme dolayısıyla yapılan
giderler,
Yeni şube açılması için yapılan giderler,
İşlerin devamlı surette genişletilmesi için yapılan
giderler
İlk tesis ve taazzuv giderleri olarak kabul edilmiştir.
Bu harcamalar; söz konusu işlerin yapılabilmesi için
gerçekleştirilen genel kurul giderlerini de
kapsamaktadır.
Bu açıklamalar çerçevesinde kurumların birleşmeye
yönelik olarak yaptıkları giderleri ilk tesis ve taazzuv
giderleri olarak kabul etmeleri ve dolayısıyla
aktifleştirmeleri mümkündür.
Diğer yandan kurumların birleşmeye yönelik genel kurul
toplantıları için yapacakları harcamaların
giderleştirilmesinde, söz konusu giderler; ilan ve
ortakların genel kurul toplantısından haberdar edilmesi
için yapılan benzeri nitelikteki duyuru giderleri ile,
toplantı salonu kira bedeli ve benzeri giderler ile
sınırlıdır. Bu bağlamda genel kurula katılan ortakların
yol giderleri bu tür giderler arasında değildir. Bu tür
giderler kurum tarafından karşılansa bile
giderleştirilemez. Çünkü genel kurula katılmak için
yapılan yol giderleri kuruma ait gider olmayıp,
ortakların kuruma koydukları sermayelerin idaresi ile
ilgili giderlerdir. (Vural, İrfan "Yorum ve
Açıklamalarla Kurumlar Vergisi Kanunu" Gelirler
Kontrolörleri Derneği, Ocak 2009, sf: 431)
Kurumlar ilk tesis ve taazzuv giderlerini doğrudan gider
olarak kayıtlarına intikal ettirmeyerek aktifleştirmeye
karar vermeleri halinde yapılan bu tür giderler mukayyet
(muhasebedeki kayıtlı) değerleri ile aktifleştirilmesi
halinde, aktifleştirilen giderlerin beş yıl içinde eşit
tutarlarda itfa edilmesi mümkündür.
Veysi Seviğ
Referans/18.02.2009
|