|
Evlenen yetimlere
iki yıl sağlık güvencesi var
Soru: Sadettin Bey, ben vefat eden babamdan yetim
aylığı alıyorum. Ancak önümüzdeki ay evleneceğim.
Bildiğim kadarıyla bana iki yıllık aylığım peşin olarak
ödenecekmiş. Peki, aylığım kesildikten sonra ben sağlık
yardımlarını nasıl alacağım? Yine rahmetli babamın
üzerinden mi yoksa eşimin üzerinden mi? Leyla Melenci
Cevap: Değerli okurum, sizin de doğru bildiğiniz üzere,
şu an almakta olduğunuz yetim aylığının iki yıllık
tutarı, evlenmeniz ve talepte bulunmanız durumunda size
peşin olarak ödenecek. Fakat size bu ödeme yapıldıktan
sonra, 5510 Sayılı Kanun'un 37. maddesi gereği gelecek
iki yıl süresince sağlık sigortanız devam edecek. Yani
gelecek iki yılın aylığını peşin aldığınız halde, sanki
aylığınız devam ediyormuş gibi genel sağlık
sigortasından yararlanacaksınız. Bu iki yıllık süre
boyunca herhangi bir sağlık primi de ödemeyeceksiniz.
Emeklilikte hangi tarih geçerli olacak?
Soru: Sadettin Bey SSK ile ilgili bir sorum olacak
yanıtlarsanız sevinirim. Benim işe giriş tarihim 1996
yılı Eylül ayı ama 2008 yılı Nisan ayında ilk pirimim
ödendi. Yani işe girişimin yapıldığı yıl prim hiç
ödenmemiş. Ta ki, 2008 yılına kadar. Bu durumda o
zamanki yasalardan mı yoksa 2008 yılı yasalarından mı
faydalanacağım? Şu an 1 yıllık hizmetim var. Buna göre
emeklilik yaşımı ve gün sayımı söyler misiniz? Gülay
Ersoy
Cevap: Gülay Hanım, sizin de karşılaşmış olduğunuz
günsüz işe giriş sorunu, aslında pek çok SSK'lının
karşılaştığı bir problem. Bu sorun, sizin için ilk işe
giriş bildirgesini veren işverenden kaynaklanabileceği
gibi, ilgili SSK müdürlüğünden de kaynaklanıyor
olabilir. Eğer ilk işe giriş tarihinize ilişkin hatayı
düzelttirmezseniz, emeklilik işlemleri bakımından 2008
yılındaki girişiniz esas alınır ve 7000 günü
tamamlayarak 58 yaşınızda emekli olursunuz. Fakat 1996
yılındaki girişiniz esas alınırsa, bu kez 5900 günle 53
yaşınızda emekli olursunuz. Yani emeklilik yaşınız 5 yıl
geriye çekildiği gibi, prim ödeme gününüz de 1100 gün
azalmış olur.
Günsüz işe girişinizle ilgili sorunu giderebilmek için
öncelikle ilgili SGK müdürlüğüne dilekçe veriniz.
Dilekçenizden herhangi bir sonuç alamazsanız, iş
mahkemesine müracaat ederek, işe giriş tarihinizin 1996
Eylül ayı olarak düzeltilmesi için dava açınız. Bu
konuda sigortalılar lehine sonuçlanmış çok sayıda dava
mevcuttur.
Yurtdışı çalışmalarım emekliliğimi nasıl etkiler?
Soru: Sadettin Bey ben 1996 yılında yurtdışına çıktım.
Yaklaşık 6 sene çalıştım ve çalışmalarıma dair elçilikte
kayıtlar var. Türkiye'de sigorta girişimi 2005 yılında
yaptım.
Kısaca soracak olursam, benim ülke dışındaki
çalışmalarım ne olacak? Çünkü o tarihlerde Türkiye'de
sigorta girişim yoktu. Sigorta girişim, yurtdışı
çalışmalarım sayesinde geri alınabilir mi? Kemal
Altunbaş
Cevap: Kemal Bey, belgeye dayalı mevcut yurtdışı
çalışmalarınızı, aylığı 225 TL'den borçlanabilirsiniz.
Bu borçlanmayı yaptığınız takdirde, Türkiye'de 2005
yılındaki işe giriş tarihiniz 6 yıl geriye giderek 1999
yılı olur. Buna göre eğer sigorta başlangıcınız 8 Eylül
1999 öncesine giderse 5975 gün prim ödeyerek 58
yaşınızda emekli olursunuz. Eğer başlangıcınız 9 Eylül
1999 ve sonrasına giderse, bu kez de 7000 günü
doldurduktan sonra 60 yaşınızda emekli olursunuz.
By-pass ameliyatı oldum, nasıl emekli olurum?
Soru: Sadettin Bey, 22.11.1989 tarihinden beri
Bağ-Kur'luyum. Şu an için 19 yıl 8 ay 22 gün hizmetim
mevcut. Ancak son dört aydır primlerimi ödeyemiyorum
zira by-pass ameliyatı geçirdim. Ameliyat sonrası %40 iş
göremez raporu verdiler. Bu raporla emekli olmam mümkün
mü? Ya da bana prim ödememde bir kolaylık gösterilebilir
mi? Ahmet Yıldırım
Cevap: Ahmet Bey, geçen yıla kadar Bağ-Kur'lular için
özürlü emekliliği diye bir hak söz konusu değildi. Ancak
1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla sizler için de en az %40
oranında özürlü
raporu sahibi olmanız şartıyla erken emeklilik hakkı
getirildi. Eğer bahsettiğiniz gibi en az %40 özürlü
raporunuz varsa hemen emekli olabilirsiniz. Bundan sonra
hiç prim ödemenize gerek yok.
Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
Bugün/17.08.2009 |
