İş
Kaybı Tazminatı Alanların Yeni Dönemdeki Hakları
Kuruluşlarının özelleştirmeye hazırlanması,
özelleştirilmesi, küçültülmesi veya faaliyetlerinin
kısmen veya tamamen durdurulması, süreli veya süresiz
kapatılması veya tasfiye edilmesi nedenleriyle; hizmet
akitleri, tabi oldukları iş kanunları ve toplu iş
sözleşmeleri gereğince tazminata hak kazanacak şekilde
sona erenlere, kanunlardan ve yürürlükteki toplu iş
sözleşmelerinden doğan tazminatları dışında ilave olarak
4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı
tazminatı ödeniyor.
İş Kaybı Tazminatının Ölçütleri
Günlük net asgari ücretin iki katı kadar olan iş kaybı
tazminatını almak iş sözleşmesinin yukarıdaki nedenlerle
sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde İş-Kur’a
başvurmak gerekiyor. İş-Kur başvuruyu izleyen 30 gün
içinde inceleyip hak sahipliğini saptaması halinde 10
gün içinde bu tazminatı aylık olarak ödemeye başlaması
gerekiyor.
İş kaybı tazminatının aynı işveren ile iş sözleşmesi
kesintisiz en az 550 günden beri devam edenler için 90
gün, bin 100 günden beri devam edenler için 120 gün, bin
650 günden beri devam edenler için 180 gün, 2 bin 200
günden beri devam edenler için 240 gün süre ile ödenmesi
gerekiyor.
Yeni dönemde iş kaybı tazminatına hak kazananlar ülkemiz
ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş
üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde
çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerine benzer
şekilde Genel Sağlık Sigortasında hak sahipliği
bakımından 4/a sigortalılığı kapsamında sayılıyorlar.
Prim Yöntemi
İş kaybı tazminatı alanların iş kaybı tazminatı aylık
tutarları, prime esas kazanç tutarı olarak esas alınması
gerekiyor.
İş kaybı tazminatı alanlar hakkında uzun vadeli
sigortalar ve genel sağlık sigortası hükümleri
uygulanması, kısa vadeli sigorta kollarına ise tabi
tutulmamaları gerekiyor.
Tescil Yöntemi
İş kaybı tazminatı alan sigortalıların İş-Kur ile SGK
arasında imzalanan protokol çerçevesinde SGK’ya
bildirilmeleri gerekmekte olup, bu sigortalıların ayrıca
sigortalı bildirim belgesi ile sigortalı olduklarına
ilişkin olarak kendilerini SGK’ya bildirme
zorunlulukları bulunmuyor.
Türkiye İş Kurumu tarafından ilk iş kaybı tazminatının
ödendiği tarihi takip eden ay sonu itibarıyla, iş kaybı
tazminatı alanlara ilişkin primlerin aktarıldığı anda
ayrıca bir bildirime gerek olmaksızın tescilleri
yapılmış sayılıyor. İş kaybı tazminatı alanların
sigortalılıkları iş kaybı tazminatı ödeme süresinin
bittiği tarihte sona eriyor. İş kaybı tazminatı sona
erenler için işten ayrılışlarında işten ayrılış
bildirgesi düzenlenmesine gerek bulunmuyor.
Şevket Tezel
sözcü/17.04.2009 |