SGK'dan devrim gibi karar!
Devlet hizmetinde 10 yılı doldurmadan
vefat eden memurların geride kalan eş ve çocukları
yıllardır Kimseye sesini duyuramayan bu kişiler için
nihayet adım atıldı. Sosyal Güvenlik Kurumu, 80 yaşını
aşmış Hüsniye nine gibi binlerce vatandaşa 618 lira
emekli maaşı bağladı. Hüsniye Kireç, 57 yıl önce eşini
yitirdi ve yarım asırdır onun hasretiyle yaşıyor. 83
yaşındaki Hüsniye nine, bir gün eşinin maaşını
alabileceğini ise hiç düşünmemişti. Çünkü memur olan
kocası öldüğünde sadece 7 yıl 2 ay çalışmıştı ve
emekliliği hak edememişti. Şimdi 618 TL maaş bağlanan
Hüsniye nine, bir yandan aylığa kavuşmanın mutluluğunu
yaşarken, diğer yandan yaşlılık günlerinde geçimini
kolaylaştırdığı için eşi Halil Kireç'i rahmetle anıyor.
İlk aylığını alan Hüsniye nine, ahir ömründe eşinden
miras kalan maaşı kendisine bağlayanlara minnettarlığını
şöyle dile getiriyor: "Her kim yaptıysa, kim aracı
olduysa hepsine çok teşekkür ediyorum. Onlara duacıyım."
Bu sevinci yaşayan sadece Hüsniye nine değil. Kocasını
otuz iki yıl önce kaybeden Kadife Güney (73) ve Gülhanım
Genel (71) de maaşa hak kazanan binlerce kişiden
birkaçı. Gülhanım Genel, eşi Şükrü Genel'i yirmi yedi
yaşında kaybetmiş. Aradan geçen 44 yıl içinde devletten
herhangi bir geliri olmamış. Hükümetin Sosyal Güvenlik
Reformu ile yaptığı değişikliğin ardından yıllar sonra
maaşa kavuşacak.
www.muhasebenet.net
Sosyal Güvenlik Kurumu, eşi vefat ettiği halde hizmet
süresi 10 yıldan az olduğu için hak iddia edemeyen 2 bin
335 kişiye maaş bağladı. Bu kişiler arasında 70 yaşın
üzerinde çok sayıda kadın bulunuyor. Kanun değişikliği
dolayısıyla maaş alacak kişi sayısı 30 bini bulacak.
Kamu çalışanı yakınlarının ölüm maaşına hak kazanma
şartlarının zorluğu, yıllardır tartışma konusuydu. SSK
ve Bağ-Kur'da 5 yıllık sigorta ile ölüm maaşına hak
kazanılırken bu süre Emekli Sandığı mensupları için 10
yıldı. Bu yüzden erken yaşlarda hayatını kaybeden çok
sayıda memurun yakını mağdur oluyordu.
SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nın tek çatıda
birleştirilmesi ile oluşturulan SGK, önceki sistemde hak
kaybına uğrayan kesimlerin mağduriyetini gidermeye
başladı. Bağ-Kur'lulara pek çok yeni haklar kazandıran
kurum, şimdi de Emekli Sandığı üyesi devlet memurlarının
ölüm aylığına hak kazanma şartlarını kolaylaştırdı.
Yasalara göre daha önce vefat eden memurun eş ya da
çocuklarının emekli maaşına hak kazanabilmesi için bu
kişinin kamu hizmetinde 10 yılı doldurması gerekiyordu.
1 Ekim 2008'de yasalaşan Sosyal Güvenlik Reformu'nun
yürürlüğe girmesiyle süre 5 yıla indirildi. SSK'da ise
ölüm aylığına hak kazanmak için askerlik borçlanması
hariç 900 gün sigortalı çalışmak yeterli sayılıyor.
Kanun değişikliği ile memur olan eşinin vefatından
yıllar sonra maaşa kavuşacak kişi sayısı 30 bini
bulacak. Büyük bölümünü yaşlı ninelerin oluşturduğu bu
kişiler, çocuğu yoksa 618 TL aylık alacak. Eğer maaşa
hak kazanan çocuğu da varsa dul eşe 463, yetim çocuğa
ise 231 lira maaş bağlanacak. Yetim sayısı 2 ise dul eşe
386, her bir yetime de 193 TL maaş ödenecek. Eşin de
vefatı halinde maaşı yetim çocuk alabilecek. Bu
durumdaki yetim tek ise 618 TL alacak, birden çoksa maaş
bölünecek. Kamu çalışanlarının ölüm maaşına hak kazanma
şartlarının zorluğu, yıllardır tartışma konusuydu. Ağır
şartlar nedeniyle erken yaşta hayatını kaybeden çok
sayıda memurun yakını mağdur oluyordu. Bu kişiler,
hiçbir sosyal güvenceleri olmadığı gibi herhangi bir
aylık da alamıyordu. SGK'nın yeni düzenlemesi, en çok
eşi ya da babası 10 yılı doldurmadan vefat ettiği için
ölüm maaşı alamayan kişileri sevindirdi. Yasa geriye
yönelik de işletilecek. Böylece yıllar önce vefat eden
memurların yakınları da hak kapsamına alındı. SGK,
tespit edebildiği kişilere maaş bağlamaya başladı.
Benzer durumda olup da halen maaşına kavuşmamış
kişilerin ise SGK'ya başvurması gerekiyor. Kurum
yetkilileri, "Eğer maaşı hak ettiğinizi düşünüyorsanız
en kısa sürede il müdürlüklerimize başvurun." çağrısı
yaptı.
Bulanık kaymakamının eşi de mağdur olmuştu
Emekli Sandığı'nda ölüm maaşına hak kazanabilmek için
sigortalının 10 yıl çalışmış olması şartı, çeşitli
mağduriyetlere yol açıyordu. Bununla ilgili en çarpıcı
örneklerden biri de 2 yıl önce yaşandı. Geçirdiği kalp
krizi sonucu 2 Aralık 2006'da vefat eden Muş'un Bulanık
İlçesi Kaymakamı Mehmet Aydın'ın eşi ile çocuğuna maaş
bağlanamamıştı. 7 yıllık hizmeti bulunan Aydın'ın eş ve
çocuklarına maaş bağlanamaması, kamuoyunda tartışmalara
yol açmıştı. Kaymakamın ailesine yardım için kampanya
düzenlenmişti. Kaymakam Mehmet Aydın'ın eşi ve çocuğu, 1
Ekim'den sonra maaşa kavuştu.
Ölen memura askerlik borçlanması imkanı
Yeni kanuna göre eşini ve babasını kaybeden memur
yakınlarının ölüm aylığı alabilmesi için, ölen kişinin
askerlik süreleri de borçlanılarak sigortalılığa
sayılabiliyor. Böylece yeni yasa ile 5 yıla düşürülen
süre daha da azaltılabiliyor. 1,5 yıl askerlik yapan
biri, 3,5 yıl çalışarak vefat etmişse eş ve çocukları
maaş alabiliyor
Haberform/17.02.2009 |