|
İhracatçıların ek
süre istemlerinde yeni kolaylık
Katma Değer Vergisi Yasası'nın 11/1-c maddesi gereği olarak "İhraç
edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine
teslim edilen mallara ait Katma Değer Vergisi
ihracatçılar tarafından ödenmez. Bu bağlamda imalatçılar
tarafından tahsil edilmeyen ancak ilgili dönem
beyannamesinde beyan edilecek olan bu vergi, vergi
dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil
olunmaktadır.
Söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini izleyen
ay başından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi
halinde, tecil edilen vergi terkin olumakta daha
açıkçası silinmektedir.
Yasal düzenleme gereği olarak ihracatın yukarıdaki
şartlara uygun gerçekleştirilmemesi halinde tecil olunan
vergi tahakkuk ettirildiği tarihten itibaren Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Yasa'nın 51'inci
maddesine göre belirlenen gecikme zammıyla birlikte
tahsil olunmaktadır.
Ancak, ihraç edilmek koşuluyla teslim edilen malların
Vergi Usul Yasası'nda belirtilen mücbir sebepler
nedeniyle ihraç edilememesi halinde tecil edilen vergi
tecil edildiği tarihten itibaren Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkındaki Yasa'nın 48'inci maddesine göre
ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte
tahsil edilmektedir.
İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara yüklenmiş
bulundukları Katma Değer Vergisi ihracat işlemlerinin
tamamlanmasından sonra iade edilmektedir. İade veya
tecil olunacak vergi miktarı ise mükellefin ilgili dönem
beyannamesinde yer alan bilgiler dikkate alınarak
yapılmaktadır.
İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar
nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilmemesi halinde, en
geç üç aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren on beş
gün içinde başvuran ihracatçılara, Maliye Bakanlığı
tarafından veya bakanlığın uygun görmesi halinde vergi
daireleri tarafından üç aya kadar ek süre
verilebilmektedir.
Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan KDV 112 seri
numaralı genel tebliğ ile yapılan açıklamalar uyarınca
01.3.2009 tarihinden geçerli olmak üzere "ihraç kaydıyla
teslim aldıkları malları yasal süresi içinde mücbir
sebepler veya beklenmedik durumlara bağlı olarak ihraç
edemeyen mükelleflerin ek süre istemelerinin ilgili
vergi dairesi başkanlıkları ve defterdarlar tarafından
değerlendirilmesi" uygun görülmüştür. (12 Şubat 2009 gün
ve 27139 sayılı Resmi Gazete)
Buna göre, KDV Yasası'nın 11/1-c maddesi uyarınca ihraç
kaydıyla teslim edilen bir malın teslim tarihini takip
eden ay başından itibaren üç ay geçmesine rağmen ihraç
edilememesi halinde, konuya ilişkin ek süre ihracatçılar
tarafından en geç üç aylık sürenin sonundan itibaren 15
gün içinde ya bağlı bulundukları vergi dairesine ya da
ilgili vergi dairesi başkanlığı veya defterdarlığa
verilecek bir dilekçe ile istenecektir. Bu süreden sonra
yapılan veya ihracatçısı tarafından yapılmayan ek süre
istemleri, süre bitimi mali tatile rastlasa dahi
değerlendirilmeyecektir.
İhracatçı ek süre istemine ilişkin dilekçede mücbir
sebep veya beklenmedik durumu belirtecek, bu dilekçeye
yalnızca ihraç kaydıyla teslime ait faturanın bir
örneğini ekleyecektir. Bu başvurularla ilgili olarak
vergi dairesi başkanlığı veya defterdarlık
mükelleflerden ek süre istemine neden gösterilen olay
veya durumun kanıtlanmasına yönelik herhangi bir belge
talep etmeyecektir.
Yapılan bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, vergi
dairesi başkanlıkları ile defterdarlıklar kendilerine
doğrudan ya da mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi
kanalıyla ek süre taleplerini öncelikle zamanında ve
ilgili ihracatçı mükellef tarafından yapılıp yapılmadığı
bakımından inceleyeceklerdir.
Ek süre verilmesinde mücbir sebebin varlığı Vergi Usul
Yasası'nın 13'üncü maddesi hükmü esas alınarak
belirlenecektir. İhracatçı mükellefin iradesi dışında
ortaya çıkan bu nedenle ihracatın yasal süresinde
gerçekleşmesine engel oluşturan ve mücbir sebep kabul
edilmeyen haller ise beklenmedik durum olarak dikkate
alınacaktır.
Bu çerçevede; ihracatın yapılacağı ülkedeki savaş hali,
siyasal karışıklıklar, ekonomik belirsizlik ve
durgunluk, yurtdışındaki alıcının sipariş ertelemesi,
siparişi iptal etmesi, teslim programındaki
değişiklikler, bedelin transferinde karşılaşılan
aksaklık veya gecikmeler, akreditif süresinin dolması,
ihraç edilecek malın tüketim mevsiminin geçmesi, uygun
depolama koşullarına sahip olunmaması, ithalatçı ülke
ile yaşanan siyasi veya ekonomik sorunlar, ihraç malının
taşınmasında karşılaşılan sorunlar, örneğin gemilerin
yükleme limanlarına gecikmeli yanaşması, taşıma aracı
veya konteynir bulunamaması, milli tatiller, iklim
koşulları, gümrüklerde yaşanan sorunlar, gümrüklerdeki
araç yoğunluğu, grev ve işi yavaşlatma gibi eylemler,
resmi makamlardan ihracat için izin alınamaması gibi
haller beklenmedik durum sayılıp sayılmayacağı konusunda
tereddüt ettikleri hususlar hakkında Gelir İdaresi
Başkanlığı'ndan görüş isteyeceklerdir.
Yukarıda da vurgulandığı üzere KDV Yasası'nın 11/1-c
maddesinde öngörülen ek süre üç ay ile sınırlıdır. Bu
nedenle üç aydan az ek süre isteyen ve bu istemi kabul
edilen mükellefler hariç olmak üzere, kendilerine
verilen üç aylık ek sürede ihracatı
gerçekleştiremeyenlere yeni bir ek süre
verilemeyecektir.
Veysi Seviğ
Referans/17.02.2009 |
