178 milyar TL'lik
matrah farkını Meclis düzeltti
Maliye Bakanlığı'na bağlı gelir kontrolörlerinin 2008
yılında bulduğu 190 milyar TL matrah farkının 178
milyarının TBMM'de yapılan bir düzenleme ile mükellefler
lehine affedildiği belirlendi.
Maliye Bakanlığı, pazartesi günü yaptığı yazılı basın
açıklamasında, gelirler kontrolörlerinin 2008 yılında
190 milyar TL matrah farkı bulduğunu belirtti. Oysa bu
matrah farkının yüzde 93,4'lük bölümü yani 178.1 milyar
TL'lik kısmının kontrolörler ile bankalardan oluşan
mükellef grubu arasında yorum tartışmasına neden olduğu;
tartışmanın mükellefler lehine Meclis'te yapılan bir
yasal düzenlemeyle çözüldüğü belirlendi.
Kontrolörler, incelemeler sırasında şimdiye kadar beyan
edilmeyen menkul kıymet yatırım fonları işlemlerinden
BSMV alınması gerektiğini ileri sürerek 178.1 milyar TL
matrah farkı çıkarmıştı. Kontrolörler, bu matrah farkına
dayalı olarak vergi aslı ve cezası olmak üzere
bankalardan 730 milyon TL'nin üzerinde tahsilat
yapılmasını istemişti. Bunun üzerine bankalar Maliye
Bakanlığı ile görüşmüş ve aslında BSMV'nin alınmaması
gerektiği konusunda anlaşmaya varılmıştı. Yorum farkını
düzeltmek içinse bu yıl şubat ayında çıkarılan 5838
sayılı yasada, konuya ilişkin af getirilmişti. Ayrıca
aynı yasayla, bundan sonra yatırım fonlarının sermaye
piyasalarında yaptığı işlemlerin BSMV'den muaf
tutulacağı net biçimde ifade edilmişti.
Olay nasıl gelişti
2008 yılında gelirler kontrolörleri Banka ve Sigorta
Muameleleri Vergisi (BSMV) incelemeleri sırasında
bankalar ile yatırım ortaklıklarında 178.1 milyar
liralık matrah farkı buldu. BSMV'de bulunan fark,
bankaların ya da banka dışındaki yatırım fonlarının
fonlar üzerinden yaptıkları işlemlere ilişkin yorum
farkından kaynaklandı. Kontrolörler şimdiye kadar
alınmayan BSMV'nin bundan sonra alınması gerektiği
yorumunu yaptılar. Kontrolörler, bu fonların ve yatırım
ortaklıklarının 178.1 milyar liralık işleminden dolayı
matrah farkı çıkartarak 366.6 milyon TL BSMV hesapladı
ve bu vergi ödenmediği için buna da 366.6 milyon lira
ceza kesilmesini istedi. Bir yorum farkının bankalara
faturası toplam 733.2 milyon lira oldu.
Af getirildi
Bunun üzerine Maliye ile bankaların yaptığı
görüşmelerde, ortaya konulan matrah farkının "yorum
farklılığından" kaynaklandığı anlaşıldı. Maliye de
Meclis'e gönderilen bir yasaya madde ekleterek bu konuya
ilişkin geriye doğru af getirdi. 18 Şubat 2009 tarihinde
Meclis'in çıkardığı 5838 Sayılı Yasanın Geçici 1'inci
maddesinde, "Menkul kıymet yatırım fonlarının sermaye
piyasalarında yaptıkları işlemlerle ilgili olarak, bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemler için
banka ve sigorta muameleleri vergisi tarhiyatı yapılmaz,
daha önce yapılan tarhiyatlardan vazgeçilir, tahakkuk
eden tutarlar terkin edilir. Tahsil edilmiş tutarlar red
ve iade edilmez" denildi. Yani Maliye, tahakkuk etmiş
olan vergileri sildi ama tahsil ettiği vergiyi geri
ödemedi. Bankacıların verdiği bilgiye göre, kesilen
cezanın bir kısmı ödenmişti. Bunun da cezanın yüzde
20-25'i oranında olduğu ifade ediliyor.
Artık kesinlikle BSMV'den istisna
Bu arada BSMV'nin bu yönüne ilişkin kalıcı düzenleme de
yapıldı. 5838 sayılı aynı yasada, sorun yaratan yorum
farkı yasal değişiklikle açıklığa kavuşturuldu. Yasanın
32'nci maddesine "6802 Sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun
29'uncu maddesinin birinci fıkrasının (t) bendinde yer
alan ‘Emeklilik yatırım fonlarının' ibaresi ‘Emeklilik
yatırım fonlarının, menkul kıymet yatırım fonlarının ve
menkul kıymet yatırım ortaklıklarının' şeklinde
değiştirilmiştir" ifadesi eklendi. 6802 sayılı yasa
"Gider Vergileri Yasası" adını taşıyor. Bu yasanın
29'uncu maddesinde de BSMV'nin hangi hallerde
alınmayacağı düzenleniyor. Yani şubat ayında yapılan
düzenlemeden sonra istisna düzenlemesi, "(Değişik ibare:
18/02/2009-5838 S.K./32.mad) Emeklilik yatırım
fonlarının, menkul kıymet yatırım fonlarının ve menkul
kıymet yatırım ortaklıklarının, sermaye piyasalarında
yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar"
haline dönüştü. Böylece artık bankalar ya da banka
dışındaki yatırım ortaklarının sermaye piyasasında
yaptıkları bu tip işlemlerden BSMV alınmayacak.
MALİYE: İNCELEME DOĞAN'A ÖZEL DEĞİL
Maliye Bakanlığı, Doğan Yayın Holding'in kasıtlı olarak
incelenmediğini ve bu iddialardan rahatsızlık duyduğunu
açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, medya
sektörünün büyük çoğunluğunun vergi incelemesine tabi
tutulduğu belirtildi. Maliye Bakanlığı, bir açıklama
yaparak Doğan Yayın Holding ve bağlı ortaklıklar
hakkında düzenlenen vergi incelemelerinin siyasi düşünce
veya taleple yapılmadığı belirtildi. Bakanlık vergi
cezası kesilen mükelleflerin uzlaşma ve indirim
haklarından yararlanabilecekleri gibi dava açma hakkına
da sahip olduklarını hatırlattı. Sadece Doğan Grubu'nun
incelenmediğini açıklayan Maliye, vergi mahremiyeti
nedeniyle diğer incelemeler hakkında da bilgi
veremeyeceğini belirtti.
VOA: BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN GELECEĞİNE İLİŞKİN KAYGILAR
ARTIYOR
Amerika'nın Sesi Radyosu (VOA), Doğan Grubu'na kesilen
vergi cezasını işlediği yorumunda, Türkiye'de basın
özgürlüğünün geleceği üzerindeki endişelerin arttığını
ve bunun, Türkiye'nin AB'ye katılma girişimine zarar
verebilecek konulardan biri olduğunu bildirdi. Dorian
Jones imzalı değerlendirmede, Türkiye'de ülkenin en
büyük medya grubunun 2.5 milyar dolarlık vergi cezasına
çarptırıldığını belirterek, cezanın Türkiye'de bir
şirkete kesilen en büyük vergi cezası olduğu kaydedildi.
Cezanın şubat ayında Doğan Medya Grubu'na kesilen 500
milyon dolarlık bir başka cezayı izlediği kaydedilen
yorumda, "Cezalar, grup, Alman kökenli bir Türk yardım
teşkilatının dolandırıcılık olayıyla hükümetin ilişkisi
hakkında iddiaları yayımladıktan sonra geldi" denildi.
ANKA
TÜRKONFED: CEZA SİYASİ BASKI ARACI OLARAK MI
KULLANILIYOR
Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED)
Başkanı Celal Beysel, iş insanlarının, Türkiye'de vergi
cezalarının siyasi baskı aracı olarak kullanılıp
kullanılmadığı hususunda tereddütlerinin daima olduğunu
belirtti. Beysel açıklamasında, vergi kaçaklarına izin
verilmemesini her zaman savunduklarını, ancak son
uygulamaların ceza sisteminin bir baskı aracı olarak
kullanıldığı endişesi yarattığını ifade etti.
Açıklamada, "Son günlerde bir medya kuruluşunun, Maliye
tarafından takibe alınıp kuruluşun çökmesine neden
olabilecek bir ceza almasını bu bağlamda endişeyle
izlemekteyiz. Denetimin ve cezanın, Başbakan'ın ilgili
kuruluşu siyasi söylevlerinde hedef göstermesinden sonra
gelmesi ve oranının bu kurumu ortadan kaldırmaya yetecek
büyüklükte olması, bu karmaşık konudaki tereddüdümüzün
kaynağıdır" denildi.
REFERANS
16.09.2009 |