|
Malul çocuğu olan
anneye erken emeklilik hakkı var
Halen çalışmakta olan devlet memuruyum. Bakmakla
yükümlü olduğum eşim, annem ve iki çocuğum var. Oğlum
1987 doğumlu bakıma muhtaç zihinsel engelli. Annesi
çalışmıyor. Eşim 1959 doğumlu. Eşimi Aralık 2006
tarihinde isteğe bağlı sigortalı yaptırdım. 21 ay prim
ödedim. Daha sonra prim ödemelerini devam ettiremedim.
Eşimin emekli olabilmesi ve bakıma muhtaç çocuğumuzun
olması nedeniyle erken emeklilik için ne yapmamız
gerekir? Sigortalı işte çalışırsa ne kadar çalışması
veya kaç gün prim ödememiz gerekecek? Malul çocuğu
olduğu için farklı bir emeklilik şartı var mı? R.Çelik
Sayın okurum, normal şartlarda 1959 doğumlu olup da ilk
defa 2006 yılı Aralık ayında sosyal güvenlik kapsamına
giren eşiniz hanımefendi (8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008
tarihleri arasına işe giren tüm kadınlar gibi);
Son yedi yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde (SSK'lı)
işçi olursa;
■ 58 yaşından sonra olmak kaydıyla en az 7000 gün sayısı
prim ödeyerek emekli olabileceği gibi, 58 yaşından sonra
olmak kaydıyla 25 yıllık sigortalılık süresi ile 4500
gün sayısı ile de emekli olabilir. Eşiniz 2006 girişli
olduğundan 25 yılı 2031 yılında tamamlayarak 4500 günle
işçi olarak emekli olabilirdi.
Son yedi yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde
Bağ-Kur'lu (veya isteğe bağlı) olursa;
■ 58 yaşını tamamlamak ve en az 9000 gün prim ödemiş
olmak şartıyla emekli olabileceği gibi,
■ 60 yaşını tamamlamak ve en az 5400 gün prim ödemiş
olmak şartıyla da emekli olabilir.
Eşinizin bundan sonra memur olma ihtimali çok düşük
olduğundan bu seçenek hesaplanmamıştır.
Ancak sizin de bahsettiğiniz üzere malul bir çocuğunuz
var olduğundan emeklilik şartlarından eşiniz için
değişimler olacaktır.
Malul çocuğu olan annelerin emekliliği:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununun "Yaşlılık sigortasından sağlanan haklar ve
yararlanma şartları" başlıklı 28 inci maddesi ile;
"Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde
bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli
bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim
ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün
sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler
emeklilik yaş hadlerinden de indirilir" hükmü
getirilmiştir.
Bu haktan yararlanacak olan kadınlar:
a) Çalışan tüm anneler ile,
b) İsteğe bağlı sigortalı veya iştirakçi olan
annelerdir.
Nasıl Başvurulacak
■ Erken emeklilik hakkından faydalanmak isteyen ve
çocuğunun, başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda
malul olduğunun tespitini isteyen kadın sigortalılar en
son çalışmalarının geçtiği sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvuracaklar.
■ Başvurulan yer çocukları hakem hastaneler denilen
sağlık kurulu bulunan hastanelere sevk edecekler,
■ Prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek ve
emeklilik yaş hadlerinden indirilecek süre, (1 Ekim 2008
gününden sonra olmak ön şartıyla) başka birinin sürekli
bakımına muhtaç olma halinin başladığı tarih ile sona
erdiği tarih arasında geçen veya bu süre içinde çocuğun
yaşadığı süreye göre tespit edilecektir.
■ Kadın sigortalının başka birinin sürekli bakımına
muhtaç derecede malul çocuğunun birden fazla olması
halinde her çocuk için ayrı ayrı sevk yapılacaktır.
■ Kadın sigortalının kuruma başvurduğu tarihte aktif
olarak çalışıp çalışmadığına SGK ca bakılmayacaktır.
Yani daha önce çalışması olanlar veya isteğe bağlı
olanlar da bu sevk işlemlerini yaptırabilirler.
Yaş haddi ve prim günüyle ilgili sürelerin tespiti için:
■ Kadın sigortalının sigortalılık başlangıcının 1 Ekim
2008 tarihinden önce veya sonra olmasına,
■ Çocuğun doğum tarihine,
■ Ölmesi halinde ölüm tarihine,
■ Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul
durumda olma halinin başlangıç ve bitiş tarihine,
■ Çocuğun evli olup olmadığına,
■ Kadın sigortalı boşanmış ise velayetin kadın
sigortalıda olup olmadığına,
■ Çocuğun, kadın sigortalı tarafından evlat edinilip
edinilmediğine,
■ Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul
çocuğun birden fazla olmasına,
■ 2828 sayılı Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu na göre
korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretli
veya ücretsiz sürekli ve yatılı olarak faydalanıp
faydalanmadığına, göre belirlenecektir.
Engelli çocuğu olan kadının prim gün sayısının dörtte
biri biriken prime ekleniyor
* 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu'nun 28 inci maddesi ile,
* Emeklilik talep eden kadın sigortalılardan sürekli
bakımına muhtaç derecede malul çocuğu olanlar için özel
düzenleme getirildi.
* Bu kişilerin prim ödeme gün sayılarının dörtte biri,
prim ödeme gün sayıları toplamına ekleniyor.
* Eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de
indiriliyor.
* Bu haktan,
a) Çalışan tüm anneler ile,
b) İsteğe bağlı sigortalı veya iştirakçi olan anneler
yararlanıyor.
Eski sigortalıların durumu
2008 yılı Ekim ayı başından önce çalışmaya başlayan ve
aynı zamanda da başka birinin sürekli bakımına muhtaç
derecede malul çocuğu bulunan kadın sigortalının
çocuğunun Kurum sağlık kurulu tarafından 2008 yılı Ekim
ayı başından itibaren başka birinin sürekli bakımına
muhtaç durumda olduğunun tespit edilerek bildirilmesi
halinde, sigortalının 2008 yılı Ekim ayı başından
itibaren geçen çalışma süresinin dörtte biri, toplam
prim ödeme gün sayısına ilave edilecek, ilave edilen
süre kadar da emeklilik yaş haddinden indirim
yapılacaktır Yeni sigortalıların durumu, 2008 yılı Ekim
ayı başından sonra çalışmaya başlayan ve başka birinin
sürekli bakımına muhtaç derecede malul durumda çocuğu
bulunan kadın sigortalının çocuğunun doğum tarihi
dikkate alınarak, çocuğun maluliyetinin işe giriş
tarihinden önce olması halinde; işe giriş tarihinden,
sonra olması halinde ise maluliyet tarihinden itibaren
bu haktan yararlandırılmaya başlanacaktır. Bu haktan
yararlanma süresi,
■ Çocuğun yaşam süresince devam eder,
■ Evlat edinilen çocuklar için de geçerlidir,
■ Birden fazla malül çocuğu olanlara tek hak var.
■ Çocuk Esirgemeden sürekli yatılı faydalananlara bu hak
yok.
Eşinizin durumuna gelince;
www.muhasebenet.net
Bütün bunlara göre eşinizin durumuna gelince, şayet
eşiniz isteğe bağlı sigortaya prim ödeyecek ise bu
ödemeler eski adıyla Bağ-Kur'a yeni adıyla 4/B'ye
sayılacaktır ve yukarıdaki Bağ-Kur emeklilik şartlarıyla
emekli edilecektir.
Eşiniz 21 aylık ödemeden sonra 159 ay (13 yıl, 4 ay)
daha isteğe bağlı sigorta primi öderse normal olarak
emekli olabilecekti. Fakat malül çocuğu olduğu için
dörtte bir az ödeyebilir. Yani 128 ay prim öderse bu
uygulama gereğince dörtte bir ilave ile 160 ay
sayılacaktır. Mesela 1 Temmuz 2009 günü isteğe bağlı
ödemeye başlarsa 128 ayı, 1 Mart 2020 tarihinde tamamlar
ve emekli olur ki o tarihte gereken yaşı da çoktan
geçmiş olur.
Ali Tezel
Habertürk/16.06.2009 |
