|
|
|
Bağ-Kur borçluları
için 3 Ağustos son gün!
Sosyal Güvenlik Reformu olarak bilinen 5510 sayılı Yasa
16 Haziran 2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak 1
Ekim 2008 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş
bulunmaktadır.
Reform genel olarak 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe
girmiş olmakla birlikte geçiş süreciyle ilgili bazı
konuları düzenleyen maddelerin sigortalılar tarafından
bilinmesi ve buna göre hareket edilmesinin sigortalılar
bakımından büyük önemi var.
İşte bu konulardan birisi de yasanın geçici 17’nci
maddesinde yerini bulan 5 yılı aşan süreye ilişkin prim
borcu bulunan Bağ-Kur (yeni adıyla 4/b’li)
sigortalılarının borcunun silinmesi ve sigortalılığının
durdurulmasıdır.
KURUM RAHATLAYACAK
Bu uygulamanın Kurum yönüyle sağlayacağı fayda, gerçekte
alacak olmadığı halde sanal olarak alacak görünen
Bağ-Kur prim alacaklarının Kurum alacakları arasından
çıkartılması olacaktır.
Örneğin; 1982 yılının Ocak ayında açtığı bakkal
nedeniyle Bağ-Kur tescili olan, ancak aynı yılın Aralık
ayında bakkalını kapatan fakat bunu Bağ-Kur’a ibraz
etmeyen bir kişi Kurum kayıtlarında 27 yıllık Bağ-Kur’lu
olarak görünmekte ve buna göre de prim borcu
görünmektedir. Oysa bu kişinin gerçek Bağ-Kur
sigortalılık süresi 1 yıl olacak ve buna göre prim
tahakkuk ettirilecektir.
Bilindiği üzere, yasal düzenleme gereği 30 Nisan 2008
tarihi itibarıyla 5 yıl (60 ay) üzeri döneme ilişkin
prim borcu bulunan Bağ-Kur sigortalılarının prim
borçları silinecek ve sigortalılıkları durdurulacaktır.
Yasa koyucu geçici 17’nci maddede 6 aylık bir geçiş
süreci öngörmüş, bu sürecin başlangıcının ise
yayımlanacak tebliği takip eden aydan başlayacağını
belirtmiştir. Söz konusu tebliğ 14 Ocak 2009 tarihli
Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 6 aylık süre 1 Şubat
itibarıyla başlamış olup 3 Ağustos günü sona erecektir.
SİGORTA DONDURULUYOR
Bu süre içerisinde, 5 yıl üzeri döneme ilişkin borcu
bulunan sigortalılardan ödemesi olanların ödemelerinin
karşıladığı ay sonu itibarıyla, ödemesi olmayanların ise
tescil edildikleri tarih itibarıyla sigortalılıklarının
durdurulması düzenlemesi getirilmiştir. Bu durumdaki
Bağ-Kur sigortalılarının sigortalılığa ilişkin
faaliyetleri devam etmekte ise 1 Mayıs 2008 tarihi
itibarıyla sigortalılıkları tekrar başlatılacaktır.
Geçici 17’nci maddenin 3’üncü fıkrası gereği,
sigortalılığı durdurulan kişiler ya da hak sahipleri
daha sonra müracaat ederek durdurulan sigortalılık
sürelerinin canlandırılmasını isteyebilecekler.
Durdurulan sigortalılık süresi için çıkartılan borç
tutarının tamamını kendilerine tebliğden itibaren 3 ay
içerisinde Kuruma ödeyerek bu süreleri sigortalılık
süresi olarak kazanabileceklerdir.
Yasa gereği, 5 yılı aşan süreye ilişkin prim borcu
bulunan Bağ-Kur’lular, 3 Ağustos gününe kadar yaptıkları
ödemenin karşıladığı süre kadar sigortalılık süresi
kazanacaklar, 5 yılı aşan süreye ilişkin prim borcu var
ise borcu silinecek, sigortalılığı ise durdurulacaktır.
Buna göre, 30 Nisan 2008 tarihine kadar 15 yıl
sigortalılığı olan ve hiç ödemesi olmayan bir
Bağ-Kur’lunun ya da hak sahibinin bu süreyi geri
kazanmak istemesi durumunda 15 yıla ilişkin primin
tamamını ödemesi gerekmektedir.
Oysa 3 Ağustos 2008 tarihine kadar olan geçiş süresinde
15 yılın 5 yıllık kısmına isabet eden prim borcunu
ödeyen sigortalının, 10 yıllık sigortalılığı
durdurulacak ve 10 yıla isabet eden borcu silinecektir.
ÖDEMEK SİZİN LEHİNİZE
Örneğin; bu sigortalının vefat etmiş olması halinde hak
sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilecektir. Yine aynı
şekilde, 10 yıl sigortalılığı olduğu halde hiç ödemesi
olmayan Bağ-Kur sigortalısının 10 yıllık sigortalılık
süresi durdurulacak, borcu da silinecektir. Ancak bu
sigortalı veya hak sahiplerinden birisinin 3 Ağustostan
sonra bu süreyi canlandırmak istemesi durumunda 10 yıla
ilişkin borcun tamamını ödemesi gerekecektir. 3
Ağustostan sonra kısa bir süre gerektiği halde daha
fazla süre için prim ödeme gerekebilir.
Sosyal güvenlikte 1 gün bile olsa sigortalılık süresi
önem arz ettiğinden, Bağ-Kur sigortalıları ve hak
sahiplerinin yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında 3
Ağustos 2009 tarihine kadar durumlarını değerlendirerek
Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim borçlarını
ödemelerinin lehlerine olacaktır.
Lütfü Köksal
Türkiye/14.06.2009 |
|
|
|
|