|
İstihdama teşvik,
“işsizlik fonundan”
Özellikle son bir yıldır ağır bir şekilde
hissettiğimiz işsizliğe karşı önlem alınmaya çalışıyor.
Gerçekten de ekonomik krizle birlikte tüm dünyada işsiz
sayısı rekor artışlar göstermesi üzerine, ülkemizin
ekonomi yönetimi de işsizliğe çareler arıyor.
Bu bağlamda kısa çalışma ödeneğinde ve süresinde artış,
istihdama yönelik teşvikler işsizliğe henüz çare
olamadı.
Bu bağlamda daha önce sayın Cumhurbaşkanımız Abdullah
Gül’ün bir kez daha görüşülmek üzere Meclise iade ettiği
İşsizlik Sigortası Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun, önceki gün TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
Gerek basında ve gerekse de uygulamacılar arasında en
çok eleştiri konusu yapılan düzenleme olan mesleki
anlamda geçici iş ilişkisi başlıklı madde yasadan
çıkartıldı.
Mesleki anlamda geçici iş ilişkisi; özel istihdam
bürosunun, geçici işgücü talebini karşılamak amacıyla iş
sözleşmesi düzenlediği işçisini, iş görme edimini yerine
getirmek üzere ücret karşılığında bir başka işverene
devrini ifade edeceği ve bu faaliyetin Türkiye İş Kurumu
tarafından izin verilmiş özel istihdam büroları
tarafından yerine getirileceğini düzenliyordu.
Basında kölelik olarak adlandırılan bu düzenlemede bir
başka bahara kalmış oldu.
***
İşsiz çalıştırma teşviki
5921 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu İle Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la istihdamda yeni
teşvikler geldi. Sayın Cumhurbaşkanımızın 5921 sayılı
Kanunu onaylamasının ardından yasa yürürlüğe girecek.
Buna göre, İş-Kur’dan işsizlik ödeneği alanların işe
alınması teşvik ediliyor. İşe alındığı tarihten önceki
aydan başlayarak işe alan işyerine ait son altı aylık
dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama
sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla
sigorta primine esas kazanç alt sınırı üzerinden
hesaplanan kısa vadeli sigorta primi tutarının yüzde
biri olmak üzere işçi ve işveren payı sigorta primleri
ile genel sağlık sigortası primi, kalan işsizlik ödeneği
süresince Fondan karşılanacak.
Bu süre başlangıçta belirlenen toplam hak sahipliği
süresinden düşülecek. Söz konusu primlerin İşsizlik
Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için işverenlerin
çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak aylık prim
ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde SGK’na
vermesi, varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime
esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta
kollarına ilişkin prim tutarı farkı ile işsizlik
sigortası primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna ödemiş
olması şart.
Bu maddede düzenlenen teşvik, 5510 sayılı Kanun
kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere banka
ve sigorta şirketleri ile odaların emeklilik sandıkları
kapsamındaki personel için de uygulanacak.
Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili
mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler;
aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan
yararlanamayacak. Bu durumda, işverenlerin tercihleri
dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından
sadece biriyle sınırlı olarak yapılacak.
Ayrıca, işçinin, işten ayrıldığı işyerinde tekrar işe
başlaması halinde bu teşvik hükümlerinden
yararlanılamayacak.
***
Yatırımlarda Devlet yardımı
Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlar
çerçevesinde teşvik edilen yatırımlara bağlı olarak
gerçekleştirilecek istihdam için, asgari ücret üzerinden
hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerinin
tamamına kadar olan kısmı Hazinece karşılanacak.
Hazinece karşılanacak tutarın uygulama süresini,
karşılama oranını ve kapsamını; yatırımın sektörü,
büyüklüğü ve bulunduğu illere göre farklılaştırmaya
Bakanlar Kurulu yetkili kılındı.
İşveren hissesine ait primlerin karşılanabilmesi için
işverenlerin, çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili
olarak aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi
içerisinde SGK’na vermesi ve sigortalıların tamamına ait
sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden
tutarın Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait
tutarını ödemiş olması şart. İşveren tarafından ödenmesi
gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Hazineden SGK’na
yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme
zammı, işverenden tahsil edilecek.
Resul KURT
Star/13.08.2009 |
