Emekli işçilerin
maaşı kesilir mi?
Sayın Resul KURT, 16 Mart 2009’da emekli sandığından
emekli olmuş bir öğretmenim. Bir özel okulda yeniden
çalışmaya başlarsam 5510 sayılı kanuna göre emekli
aylığım tamamen kesilecek mi? V.Ş.
Sosyal güvenlik reformunun yürürlüğe girmesiyle
birlikte, uygulamada bilgi kirliliği yaşanan konulardan
birisi de emeklilerin yeniden çalışmasında görülmüştür.
İlk defa 01.10.2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar,
ilerde emekli olduktan sonra yeniden 4-1/a (SSK)
kapsamında destek primi ödeyerek çalışamayacaklardır.
Ancak, 2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalı veya
emekli olup; yaşlılık aylığını kestirmeden 4-1/a (SSK)
bendine tabi çalışmaya devam edenler ile bu tarihten
sonra yaşlılık aylığı bağlanacaklardan aylıklarının
kesilmemesi yönünde talepte bulunanlar ya da sigortalı
işe giriş bildirgesinde sosyal güvenlik destek primine
tabi olmayı seçen sigortalılar % 30 oranına kısa vadeli
sigorta kollarına ilişkin prim oranı ilave edilerek
sosyal güvenlik destek primi ödeyeceklerdir.
4-1/a (SSK) kapsamında sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek çalışacak kişilerin emekli aylığından herhangi
bir kesinti olmayacaktır.
Yani, 01.10.2008 öncesinde sigortalılığı olanlar emekli
olduktan sonra sosyal güvenlik destek primi ödeyerek
çalışabileceklerdir. Sosyal güvenlik destek primi ise,
işyerinden alınan ücret üzerinden yüzde 30 destek primi
+ yüzde 1-6,5 arasında değişen kısa vadeli sigortalı
kolu primi olmak üzere hesaplanacaktır. Destek priminin
işçi payı yüzde 7,5 iken işveren payı ise işin
tehlikesine göre yüzde 23,5 ila 29 arasında
değişmektedir.
Ödenmeyen Bağ-Kur primi
01.01.2008 tarihinde Bağ-Kur tescil kaydımı yaptırdım
fakat prim ödemesi yapmadım. Primleri ne zaman ve hangi
tutarda ödemek gerekiyor? Hizmet sürelerim kabul
ediliyor mu? Ne kadar sürede ödenmez ise hizmetlerim
sistemden çıkarılabilir mi? Necdet Düzmen
Sosyal güvenlik reformu ile birlikte Bağ-Kur’luların
prim oranı işin tehlikesine bağlı olarak yüzde 33,5 ile
yüzde 39 arasında uygulanacaktır. Bunun yüzde 20’si
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi; yüzde
1-6,5 oranları arasındaki kısmı kısa vadeli sigorta
kolları primi ve genel sağlık sigortası primi yüzde
12,5’i olacaktır.
Aylık prime esas kazanç, 82. maddeye göre belirlenen
prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı
arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan
edilecek günlük kazancın otuz katıdır. 4-1/b’li
(Bağ-Kur’lu) işveren olup işçi çalıştırıyorsa en yüksek
ücret ödediği işçisinden daha az gelir beyan
edemeyecektir. Bu durum, işçi ücretlerinin kayıt dışına
itilmesini teşvik ediyor.
4-1/b bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas
kazançları; prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst
sınırı arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından
beyan edilecek günlük kazancın otuz katıdır. Bu
sigortalılar tarafından Kurumca belirlenen sürelerde
aylık prime esas kazanç beyan edilmesi gerekmektedir.
Beyanda bulunmayan sigortalıların aylık prime esas
kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
katı olarak belirlenecektir.
4-1/(b) bendi kapsamında sigortalı olanlar, her aya ait
primlerini takip eden ayın sonuna kadar Kuruma öderler.
Reform öncesinde, prim borcunu ait olduğu ay içinde
ödeyen Bağ-Kur sigortalıları yapılan değişiklikle,
izleyen ayın sonuna kadar prim borçlarını ödeyebilecek.
4-1/b sigortalılarından, 5510 sayılı 1/10/2008
tarihinden önce sigortalı olarak kaydı ve tescili
yapılmış olanların, 1/10/2008 (dáhil) ilá 31/12/2008 (dáhil)
dönemine ilişkin olmak üzere, prime esas kazançlarını
beyan etmemeleri hálinde, ödeyecekleri aylık primler,
beyanda bulununcaya kadar daha önce bulundukları en son
gelir basamaklarına karşılık gelen tutarlar üzerinden
alınır. Bu süre içinde beyanda bulunulması hálinde,
beyan ettiği prime esas kazanç üzerinden ilgili ayın
prim tahakkuku yapılır. Prim tahakkukuna esas bu
tutarlar, asgari günlük kazanç alt sınırına göre
hesaplanan aylık prime esas kazanç tutarından az olamaz.
30/04/2008 tarihi itibariyle beş yılı aşan süreye
ilişkin prim borcu bulunan 1479 ve 2926 sayılı kanunlara
göre sigortalı olanlardan, 30/04/2008 tarihi itibariyle
beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunanların,
daha sonra 01/05/2008 ile 03/08/2009 tarihleri arasında
varsa ödedikleri primler de dikkate alınarak, primlerin
tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle sigortalılık
süresi belirlenecek, kapsama giren sigortalıların
sigortalılıkları durdurulacaktır. Sigortalılığın başlama
tarihi ile 03/08/2009 tarihleri arasında hiç prim
ödemesi bulunmayanların sigortalılıkları tescil tarihi
itibariyle durdurulacaktır. Beş yılı aşan prim
borçlarını 01/02/2009 ile 03/08/2009 tarihleri arasında
prim ödemek için verilen altı aylık süreyi beklemeksizin
Kuruma yazılı olarak başvurarak sigortalılıklarının
durdurulmasını isteyen sigortalı ve hak sahipleri
hakkında altı aylık sürenin dolması beklenmeyecektir.
Dolayısıyla okurumuz bu kapsamda prim borcu
silinecektir.
Resul Kurt
Star/13.06.2009 |