|
Yüksek emeklilik maaşının sırları
> E.B.
1959 doğumluyum, 1984 sigorta girişliyim. Ne zaman
emekli olurum? Bir de “daha yüksek emekli maaşı” almak
için kalan primlerimi nasıl ödeyeyim?
CEVAP: Sayın B.., İlk işe giriş tarihiniz 01.05.1984
olup, 4209 gününüz var. Emekli olabilmeniz için; 20 yıl,
40 yaş ve 5000 gün gerekiyor. 20 yılınız ve yaşınız
dolmuş. 791 gün = 2 yıl 3 ay daha prim öderseniz
“normal” emekli olabilirsiniz. Veya hiç prim ödemeseniz
bile 56 yaşınızın dolduğu 31.03. 2015 tarihinde 3600
günle “yaştan” emekli olabilirsiniz.
MAAŞI 2 FAKTÖR ETKİLER
Emine Hanım, ikinci sorunuza gelince, okuyucularımızdan
emeklilik maaşının oranıyla ilgili çok sık soru
almaktayız. Ancak maaş için kesin bir rakam söylemek çok
zor. Emekli maaşının yüksek olmasına tesir eden iki
faktör var. Birincisi “gün sayısının fazla olması“,
ikincisi “primlerin yüksek ödenmesi”. Şu anda prim ödeme
tabanı 666 TL ve tavan 4.329 TL. Eskiden maaş
hesaplanmasında son yıllarda, örneğin son 5 yıl
yatırılan prim miktarının ortalaması baz alınırdı. Sonra
bu 10 yıla çıkarıldı. Şimdi ise yeni kanuna göre, maaş
hesaplanırken bütün primlerin ortalaması dikkate
alınıyor. Hatta bunlara fazla ödenen primler bile dahil
ediliyor. Dolayısıyla sadece son birkaç yılının
primlerini yüksekten ödeseniz de yine eskilerin etkisi
devam ediyor.
PRİM YILININ MAAŞA TESİRİ
Yeni düzenleme ile öngörülen aylık bağlama oranlarının
tespitine ilişkin esaslar tahsis grupları itibariyle
şöyledir:
Emeklilik maaşı bağlama oranı, sigortalının toplam prim
ödeme gün sayısının;
>> Son 10 yılın her 360 günü için % 3.5
>> Daha önceki 15 yılın her 360 günü için % 2,
>> Bunlardan arta kalan her 360 gün için ise % 1.5
oranları toplamından oluşmaktadır.
Lütfü köksal
Türkiye/13.03.2009
|
