Vergide stratejik
plan
Vergi gelirlerini toplamakla yükümlü Gelir İdaresi
Başkanlığı, 2009-2013 yıllarını kapsayan “Stratejik
Planı”nı hazırladı.
Devletin temel gelirinin vergi geliri olduğu
düşünüldüğünde, vergi gelirini toplayacak birimin ne tür
stratejiler izleyeceği de oldukça önemli oluyor.
Stratejik plana baktığımızda, önümüzdeki dönemlerde
Gelir İdaresi’nin her yönüyle daha güçlü ve sistemli
çalışacağını görüyoruz. Stratejik planda bir çok yeni
düzenleme yapılması öngörülüyor. Planlanan düzenlemeler
gerçekleşirse, vergisel ödevleri yerine getirmemenin
cezası çok daha artacak.
Stratejik planda öngörülen önemli müesseselerden birisi,
“Borç Takip ve Değerlendirme Sistemi”nin kurulacak
olması. Bu sistem sayesinde amme borcu olan mükellefin
sahip olduğu ister menkul ister gayrimenkul olsun, tüm
varlıklar bu sisteme girilecek.
Yani devlet, mükelleflerin malvarlıklarını elektronik
ortamda takip edecek. Elektronik ortamda malvarlığı
tespiti için devletin diğer kurumlarıyla da işbirliği
yapılacak. Gelir İdaresi’nin teknolojik altyapısı da bu
sebeple daha güçlü hale getirilecek. Son yıllarda bilgi
işlem teknolojisine en büyük yatırımı yapan kurumların
başında Gelir İdaresi’nin geldiğini hatırlatmakta fayda
var.
Vergi gelirlerini toplamakla yükümlü bir İdare’nin
başarısının önemli bir göstergesi ödenmemiş vergi
alacağının tahsil edilmesindeki başarısıdır. Bu başarı
ise çok yönlü bir süreci gerektirir. Bir yandan sağlam
bir cebri tahsilat yöntemi kurulması, diğer taraftan da
sağlıklı vergi denetimleri ile vergi baskısı kurulması
aynı amaca hizmet edecektir.
Gelir İdaresi’nin zayıf yönleri de stratejik planda
belirtiliyor. En önemli zayıf nokta, Gelir İdaresi
çalışanlarının özlük haklarındaki gerileme. Vergi
memurlarının ne denli özverili ve yoğun çalıştığını,
vergi dairesi ile bir şekilde temas eden herkes çok iyi
bilir. Ancak bu çalışmanın karşılığını tam olarak
aldıklarını söylemek, bugünkü özlük hakları ile çok zor.
Bu nedenle özellikle vergi inceleme elemanlarından özel
sektöre ayrılanların sayısı her geçen gün artıyor.
Stratejik Planda önemli gördüğümüz diğer noktaları şöyle
sıralayabiliriz.
- Vergi ceza sistemi yeniden düzenlenecek. Vergi
cezalarının caydırıcılığını artırmaya yönelik tedbirler
alınacak.
- Vergi denetiminde standardizasyon sağlanacak. Denetim
performansını ölçecek modeller geliştirilecek.
- Mükelleflerin tutmuş oldukları defter ve belgelerin
elektronik ortamda vergi inceleme elemanlarına
aktarılmasını sağlayacak sistem kurularak vergi
incelemelerinde hız kazanılmasına çalışılacak.
- İncelenecek mükelleflerin seçiminde risk analiz
teknikleri kullanılarak incelenmesi gereken mükellefler
daha net kıstaslara göre tespit edilecek.
- Elektronik ortamda bilgilerin depolandığı veri ambarı
genişletilecek. Devletin çeşitli kurumlarında bulunan
bilgilerin elektronik ortamda veri ambarına aktarılması
sağlanacak.
- Amme alacağı karşılığında haczedilen malların
satışının hızlandırılması için adımlar atılacak.
- Kayıtdışı ekonomi ve sebepleri sektörler itibariyle
tespit edilerek kayıtdışılığı önleyici tedbirler
alınacak.
İsmail KÖKBULUT
Bugün/12.01.2009 |