Vergi indi, dipten dönüldü sıra canlandırmaya geldi
İlk çeyrekte küçülme yüzde
13.8'den yüzde 14.3'e revize edildi. İkinci çeyrekte ise
yüzde 7 küçülen ekonomi dipten döndüğünü gösterdi. Sorun
resesyonu atlatan Türkiye'nin zayıf çıkışı güçlendirmesi
Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde küçülme
oranını tek haneye indirerek ilk çeyrekteki çift haneli
küçülmeden çıkış sinyalini verdi. İlk çeyrekte yüzde
13,8'lik tarihi küçülme yüzde 14.3 olarak revize
edilirken ikinci çeyrek küçülmesi beklentilerden daha
iyi, yüzde 7 olarak açıklandı. Oysa ikinci çeyrek için
tahminler yüzde 8-8.5 aralığında bulunuyordu. Türkiye
İstatistik Kurumu (TUİK) ikinci çeyrek ulusal gelir
sonuçlarını açıkladı. Buna göre ikinci çeyrekte Türkiye
228.8 milyar liralık bir gayri safi yurt içi hasıla (GSYH)
yarattı. Bu rakam geçen yıla göre yüzde 4.4'lük bir
düşüşe işaret ediyor. İlk çeyrekte ve 2008'in son
çeyreğine ilişkin revizyon açıklayan TÜİK, yılın ilk üç
ayı için küçülme rakamını daha da dramatik bir düzeye
çekti ve ilk çeyrek daralma oranını yüzde 14.3 olarak
revize etti. 2008'in son çeyreğindeki yüzde 6.2'lik
daralma ise yüzde 6.5'e revize edilirken 2008'in
tamamındaki büyüme de yüzde 1.1'den yüzde 0.9'a
düşürüldü. İkinci çeyrekte ise yüzde 7'lik düşüş ilk
çeyreğe oranla bir toparlanmaya işaret etti. İkinci
çeyrek verisine bir önceki döneme göre bakılırsa
ekonomide yüzde 5'e yakın bir yükseliş hesaplandı.
Ekonomideki dipten çıkışı sağlayan en önemli unsur ise
üretim cephesinde sanayideki canlanma oldu. Vergi
indirimleriyle stoklarını eritmeyi başaran sanayici, ilk
çeyrekte yüzde 20.7'ye ulaşan daralma rakamını yüzde
8.7'ye kadar düşürmeyi başardı. Tarım yüzde 6.6
büyüyerek GSYH'deki daralmayı frenlerken mali kuruluşlar
ise toplam içindeki etkisi düşük olmasına karşın yüzde
7.5 ile büyümeyi başardı. İnşaatta ise ağır kayıplar
sürüyor.
www.muhasebenet.net
TÜKETİMDE TOPARLANMA
GSYH'ye harcama cephesinden bakıldığında ise toparlanma
vatandaşların tüketiminden kaynaklandı. Verilere göre
hanehalkları tüketimini yüzde 10.2 kısarken ikinci
çeyrekte küçülme yüzde 1.2'ye kadar düştü. Vergi
indirimleriyle canlanan harcamalar bu artışın en önemli
nedeni oldu. Kamu yatırım cephesinde de harcamasını
büyütürken (yüzde 5.5) özel sektör yatırımlar konusunda
fişi çekmiş göründü. İkinci çeyrekte özel sektör
yatırımlarını yüzde 30 azalttı. Üçüncü çeyrekte ise
üretim ve kapasite kullanım verileri, toparlanmanın
zayıf olduğunu gösteriyor. İç talep öncü göstergelerine
zayıflık da dikkat çekerken umutlar hükümetin
açıklayabileceği bir programa bağlandı.
SABAH
11.09.2009 |