Emekli kadın hem dul
hem yetim aylığı alabilir mi?
Kendisi SSK emeklisi
olan kadın, vefat eden SSK emeklisi eşinden alacağı dul
aylığının yanı sıra, daha önce vefat etmiş olan Emekli
Sandığı emeklisi annesinden yetim aylığı alabilir mi?
SSK emeklisi eşi vefat eden kadın, kendi
sigortalılığından dolayı SSK'dan emekli aylığı alıyor
olsa da SSK emeklisi eşinden dolayı alacağı dul
aylığının yanı sıra, Emekli Sandığı'ndan emekli olan
annesinden dolayı kendisine yetim aylığı da bağlanır.
SSK'dan emeklilik için
ne yapmalıyım?
Ben 1988 yılında SSK'lı olmuş, prim gün sayısını ve 20
yıllık çalışma süresini doldurmuş, 1967 doğumlu bir
kadınım. Haziran 2012'de emekli olacağım. Nisan ayında
son işimden ayrıldım. Free Lance çalışmak için karşıma
bir fırsat çıktı. Bu durumda paramı almak için serbest
meslek makbuzu kesmem ve bunun için de Bağ-Kur'lu olmam
gerektiğini sanıyorum. Bu doğru mu?
Emekliliğime kalan son 3 yılın içinde Bağ-Kur'lu olursam
Bağ-Kur'dan emekli olmak zorunda kalacağımı ve SSK'ya
göre daha düşük emekli aylığı almak durumunda olacağımı
düşünüyorum. Bu konuda haklı mıyım? SSK'dan emekli olmak
ve şu ana kadar elde ettiğim hakları kaybetmemek için ne
yapmalıyım?
Serbest meslek faaliyetinden dolayı vergi mükellefiyeti
tesis ettirmeniz halinde 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı
olarak tescilinizi yaptırmak zorundasınız. Son yedi
yıllık (2520 günlük) prim ödeme süresinde hangi çalışma
şekline göre (4/a-SSK, 4/b-Bağ-Kur) daha fazla prim
ödenmiş ise o çalışma şeklinin (SSK, Bağ-Kur)
gerektirdiği şartlarla emekli olunuyor. SSK'dan
(devredilen) emekli olacağınız 2012 Haziran ayına 3,5
yıldan daha az zaman var. Dolayısıyla, 4/b (Bağ-Kur)
kapsamında sigortalı olarak prim ödeyeceğiniz süre 1250
günü aşmadığı sürece SSK'dan emekli olur ve şu ana kadar
elde ettiğiniz haklarınızı kaybetmemiş olursunuz. Ancak
4/b kapsamında prim öderken dikkat etmeniz gereken bir
husus var. Emekli aylığınızın 1999 yılından sonrasına
isabet eden kısmı hesaplanırken 1999 sonrasındaki prime
esas kazançlarınızın ortalaması esas alınacak. Şu andaki
prime esas kazanç ortalamanızın aşağıya düşmemesi için
4/b kapsamında üzerinden prim ödeyeceğiniz kazanç
tutarı, son dönemde üzerinden prim ödediğiniz kazanç
tutarından düşük olmamalı. Aksi halde şu anda mevcut
olan prime esas kazanç ortalamanız, buna bağlı olarak da
bağlanacak emekli aylığınız düşer.
Metin Taş-Sezgin Özcan
Akşam/11.08.2009
|