|
|
|
| |
Erken emekli olmanın
gizli bir yolu daha var!..
> M.C. / KONYA
Babam 10.03.1954 doğumlu, 02.12.1983 Sigorta girişli,
1495 günü gözüküyor, “Yaştan” dolayı emeklilik, erken
yaşlanma gibi nedenlerle nasıl ve ne zaman emekli
olabilir?
CEVAP: Değerli okurlar, şimdiye kadar sizlerle genelde
“Normal” ve 3600 günle “Yaştan” emekliliği paylaştık.
Genelde okuyucularımızın durumu bu yönde cevap vermemizi
gerektirdi. Ancak erken emekliliğin bir yolu daha var.
Buna “Erken Yaşlanan Sigortalıların Emekliliği” diyoruz.
5510 sayılı Kanunun 28’inci maddesinin 7’nci fıkrasında;
55 yaşını dolduran ve erken yaşlanmış olduğu tespit
edilen sigortalıların, yaş dışındaki diğer şartları
taşımaları halinde yaşlılık aylığından yararlanacakları
öngörülmüştür. Diğer bir ifadeyle;
- Erken yaşlanmış olduğu tespit edilen,
- 55 yaşını dolduran,
- En az 5400 gün primi bildirilmiş olan sigortalılara
yaşlılık sigortasından aylık bağlanacaktır.
Erken yaşlananlar için Kanunda herhangi bir
kademelendirme öngörülmediğinden gerek 4-a (SSK) gerekse
4- b (Bağ-Kur) sigortalılarının Kanunun yürürlük
tarihinden sonra tahsis talebinde bulunmaları ve Kanunda
aranan şartları yerine getirmeleri halinde, erken
yaşlanma nedeniyle yaşlılık aylığı bağlanabilecektir.
YAŞLILIĞIN ÖLÇÜSÜ NE?
Sigortalıların;
- 5510 sayılı Kanuna tabi sigortalı olarak ilk defa
çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün %
60’ını kaybettiği, çalışma gücü kayıp oranlarının %
60’ın altında olduğu ile erken yaşlanma halleri, Kurum
Sağlık Kurulu tarafından tespit edilecektir.
Kısaca durumu özetlersek; erken yaşlandığını raporla
ispat eden ve 5400 gün primi olan sigortalıların emekli
olabilmeleri için 55 yaş yetiyor.
Sevgili Meryem Hanım, babanızın Sigorta ve Bağ-Kur’da
toplam 1491 günü var. İlgili kanun maddesinde görüldüğü
gibi babanızın “erken yaşlanmadan emekli olur” durumu
yoktur. Babanızın “Yaştan” emekli olabilmesi için diğer
bir yol olan 58 yaş ve 3600 gün gerekiyor.
Çalışmadığım halde primlerimi yatırıyorum tazminatım ne
olacak?
> A.B/ BİNGÖL
1962 doğumluyum, 1985 Sigorta girişliyim, toplam 4984
günüm var, çalışmadığım halde Sigorta primlerim bir
şirkette yatırılıyor, emekli olacağım zaman devletten
herhangi bir tazminat alabilir miyim?
CEVAP: Toplam 4954 gün priminiz var. 10 ay daha prim
öderseniz, 08.02.2010 tarihinde 5225 günle emekli
olabilirsiniz. Listenizde başkasına ait çalışmaların
olması, diğer şahsın problemi, sizin yapacak bir şeyiniz
yoktur. Özel sektörde çalışan bir kimseye devlet
tazminat ödemez. Tazminatı ancak Hizmet Akdine dayalı
yanında çalıştığınız işvereniniz öder.
Şirket ortağı olduğum
için maaşımın yüzde 10’u kesiliyor, bu sürecek mi?
> H.E. / KAYSERİ
1999’da emekli oldum, şirket ortağı olduğum için 2006
yılından beri maaşımdan %10 kesinti yapıyorlar, bu
kesinti niçin yapılıyor ve ne zamana kadar devam edecek?
CEVAP: Sayın Evci, şirket ortaklarından emekli olduktan
sonra işlerine devam ederlerse, emekli maaşlarından 12 .
Basamağın %10’u (70 TL civarında) Sosyal Güvenlik Destek
Primi adı altında kesiliyordu. 5510 Sayılı Kanun
yürürlüğe girince 30. Maddeye göre, emeklilik maaşının
yürürlüğe girdiği yılda %12 olarak, takip eden her yıl
ocak ayında 1 puan artırılarak uygulanıyor. Ancak bu
oran %10’u geçemez.
Lütfü Köksal
Türkiye/11.06.2009 |
|
|
|
|
|
|
