|
|
|
| |
Sosyal güvenlik sistemi kadını ne
kadar düşünüyor?
Sosyal güvenlik sistemimizin kadınlarımız için bazı özel
düzenlemeler getirdiği genel olarak hepimiz tarafından
bilinmektedir. Anneler Günü münasebetiyle bu haftaki
yazımızda kadınların sosyal güvenlik sisteminde sahip
olduğu farklı hakları açıklayacağız...
Doğum yapan
kadınlar borçlanma yaparak 4 yıl daha erken emekli
olabilmektedir
1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren reform ile kadın
sigortalıların; ilk defa sigortalı olarak çalışmaya
başladıkları tarihten sonra iki defaya mahsus olmak
üzere doğum yaptıkları tarihten itibaren geçen en fazla
2 yıllık süreleri, bu sürede adlarına prim ödenmemiş
olması kaydıyla ve çocuklarının yaşaması şartıyla
borçlanabilmektedirler.
Söz konusu düzenleme ile doğum nedeniyle çalıştığı
işinden ayrılmak zorunda kalan kadın sigortalılara
doğumdan sonra sigortasız geçirdikleri belli süreleri
borçlanarak hizmet olarak değerlenme imkanı
sağlanmıştır.
Sigortalı kadının doğumdan sonraki 8 haftalık, çoğul
gebelik halinde ise 10 haftalık süreleri, doğuma 3 hafta
kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası
istirahat süresine eklenen süre dahil toplam istirahat
süresinde adına prim ödenmemiş olması kaydıyla bu
sürelerle birlikte toplam 2 yıllık süre
borçlandırılabilmektedir, prim ödenmiş ise bu süreler 2
yıllık süreden düşülerek kalan süre
borçlandırılabilecektir.
Kadınlar,
erkeklerden daha fazla yaşamalarına rağmen daha erken
emekli olmaktadır!
Ülkemizde ortalama hayat süresinin kadınlarda 74
erkeklerde 69 olduğu istatistiklerde yer almaktadır.
8/9/1999 tarihinden önce işe giren bir bayan emeklilikte
kademeli geçişe tabi olmakla birlikte erkeklerden 5 yıl,
bu tarihten sonra işe girenlerse 2 yıl daha önce emekli
olmaktadır.
Kadın kaç yaşında
olursa olsun yetim sayılmaktadır
Ölen sigortalının erkek çocuklarına üniversite okumaları
şartıyla en çok 25 yaşına kadar aylık bağlanmaktadır, bu
yaştan sonra aylığının devam edebilmesi için erkek
çocuğun malul sayılmayı gerektirecek kadar işgücü kaybı
olması gerekmektedir. Ancak bayanlar evlenmediği veya
kaç yaşında olursa olsun dul kaldığı sürece ölüm
aylığından yararlanabilmektedirler. Ana/babasından
dolayı aylık bağlananlara Genel Sağlık Sigortası
kapsamında Kurumca sağlık yardımı yapıldığından
ilerleyen yaşlarda sağlıktan ücretsiz yararlanmanın ne
kadar önemli olduğu ortadadır.
Malul çocuğu
bulunan kadın sigortalılara erken emeklilik hakkı
Yürürlüğe giren reform ile getirilen yeni bir
düzenlemeye göre; başka birinin sürekli bakımına muhtaç
derecede malul çocuğu olan ve emeklilik veya yaşlılık
aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalıların
1 Ekim 2008’den sonra geçen prim ödeme gün sayılarının
dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir
ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de
indirilir. Malul çocuğun ölümü veya bakıma muhtaçlığının
kalkması halinde, 1 Ekim 2008’den ölüm tarihine veya
bakıma muhtaçlığın kalktığına karar verilen Sağlık
Kurulu Rapor tarihine kadar geçen hizmetlerin dörtte
biri prim ödeme gün sayısına eklenir ve emeklilik yaş
hadlerinden indirilir.
Yurt dışı
borçlanması yapacaklarda çalışma şartı aranmamaktadır
Erkeklerin yurt dışında geçen süreleri borçlanarak
emekli olabilmesi için hizmet akdi kapsamında fiilen bir
işte çalışması ve bunu belgelendirmesi gerekirken;
kadınlar için böyle bir şart bulunmamaktadır. Kadınlar
18 yaşını doldurduktan sonra yurt dışında geçen
sürelerin tamamını veya diledikleri kadarını herhangi
bir şart aranmaksızın borçlanabilmektedir.
Şerif Akçan
Türkiye/10.05.2009 |
|
|
|
|
|
|
