|
Vergide Anayasa
Mahkemesi kararları
Anayasa Mahkemesi geçtiğimiz günlerde vergi
mükelleflerini ilgilendiren önemli iptal kararları
verdi. Bu kararlar bir taraftan ücretli çalışanları bir
taraftan da yatırım yapan işletmeleri ilgilendiriyor.
Borsa kazançlarında yerli-yatırımcı stopaj oranı
farklılığı
Borsa hisse senedi alım-satımından doğan kazançlar Gelir
Vergisi Kanunu'nun geçici 67. maddesine göre stopaja
tabi. Fakat geçici 67'nci maddenin 1 numaralı fıkrasında
yer alan "Dar mükellef gerçek kişi ve kurumlar için bu
oran yüzde sıfır olarak uygulanır" hükmü neticesinde
yabancıların kazançları için stopaj yapılmıyordu.
Anayasa Mahkemesi bu hükmü Anayasa'ya aykırı bularak
iptal etti. İptal hükmü kararın Resmi Gazete'de
yayımlanmasından itibaren 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
Ücretlilere uygulanan tarifedeki üst limit
Ücretliler Gelir Vergisi tarifesine göre
vergilendiriliyor. Elde edilen ücret geliri yıllık
olarak 50.000 TL'yi geçtiği zaman, aşan kısım için %35
oranında bir vergileme yapılıyor. Anayasa Mahkemesi
%35'lik oranda vergilendirilmeye ilişkin kısmı iptal
etti. Karar Resmi Gazete'de yayımından 6 ay sonra
yürürlüğe girecek.
İptal hükmüne rağmen 6 aylık süreden dolayı bugün
itibarıyla iptal edilen oran (%35) halen uygulanıyor.
Maliye Bakanlığı'nın açıklaması da bu yönde. Yani 6 ay
içinde yeni düzenleme yapılıncaya kadar tarife aynen
uygulanacak. Düzenlemenin hemen yapılmaması doğal olarak
ücret geliri elde edenleri mağdur ediyor.
Yatırım indirimi hakkı
Kurumlar Vergisi oranının %30'dan %20'ye indirilmesi ile
birlikte yatırım indirimi uygulamasına da son
verilmişti. Fakat devreden yatırım indirimi tutarı olan
mükellefler için ayrı düzenleme yapılmıştı. Düzenlemeye
göre bu mükellefler devreden yatırım indirimi haklarını
2006, 2007 ve 2008 yılları ile sınırlı olmak üzere
kullanabilecekti.
Fakat yatırıma başlayan mükellefler açısından, yatırımın
bir gerekçesi yatırım indirimi istisnasının getireceği
vergisel finansman ayarlamasıdır. Yani mükelleflerin
çoğu için yatırım yapma kararlarının en önemli
nedenlerinden biri de yatırım tutarlarını matrahlarından
düşme imkânına sahip olmaları. Bu imkâna getirilen 3
yıllık kısıtlama ise, yatırıma başlamış mükellefler
açısından bir hak kısıtlaması niteliğindeydi.
Bu kapsamda Anayasa Mahkemesi bu kısıtlamayı da iptal
etti. Bu iptal hükmü neticesinde geçtiğimiz haftalardaki
yazılarımızda da belirttiğimiz üzere mükelleflere
yatırım indirimi haklarından yeniden yararlanma ve belki
de vergi iadesi imkânı sağladı.
Takdir Komisyonu'na sevk ve zamanaşımı
Vergi Usul Kanunu'nun 114'üncü maddesinin ikinci
fıkrasına göre vergi dairesince matrah takdiri için
takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durduruyor.
Takdir kararı ile birlikte zamanaşımı tekrar başlıyor.
Bu düzenleme özellikle zamanaşımlı yıllara ilişkin vergi
incelemelerinde oldukça sık kullanılıyor. İncelemenin
zamanaşımına uğramaması için vergi inceleme elemanı
incelediği mükellefi takdir komisyonuna sevk ediyor.
Böylece zamanaşımı duruyor. Daha sonra belki de aradan
yıllar geçtikten sonra rapor yazılıp takdir kararı
çıkıyor ve zamanaşımına uğramadan vergi ve ceza
mükelleften isteniyor. Fakat gecikme faizi oldukça
yüksek rakamlara ulaşıyor.
Mükellefleri özellikle gecikme faizi açısından mağdur
eden bu düzenleme de Anayasa Mahkemesi tarafından iptal
edildi. Ancak 6 aylık düzenleme süresinden dolayı, bu
yıl zamanaşımına uğrayacak 2004 yılı incelemeleri için
bu yöntem kullanılabilecek.
İsmail KÖKBULUT
ikokbulut@bugun.com.tr
Bugün/09.11.2009 |
