SGK'lıların
malulen emekliliği
Sigortalının veya işverenin talebi üzerine, SGK
tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının
sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar
ve dayanağı tıbbî belgelerin Kurum Sağlık Kurulu'nca
incelenmesi sonucu, 4-1/a ve (b) bentleri kapsamındaki
sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya
meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az
yüzde 60'ını kaybettiği anılan kurulca tespit edilen
sigortalı malul sayılmaktadır.
En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak
1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç
derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık
süresi aranmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi bildirilmiş olması halinde maluliyetin
söz konusu olabileceği hükme bağlanmıştır.
Malullük aylığı alanların çalışmaya başlaması
5510 sayılı kanunun yürürlük tarihinden önce malullük
aylığı bağlanmış olan sigortalılardan, kanunun yürürlük
tarihinden önce veya sonra çalışmaya başlaması nedeniyle
aylıkları kesilenlerin, işten ayrılarak yeniden tahsis
talebinde bulunmaları halinde bunların kontrol
muayenesine tabi tutulması gerekmektedir.
Sigortalının malullük hali, SGK'ya sevk talebinin 5510
sayılı kanunun yürürlük tarihinden sonra olması
nedeniyle yeni hükümlere göre tespit edilecek ve malul
olduğu anlaşılan sigortalıya aylık yeniden hesaplanarak
bağlanacaktır.
Ancak, sigortalının aylığa hak kazanma koşullarını
ikinci talebinde yerine getirmiş olup olmadığına
bakılmayacaktır. (506 sayılı kanuna göre 5 yıllık
sigortalılık süresi ve ortalama 180 günden aylık
bağlanmış ise ve 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihinden
itibaren yeniden tahsis talebinde bulunduğunda 10 yıllık
sigortalılık süresi veya 1800 gün yerine gelmeyebilir.)
Malullük hali devam eden sigortalının aylık alma hakkı
sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı yönünden
kazanılmış hak niteliğinde olduğundan, malullük aylığı
bağlanması için gerekli olan şartların sonradan değişmiş
olması aylığın kesilmesini gerektirmemektedir.
Malullük aylıklarının üçüncü kişilere rücu edilmesi
5510 sayılı kanunun 39'uncu maddesinde; üçüncü bir
kişinin kastı nedeniyle malul olan sigortalıya, bu kanun
uyarınca bağlanacak aylığın başladığı tarihteki ilk
peşin sermaye değerinin yarısının SGK tarafından zarara
sebep olan üçüncü kişilere rücu edileceği öngörülmüştür.
Malullük hali, kamu görevlilerinin veya er ve erbaşlar
ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diğer
kişilerin vazifelerinin gereği olarak yaptıkları fiiller
sonucu meydana gelmiş ise, bu fiillerden dolayı
haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunanlar
hariç olmak üzere, sigortalılara yapılan ödemeler veya
bağlanan aylıklar için kurumca, kurumuna veya ilgililere
rücu edilmeyecektir.
4-1/a ve 4-1/b sigortalılarından geçirdiği iş kazası
veya tutulduğu meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma
gücünün en az yüzde 60'ını kaybettiği SGK sağlık
kurullarınca tespit edilenlere malullük aylığı
bağlanması için yeni bir sağlık kurulu raporu
istenmeyecektir. Ancak, bunlardan malullük aylığının
başlayacağı tarihten önce kontrol muayenesi sonucu iş
göremezlik derecesi yüzde 60'ın altına düşenlere
malullük aylığı bağlanmayacaktır.
İbrahim IŞIKLI
09.09.2009 |