|
Prim borcunu sildirenlerin hakları
Evvelki hafta yazdığım yazıda söz
vermiştim. Sonradan aklı başına gelenler, sildirdikleri
sigortalılık sürelerini diriltebilecekler mi? Diğer bir
ifadeyle sildirerek prim borcundan şimdilik kurtulanlar,
daha sonra hizmet ihyası yoluna gitmek isterlerse, bu
imkâna sahip midirler? Okuyucumuzun sorusu, bu anlamda
birçok okuyucumun sorununu kapsadığından, bugün, Bağ-kur
sigortalılığı prim borcunu sildirenlerin hakları
konusunu ele alacağım. Şimdi okuyucumun sorusunu
okuyalım:
Ö.D.: Tahsin Bey, 10.11.1966 doğumluyum. Bağ-kur giriş
tarihim, 03.03.2000. Bağımsız çalışan esnafım. Ancak
bugüne kadar hiç Bağ-kur primimi ödemedim. Son çıkan
borç silme yasasıyla borcumu sildirip yeni baştan primi
düzenli ödeyerek sağlık güvencesinden yararlanabilir
miyim? Ayrıca sildirmiş olduğum süreyi ilerde primini
ödeyerek kazanma hakkım var mı? Tüm bu şartlar
sağlanabilirse emeklilik tarihim ne olur?
C: Bağ-kur ve Tarım Bağ-kur (yani 1479 ve 2926 sayılı)
yasalarına tâbi sigortalı olarak tescilleri yapılanlar,
sigortalılığı devam eden, sona eren ve 03/08/2009
tarihine kadar 5458 ve 5510 sayılı kanunlara göre
yapılandırması bozulanlardan 30/04/2008 tarihi
itibariyle beş yılı aşan (60 aydan fazla) süreye ilişkin
prim borcu bulunan sigortalılar ve/veya bunların hak
sahipleri 5510 sayılı Kanun'un geçici 17'nci maddesi
kapsamındadır.
Bağ-kur sigortalısı olan okuyucumuzun 30/04/2008 tarihi
itibariyle beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu
bulunmaktadır. Öyleyse okuyucum, eğer 5 yıldan fazla
olan durdurduğu sigortalılık sürelerinin
değerlendirilmesini nasıl yapacak?
30/04/2008 tarihi itibariyle beş yılı aşan süreye
ilişkin prim borcu bulunanlardan, sigortalılıklarının
durdurulmasını talep edenler ile 03/08/2009 tarihine
kadar talepte bulunmayan ve sigortalılıkları kurumca
durdurulanların kendileri ya da hak sahiplerinin bu
tarihten sonra talepte bulunmaları halinde müracaat
tarihindeki 5510 sayılı Kanun'un 80'inci maddesinin
ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç
tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını,
borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödemeleri
halinde bu süreler sigortalılık süresi olarak
değerlendirilecektir.
Hizmet ihyası konusu: 4/b sigortalıları ya da hak
sahiplerinin daha sonra müracaatları tarihindeki prime
esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının
tamamı, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde
ödendiği takdirde, bu süreler, sigortalılık süresi
olarak değerlendirilecektir. Sigortalılıkları önceki
kanunlara göre durdurulanlar için de bu hüküm
uygulanacaktır. Mülga 1479 sayılı Kanun'un ek 19'uncu
maddesine göre talepte bulunarak sigortalılıkları
durdurulan sigortalılar ve bunların hak sahipleri de
durdurulan sürelere ait borçlarını ödemek istemeleri
halinde sözkonusu geçici 17'nci madde hükmünden
yararlandırılacaklardır.
1479 sayılı Kanun'un mülga ek 19 uncu maddesi gereğince
08/05/2008 tarihine kadar sigortalılıklarının
durdurulması için 2007/47 sayılı genelge ekindeki (Ek-1)
numaralı başvuru dilekçesi, (Ek-2) ve (Ek-3) numaralı
"1479 ve 2926 sayılı Kanun'a Göre Zorunlu Bağ-Kur
Sigortalısı Olanların Sigortalılıklarının Durdurulması
Hakkında Tebligat Belgesi"nden biri ile ek 19'uncu
maddenin uygulanması için talepte bulunup
sigortalılıkları durdurulanlardan, tekrar talepte
bulunarak durdurulan sigortalılık sürelerinin
değerlendirilmesini isteyenlerin borçlarının
hesaplanmasına ilişkin program işletime açılmış olup,
08/05/2008 tarihine kadar müracaat eden sigortalı veya
hak sahiplerinin sigortalının en son bulunduğu basamağın
yazılı başvuru tarihindeki değeri üzerinden hesaplanan
borçları ilgililere tebliğ edilecektir. Tebliğ
tarihinden itibaren üç aylık süre içinde tebliğ edilen
borcun tamamının ödenmesi halinde durdurulan süreler
sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.
Sigortalılıkları durdurulan sigortalı veya bunların hak
sahiplerinin daha sonraki tarihlerde kuruma müracaat
ederek durdurulan sigortalılık sürelerinin karşılığı
olan prim borcunu ödemek istemeleri halinde kurum,
müracaat tarihindeki 5510 sayılı Kanun'un 80'inci
maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas
kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarını
sigortalıya veya hak sahibine tebliğ edecektir. Tebligat
yapılan sigortalı ya da hak sahibi, tebliğde belirtilen
borç tutarının tamamını borcun tebliğ edildiği tarihten
itibaren üç ay içerisinde ödediği takdirde bu süreler
sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir. Mülga
1479 sayılı Kanun'un mülga ek 19'uncu maddesine göre
talepte bulunarak sigortalılıkları durdurulan
sigortalılar ve bunların hak sahiplerinden durdurulan
sürelere ait borçlarını ödemek isteyenler hakkında da bu
madde gereğince işlem yapılacaktır. Hesaplanacak borç
tutarının tamamının ödenmesi gerekir. Prim borcunun
tamamının ödenmemesi halinde durdurulan sigortalılık
süresi ihya edilmez ve ödenen tutar müracaat sahibine
iade edilir. Bu durumdaki müracaat sahipleri yeniden
Kuruma müracaat edebilirler.
Sigortalılıkları geçici 17'nci madde gereğince
durdurulanlardan, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi
çalışmaları 30/04/2008 tarihinden sonra da devam
edenlerin sigortalılıkları 01/05/ 2008 tarihinden
itibaren yeniden başlatılacaktır.
Hiç prim ödemesi olmayan sigortalının emekliliği hesap
edilemez. Önce sigortalılık şartları oluşmalıdır.
Tahsin Sınav
Y.Şafak/09.02.2009 |
