Cezada çifte indirim
var, işverenin haberi yok
Sosyal güvenlik reformunun getirdiği hak ve
yükümlülükler o kadar fazla ki, ne biz yazmayı, ne de
vatandaş takip etmeyi yetiştirebiliyor
İşte araya giden bu haklardan birisi de işverenlere
tanınan "idari para cezalarında çifte indirim" ya da
diğer adıyla iyi niyet indirimi. İşverene iyi niyet
indirimi...
Sosyal güvenlik reformunu düzenleyen 5510 sayılı Kanunun
102. maddesine bir hüküm konuldu. Buna göre, işyerini
veya çalıştırdığı kişileri SGK'ya zamanında
bildirmemekle birlikte, teftişe veya mahkeme kararına
gerek kalmaksızın kendi isteğiyle bildiren işverenlere,
idari para cezaları 1/3 oranında indirilerek
uygulanacak.
Diyelim ki işyerinize ilave 10 personel aldınız. Bu 10
kişiyi normalde, çalışmaya başladıkları günden bir gün
önce SGK'ya işe giriş bildirgesiyle bildirmeniz
gerekiyor.
Bu süre içerisinde bildiriminizi yapmazsanız, bu 10 kişi
için 2009 rakamlarıyla 6.660 TL para cezası
ödeyeceksiniz. Ancak bu bildirgeleri SGK müfettişleri
tespit etmeden ya da mahkeme kararına gerek kalmadan,
geç de olsa kendi elinizle verirseniz, uygulanacak para
cezasında 1/3 oranında indirim yapılacak. Peşin ödemede
de indirim var!
Diğer taraftan iyi niyet indirimine ilaveten bir de,
eski SSK mevzuatında da bulunan ve yeni kanunda da yer
verilen peşin ödeme indirimi söz konusu. Buna göre SGK
tarafından tebliğ edilen idari para cezasını, itiraz
etmeden ve mahkeme yoluna gitmeden 15 gün içerisinde
öderseniz, cezanın º'ü indirilecek. Burada en önemli
nokta, iyi niyet indirimi ile erken ödeme indiriminin
bir arada uygulanması gerektiğidir.
Oysa pek çok işverenin bu imkandan haberi olmadığı gibi,
kimi SGK birimlerinde de bu indirimlerden sadece
birisinin uygulandığı yönünde duyumlar alıyoruz. Şimdi
yukarıdaki örneğimizden hareketle iki ayrı indirimin
nasıl uygulanacağına bir bakalım. 10 çalışanınızı SGK'ya
yasal süresinde bildirmediğiniz için SGK size 6.660 TL
para cezası kesmişti.
Siz bu çalışanları müfettiş incelemesine ya da mahkeme
kararına gerek kalmadan bildirdiğiniz için bu cezadan
2.220 TL (6.660/3) indirim yapılacak ve ceza tutarınız
4.440 TL'ye düşecek. Eğer bu 4.440 TL'lik cezayı SGK'ya
itiraz etmeden ve mahkemeye gitmeden 15 gün içerisinde
öderseniz, bir de 1.110 TL'lik erken ödeme indirimi
uygulanacak.
Yani nihai olarak ödeyeceğiniz ceza 3.330 TL olacak.
Görüldüğü üzere şartları taşıyan işverenlere, her iki
indirimin bir arada uygulanmasına yasal olarak engel bir
durum yok. Fakat işverenin de bu imkandan haberdar
olması ve hakkının takipçisi olması gerekiyor. Bu arada
yazımızda kullandığımız "işveren" değimi özel sektörü
olduğu kadar bütün kamu kurumlarını da kapsıyor. Yani
aynı imkandan memur-işçi istihdam eden kamu kurumları da
yararlanabilir.
Staj yaparken yetim
aylığım kesilir mi?
Soru: Ticaret meslek lisesi öğrencisiyim. Seneye
stajerlik yapacağım. Babamdan yetim aylığı almaktayım.
Seneye haftanın 3 günü çalışıp 2 günü okula eğitime
devam edeceğim. Bu konuda birkaç sorum olacak.
1- Okulun yaptığı sigorta emekliliğime sayılıyor mu?
2- Babamdan aldığım yetim aylığım kesilir mi? 3- Babamın
üzerinden aldığım sağlık yardımım devam edecek mi? İsmi
Mahfuz.
Cevap: Değerli okurum, okulun yaptığı sigorta emeklilik
için başlangıç sayılmayacağı gibi emeklilik hesabında
prim günü olarak dikkate almaz. Staja başlamanız
sebebiyle yetim aylığınız kesilmez ve babanızın
üzerinden sağlık yardımı almaya devam edersiniz.
Vergi indirim belgesine
gerek var mı?
Soru: Yüzde 60 özürlü raporum var ve halen
çalışmaktayım. Vergi indiriminden faydalanacak raporum
olmadığından %60 özürlü raporuyla emekli olabilir miyim?
İsmi Mahfuz.
Cevap: Değerli okurum, 1 Ekim 2008 öncesine kadar
SSK'dan özürlü sıfatıyla erken emekli olabilmek için
özürlü raporu yetmiyordu. Bir de Maliye Bakanlığı'na
müracaat edip vergi indirim belgesi almak gerekiyordu.
Ancak bu tarihten sonra 5510 sayılı Kanunla, özürlü
sıfatıyla erken emekli olabilmek için vergi indirim
belgesi alma şartı kaldırıldı. Dolayısıyla siz de sahip
olduğunuz özür oranıyla, vergi indirim belgesi
olmaksızın erken emekli olabilirsiniz.
Sadettin ORHAN
Bugün/08.01.2009 |