Ramazan paketlerinin
vergisine dikkat
Geçtiğimiz haftalarda fakirlere yardım amacıyla gıda
bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara
bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak
maddelerinin maliyet bedelinin Gelir ve Kurumlar Vergisi
mükelleflerince gider kaydedilebildiğini belirtmiştik.
Özellikle Ramazan ayında bağışlar sadece, fakirlere
yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan
dernek ve vakıflar aracılığıyla gerçekleştirilmiyor.
Hayırsever vatandaşlarımız gibi birçok şirket de birçok
gıda ve temizlik maddesinden oluşturdukları "Ramazan
paketlerini" ihtiyacı olan vatandaşlarımıza
dağıtıyorlar.
Ramazan paketini dağıtanın Gelir veya Kurumlar Vergisi
mükellefi olması durumunda işin bir de vergi boyutu
ortaya çıkıyor. Vergi boyutu ise, Ramazan paketi
dağıtılan kişilerin, paketi dağıtan işletmelerin ücretli
çalışanı olup olmamasına göre değişiyor.
Yani Ramazan paketlerinin içinde vergi de var
diyebiliriz!
İşletme/şirket çalışanlarına dağıtılan Ramazan
paketleri: Ramazan paketinin işletme çalışanlarına
dağıtılması durumunda, dağıtılan paket "ayni ücret"
sayılıyor. Yani çalışanın vermiş olduğu hizmet
karşılığında ödenen maaş nasıl nakdi ücret geliri
sayılıyorsa, verilen paket de ücret geliri sayılıyor ve
ayni ücret olarak vergileniyor.
Ayni ücretin vergilendirilmesinde ise önce bu ayni
ücretin nakde çevrilmesi gerekli. Hizmet erbabına
verilen ayinler, verildiği gün ve yerdeki ortalama
perakende fiyatlarına göre değerleniyor. (Bknz: Gelir
Vergisi Kanunu md-63)
Ramazan paketlerini hazır olarak satın alan firmalar,
satın alma bedeli olarak ödedikleri bedeli ortalama
perakende fiyatı olarak dikkate alabilecekler. İhtiyaç
maddelerini toptan alıp paketleri kendileri hazırlayan
mükellefler de ödedikleri toptan tutarı esas
alabilirler. Satın alma bedelleri işletmeler tarafından
gider kaydedilebiliyor.
Dolayısıyla Ramazan paketi için ödenen tutarlar (KDV
dahil), çalışanlara ödenmiş net ücret olarak kabul
edilecek. Daha sonra ise bu tutarın brütleştirilerek
çalışanın o ayki ücret matrahına eklenmesi ve ücret
geliri olarak vergilemeye tabi tutulması gerekiyor.
Böylece Ramazan paketi bir yandan ayni ücret olarak
vergilenecek diğer taraftan da gider kaydedilmiş
olacaktır. Örneğin 100 TL+18 TL bedelle alınmış bir
paket için net ücret 118 TL kabul edilip
brütleştirilecek.
Ramazan paketlerinin ücret olarak vergilenmesinin yanı
sıra, aynı zamanda paketleri dağıtan işletmelerin bu
paketleri satış yapmış gibi işlem yapmaları gerekli.
Yani dağıtılan Ramazan paketinin bedeli dağıtım
sırasında gelir kaydedilip KDV hesaplanmalı. Gene 100 TL
bedelle alınan paket dağıtılıyorsa, 100 TL gelir
kaydedilecek ve bu tutar üzerinden KDV hesaplanacak.
Zira bedelsiz teslimlerde emsal bedel üzerinden KDV
hesaplanması gerekiyor. (Bknz: KDV Kanunu md-27) Ramazan
paketi için ödenen tutarlar (KDV hariç) KDV matrahı
olarak dikkate alınabilecek.
İşletme/şirket çalışanı olmayanlara dağıtılan Ramazan
paketleri: Bu durumda ayni ücretten bahsedilemeyecek.
Fakat gene dağıtılan paketlerin satışı yapılmış gibi
işlem yapılması gerekiyor. Zira bu paketlerin alımı
sırasında ödenen bedeller gider kaydediliyor.
İşletmelerin ticari faaliyeti ile ilgisi bulunmayan
paket dağıtımları dolayısıyla kayıtlara gider
yansımaması için gelir kaydı yapılması gerekiyor. Yine
alımda ödenen ve indirilen KDV'nin de telafisi için
emsal bedel üzerinden KDV hesaplanması gerekiyor.
İsmail KÖKBULUT
ikokbulut@bugun.com.tr
Bugün/07.09.2009 |