|
Vergi levhası tasdik zamanı
Bilindiği gibi iş ortamının güven içinde olmasının önemi
göz önünde tutularak Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci
maddesi ile vergi mahremiyeti hükmü getirilmiştir. Ancak
vergi güvenliği de önemli olduğundan, mahremiyet hükmüne
bazı istisnalar getirilmiştir. Buna göre gelir ve
kurumlar vergisi beyannamelerinde gösterilen kazançlarla
vergilerin vergi dairelerinde ilanı, iş yerlerine vergi
levhası asılması, sahte veya yanıltıcı belge düzenleyen
ve kullananların meslek odalarına bildirilmesi,
kesinleşen ancak zamanında ödenmeyen vergi ve cezaları
ödemeyenlerin ilanı mahremiyet hükmünün ihlali sayılmaz.
Bugün, yazımızda mayıs ayı içinde tasdik ettirilerek
ilgili yerlere asılma zorunluluğu getirilmiş olan vergi
levhaları üzerinde duracağız.
Gelir vergisi mükelleflerini 2008 yılı kazançlarını 2009
yılı Mart ayında, kurumlar vergisi mükellefleri de nisan
ayında beyannamelerini vergi dairelerine verdiler. Mayıs
ayında da mükelleflerin vergi levhalarını tasdik ettirip
gerekli görülen yerele asmaları gerekmektedir. Bu
zorunluluk yukarıda belirtildiği gibi, Vergi Usul
Kanunu'nda vergi mahremiyeti ile ilgili 5. maddesinde
mahremiyet kuralının istisnası olarak yer almıştır.
Maddeye göre ''Gelir vergisi mükellefleri (kazancı basit
usulde tespit edilenler dahil) ile kurumlar vergisi
mükelleflerinden sermaye şirketleri her yıl mayıs ayının
son gününe kadar vergi tarhına esas olan kazanç
tutarları ile bunlara isabet eden vergi miktarlarını
gösteren levhayı merkezlerine, şubelerine, satış
mağazalarına iş sahipleri ile mükellefler tarafından
kolayca okunup görünecek şekilde asmak zorundadırlar.
İlan ve levhalara ilişkin diğer hususlar Maliye
Bakanlığı'nca belli edilir.''
Konu ile ilgili Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri'nde
bugüne kadar konu ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Şekli
ve içeriği anılan genel tebliğlerle belirlenen vergi
levhalarının önce tasdik ettirilmesi ve asılması zorunlu
olan işyerlerine asılması gerekir.
Yukarıda belirtildiği gibi VUK'nun 5'inci maddesi ile
kapsamı ve sınırları belirlenen vergi levhası asma
zorunluluğu levhanın şekli ve içeriği, kanunun verdiği
yetki çerçevesinde, 142, 143, 146 ve 272 sıra numaralı
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile ayrıntılı olarak
belirlenmiştir.
Vergi levhalarının tasdiki
Tasdik makamı
Vergi levhasında yer alacak bilgiler, bağlı bulunulan
vergi dairesince tasdik edilir. Tasdik için dilekçe ile
baş vurulmasına gerek yoktur. Ayrıca, 272 seri no'lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde, 3568 sayılı kanun
kapsamındaki meslek mensuplarına da, belli şartlarla
tasdik yetkisi verilmiştir. Yeminli mali müşavirler,
serbest muhasebeci mali müşavirler bu kapsamda tasdike
yetkilidirler. Bu yetki Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer
257. maddesinde verilen yetki çerçevesinde Maliye
Bakanlığı'nca verilmiştir.
Birden fazla vergi levhası asacak olanlarda tasdik
Mükelleflerin ne miktarda vergi levhası tasdik
ettirecekleri iş yerlerinin sayısına bağlıdır. Tek
işyeri olanların sadece bir levha tasdik ettirip
asmaları tabiidir. Ancak, Birden fazla işyeri veya aynı
işyerinin muhtelif kat ve reyonlarına vergi levhası
asmak zorunda olanların, normal olarak, bunların hepsini
ayrı tasdik ettirmeleri gereklidir.
Tasdikli olmadan çıkarılacak fotokopiler geçerli
sayılmaz. Yalnız, 143 seri nolu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği'nde, çok şubeli firmalar için (örneğin bankalar)
merkez için tasdik ettirilen levhanın, baskı suretiyle
matbaada çoğaltılacak örneklerinin kullanılabileceği
kabul edilmiştir.
Esasen, vergi levhasının aslından, fotokopi suretiyle
örnek çıkarmakla, matbaada baskı suretiyle örnek
çıkarmak arasında, örnek çıkarma tekniği bakımından fark
yoktur. Fotokopi hangi ölçüde değer taşıyorsa, matbaada
baskı suretiyle çoğaltılarak çıkarılacak örnek de, ancak
o ölçüde değer taşıyabilir. Buna rağmen 143 seri no'lu
tebliğde, matbaada baskı suretiyle çoğaltılarak
çıkartılmış örneğe ayrı bir yer verilmiş, bunlar
tasdikli asılla aynı hükümde sayılmıştır. Belki şunun
üzerinde durulabilir. Fotokopi münferiden çıkarılacak
bir örneği ifade edeceği için, her zaman çıkarılabilir.
İçeriği itibariyle, bir tek örneğe ilişkin değişiklik
daha kolaydır. Matbaada baskı suretiyle çoğaltmada, önce
zaman itibariyle bir bağlılık vardır. Ayrıca tüm
örnekleri kapsayacak içerik değişikliği daha güçtür.
Vergi levhasının zamanında tasdik ettirilmemesi
Vergi levhası zamanında tasdik ettirilmediğinde,
mükellefin tasdik için mayıs ayından sonra, vergi
dairesine başvurma durumu doğar. Bu takdirde kanuni
süreden sonra, tasdik için başvurma, vergi levhasının
asılmadığının tespiti anlamında değerlendirilir ve özel
usulsüzlük cezası alınır. Özel usulsüzlük cezası 2009
yılı için 160.- TL'dir. Doğaldır ki, kanuni süreden
sonra, vergi levhasının asılmamış olduğunun tespit
edilmesi üzerine vergi dairesine müracaat edilmesi
durumunda bu baş vurunun da ayrı bir tespit sayılması
söz konusu olmaz.
İşyerinin muhtelif kat ve reyonları veya birden fazla
işyerine vergi levhası asması gerekenlerde, bir defada
birden fazla yerde vergi levhasının asılmamış olmasının
tespit edilmesi, tek tespiti ifade eder. Tek cezayı
gerektirir. Aynı anda örneğin merkezde ve şubede veya
muhtelif kat ve reyonlarda vergi levhası bulunmadığının
tespit edilmesi dolayısı ile ayrı ayrı ceza kesilmesi
söz konusu olamaz. Ancak, örneğin merkez-şube
ikilisinde, merkezde levha asılmış olsa bile, şubede
asılmamış olması ayrı cezayı gerektirir.
Vergi levhalarının asılması
Vergi levhası asma zorunluluğu olanlar
Vergi levhası asmak mecburiyetinde olanlar; ticari,
zirai ve mesleki kazançları dolayısıyla gerçek usulde
vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri, ticari
kazancı basit usulde tespit edilen gelir vergisi
mükellefleri, kurumlar vergisi mükellefi olan anonim,
limited ve eshamlı komandit şirketlerdir.
Kooperatiflerin ve iktisadi kamu müesseselerinin vergi
levhası asmalarına gerek yoktur. Kolektif şirket,
komandit şirket ve adi ortaklık gibi şahıs
ortaklıklarında, ortakların her birini ayrı ayrı vergi
levhası asmaları zorunludur.
Vergilendirme dönemi olarak kendilerine özel hesap
dönemi tanınmış mükellefler ise vergi
levhalarını,beyanname verme süresini izleyen bir ay
içinde tasdik işleminden sonra işyerlerine asacaklardır.
Her ne şekilde olursa olsun, yıl içinde mükellefiyet
tesis ettirenler, mükellefiyetin tesisinden itibaren bir
ay içinde vergi levhasını tasdik ettirip asarlar.
Mükellefin iş nevi, işyeri adresi ve bağlı olduğu vergi
dairesinin değişmesi halinde bu değişikliklerin meydana
geldiği tarihten itibaren bir ay içinde yeni vergi
levhasının tasdik ettirilmesi ve gerekli yerlere
asılması zorunludur.
Vergi levhalarının asılacağı yerler
Vergi levhası mükelleflerin sadece merkezlerine değil,
tüm işyerlerine asılacaktır. Levhalar iş sahipleri ile
müşteriler tarafından kolayca okunup görülebilecek
şekilde mükelleflerin;
- Merkezlerine,
- Şubelerine,
- Satış mağazalarına,
- Taşımacılık işi yapanların taşıtlarına asılmalıdır.
İşyerinde birden fazla kat veya reyon olması halinde her
kat ve reyon için bu levha asılacaktır. Konuyla ilgili
146 seri no'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile; her
katta birden fazla reyon bulunması halinde, o kat için
yalnızca bir adet vergi levhasının asılması, bir adet
tasdikli vergi levhası bulunduran mükelleflerin bunun
tasdiksiz fotokopilerini de kullanabilmeleri uygun
görülmüştür.
Turizm organizasyonu faaliyetinde bulunan firmaların,
vergi levhalarını sabit işyerlerine asmaları yeterli
olup, ayrıca kendilerine ait vasıtalara veya
kiraladıkları vasıtalara vergi levhası asmalarına gerek
bulunmamaktadır. Ancak kiralanan vasıtalarda vasıta
sahibine ait vergi levhasının asılı olması
gerekmektedir.
Meslek mensuplarının levha tasdiki ve bildirilmesi
Yukarıda sayılan, vergi levhasını tasdike yetkili meslek
mensupları mükellefin ilgili hesap dönemi tahakkuk
fişini dikkate almak suretiyle tarih, ad ve soyadını
yazarak levhayı imzalar (Mühür bulunanlar mühür de
tatbik ede). Tahakkuk fişinin bir örneği de zamanaşımı
süresince saklanır. Bu kişiler ayrıca, her yılın mayıs
ayı sonuna kadar levhasını tasdik ettikleri kişilerin ad
ve soyadları (Tüzel kişilerde unvanları) ile vergi
kimlik numaralarına ilişkin bilgileri haziran ayının
25'ine kadar bağlı oldukları vergi dairelerine Vergi
Usul Kanunu'nun 149. maddesi uyarınca bir yazı ekinde
bildirirler
Meslek mensupları yıl içinde yeni işe başlayan
mükelleflerin vergi levhalarını mükellefiyetin tesis
edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde tasdik
edebilecekler ve vergi levhası tasdik edilirken mutlaka
vergi dairesince verilmiş vergi sicil numarası (Gerçek
kişiler için TC kimlik numarası) aranacaktır. Bu şekilde
vergi levhası tasdik edilen mükelleflere ilişkin
bildirim tasdik süresinin yani mükellefiyetin tesis
edildiği tarihten itibaren 1 ayın bitim tarihinden
itibaren 25 gün içinde yapılır.
Akif AKARCA
Dünya/07.05.2009 |
