|
Kısmi süreli çalışmada SGK gün sayısı
Özellikle
son dönemlerde bir çok işletme kısmi süreli çalışma (ya
da halk arasında bilinen adıyla part-time çalışma) öne
çıkmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 13'üncü maddesine göre,
işçinin normal 45 saatlik haftalık çalışma süresi
itibariyle tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal
işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi
durumunda, sözleşme, kısmi süreli iş sözleşmesidir.
"Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi,
ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş
sözleşmesinin kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli
emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz.
Kısmi süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin
bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre
çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.
Emsal işçi, işyerinde aynı veya benzeri işte tam süreli
çalıştırılan işçidir. İşyerinde böyle bir işçi
bulunmadığı takdirde, o işkolunda şartlara uygun
işyerinde aynı veya benzer işi üstlenen tam süreli iş
sözleşmesiyle çalıştırılan işçi esas alınır."
SGK gün sayısı nasıl hesaplanacak
Kısmi süreli çalışan sigortalıların ay içinde çalıştığı
toplam sürenin (saat) 7,5'a bölünmesiyle, ayda kaç gün
sigortalı olacağı hesaplanmaktadır. Burada, kısmi süreli
çalışan işçinin hafta tatiline hak kazanması halinde,
toplam süreye hafta tatilinin de (sanki çalışılmış gibi
değerlendirilerek) eklenmesi gerektiği hususuna dikkat
edilmelidir.
Ayrıca, 7,5 saatin altındaki çalışmalar da 1 güne
tamamlanacaktır. Yani kısmi süreli çalışan personelin
aylık sigortalılık süresi;
(Aylık çalışma gün sayısı = Ay içinde çalışma saati /
7,5) şeklinde hesaplanacaktır. Örneğin, ay içinde hafta
tatili de dahil olmak üzere toplam 60 saat çalışan bir
sigortalının SSK'ya bildirilecek gün sayısı;
Aylık çalışma gün sayısı = 60 saat / 7,5 saat
Aylık çalışma gün sayısı = 8 gün olarak hesaplanacaktır.
Kıst sürelere tama iblağ edilecektir.
Kısmi süreli (part-time) iş sözleşmesi, sigortalıların
eksik gün bildirimine ilişkin bilgi formu ekinde ilgili
SGK müdürlüğüne verilmesi veya Acele Posta Servisi
(APS), iadeli taahhütlü ya da taahhütlü olarak
gönderilmesi gerekmektedir.
İşyerlerinde kısmi zamanlı (part-time) olarak çalışan
sigortalılar için düzenlenmiş olan yazılı sözleşmenin
noterden tasdikli olması zorunlu değildir. Ancak, kısmi
süreli çalışmalara ait iş sözleşmesi noterden onaysız ve
yasal süresi dışında verilmiş ise, sadece verildiği ay
ve sonrası için hüküm ifade edecektir.
Bu sözleşmenin, "Eksik Gün Bildirim Formu" ekinde ve
aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken yasal
süre içinde SGK'ya verilmiş olması kaydıyla, söz konusu
form ve sözleşme işverenlerden her ay tekrar
istenilmeyecektir (SSK Başkanlığı'nın 13.05.2004 tarih
ve 16-318 ek sayılı genelgesi).
Çağrı üzerine çalışma
Çağrı üzerine çalışma da bir kısmi süreli çalışma
şeklidir. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 14'üncü maddesinde
yapılan düzenlemeye göre, "Yazılı sözleşme ile işçinin
yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç
duyulması halinde iş görme ediminin yerine
getirileceğinin kararlaştırıldığı iş ilişkisi, çağrı
üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli bir iş
sözleşmesidir."
İşçi ile yapılan "çağrı üzerine çalışma sözleşmesi"nde,
hafta, ay veya yıl gibi bir zaman dilimi içinde işçinin
ne kadar süreyle çalışacağını taraflar belirlemedikleri
takdirde, haftalık çalışma süresi yirmi saat
kararlaştırılmış sayılır. Çağrı üzerine çalıştırılmak
için belirlenen sürede işçi çalıştırılsın veya
çalıştırılmasın ücrete hak kazanır.
İşçi ve işverenin yaptıkları iş sözleşmelerinde "çağrı
üzerine çalışma sözleşmeleri"nde mutlaka haftada veya
ayda ne kadar çalışılacağını belirtmeleri halinde
sözleşme koşulu geçerli olacaktır.
Yine yasada yer alan "İşçiden iş görme borcunu yerine
getirmesini çağrı yoluyla talep hakkına sahip olan
işveren, bu çağrıyı, aksi kararlaştırılmadıkça, işçinin
çalışacağı zamandan en az dört gün önce yapmak
zorundadır. Süreye uygun çağrı üzerine işçi iş görme
edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Sözleşmede günlük
çalışma süresi kararlaştırılmamış ise, işveren her
çağrıda işçiyi günde en az dört saat üst üste
çalıştırmak zorundadır."
Resul KURT
İŞ HUKUKU VE SOSYAL
GÜVENLİK
info@resulkurt.com
06.11.2009 |
