|
KOBİ
tanımı ve KOBİ'lerin birleşmesi
Kurumlar Vergisi
Yasası'na 5904 sayılı yasanın 7'nci maddesi ile eklenen
geçici 5'inci maddesi uyarınca "küçük ve orta
büyüklükteki" işletmelerin kısacası KOBİ'lerin
31.12.2009 tarihine kadar yapacakları birleşmeler
vergisel açıdan özendirilmektedir.
Sözü edilen maddenin üçüncü fıkrasında, söz konusu
vergisel özendirme ilkesinden yararlanması öngörülen
KOBİ'lerin tanımı yapılmıştır. Buna göre KOBİ;
* Türk Ticaret Yasası hükümlerince kurulan,
* 2008 yılının aralık ayına ilişkin olarak verilen
sigorta bildirgesine göre 10 ile 250 kişi çalıştıran,
* 2008 yılı hesap döneminin sonu itibariyle yıllık net
satışları toplamı 25 milyon TL'yi geçmeyen veya aktif
toplamı 25 milyon TL'den az olan
ticari işletmeleri ifade etmektedir.
Bu bağlamda 2008 yılının aralık ayına ilişkin olarak
verilen sigorta bildirgesine göre 10'dan az veya 250'den
fazla işçi çalıştıran işletmeler KOBİ'lerin
birleşmesinde uygulanması öngörülen vergisel
özendirmeden yararlanamayacaktır.
Ayrıca bir işletme 250'den az işçi çalıştırmakla
birlikte, 2008 hesap dönemi sonu itibariyle yıllık net
satışları veya net aktif toplamı 25 milyon TL'den fazla
ise KOBİ olarak değerlendirilmeyecektir.
01.01.2009 tarihinden sonra kurulan işletmeler uygulama
açısından Kurumlar Vergisi Yasası'nın geçici 5'inci
maddesi kapsamı dışında bırakılmıştır.
KOBİ'lerde birleşme "tam mükellef iki veya daha fazla
KOBİ'nin Kurumlar Vergisi Yasası'nın 18'inci maddesi
kapsamında birleşerek yeni bir sermaye şirketi
oluşturmalarını ya da tam mükellef bir veya birkaç
KOBİ'nin tam mükellef olan sermaye şirketi statüsündeki
diğer bir KOBİ'ye devrolunması" anlamına gelmektedir.
Kurumlar Vergisi Yasası'nın geçici 5'inci maddesi
yukarıda tanımı yapılan KOBİ'lerin birleşmelerine
yönelik özel bir düzenleme olup, aynı yasanın 19'uncu
maddesi kapsamında yapılan vergisiz birleşmelerle
bağlantılı değildir.
Öte yandan birleşme işlemi sonucunda kurulacak yeni
sermaye şirketi ile devralan şirketin birleşme
işleminden sonra KOBİ koşullarını taşıyıp taşımaması da
uygulama açısından önem arz etmektedir.
Konuya ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından
yayımlanan 4 seri numaralı genel tebliğde de açıklandığı
üzere KOBİ'lerin 31.12.2009 tarihine kadar birleşmeleri
halinde bu tür birleşmeden doğan kazançların Kurumlar
Vergisi'nden bağışık tutulması öngörülmüştür.
Bu bağlamda infisah eden (tüzelkişiliği sona eren)
kurumun birleşme tarihi içinde bulunduğu son hesap
döneminde elde ettiği kazancı ile birleşilen kurumun;
birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil
olmak üzere üç hesap döneminde elde edilecek olan
kazançları üzerinden alınacak olan Kurumlar Vergisi de
bakanlar kurulunca alınacak karar doğrultusunda yüzde 75
oranında indirimli olarak uygulanabilecektir.
Söz konusu olanaktan yararlanabilmek için:
* Birleşilen kurum tarafından münfesih kurumun birleşme
tarihindeki sabit kıymetlerinin rayiç bedelle, diğer
kıymetlerin ise Vergi Usul Yasası değerleme hükümlerine
göre değerlendirilmesi suretiyle bir bütün halinde
devralınması ve bilançoya kaydedilmesi,
* Birleşmeden doğan kazançların tamamen birleşme tarihi
itibariyle birleşen şirketin sermayesine eklenmesi,
* Birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve
edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini
yerine getireceğini; münfesih kurumu, birleşmenin
Ticaret Sicili Gazetesi'nde ilan edildiği tarihten
itibaren otuz gün içinde birleşme nedeniyle vereceği
Kurumlar Vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle
taahhüt etmesi,
* Birleşme sonrası üç yıl süreyle aylık ortalama bazda
birleşilen kurum ile münfesih kurum tarafından 01.4.2009
tarihinden önce verilen son aya ilişkin sigorta
bildirgelerine göre istihdam edilenlerin toplamından az
olmamak üzere aylık istihdam sağlanması, koşuluyla
birleşme işlemlerinden doğan kazançlar Kurumlar
Vergisi'nden bağışık tutulacaktır.
Söz konusu istisna kazançlar, kurum kazancına dahil
edildikten sonra yıllık Kurumlar Vergisi beyannamesinin
"zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler"
bölümünde ilgili satıra yazılmak suretiyle beyan
edilecektir.
Ancak yapılan düzenleme gereği olarak münfesih kurumun
birleşme tarihine kadar olan faaliyet kazançları ise
istisna kapsamında olmayacak, eğer varsa bu kazançlar
vergiye tabi tutulacaktır.
Kurumlar Vergisi Yasası'nın geçici 5'inci maddesinin
ikinci fıkrası uyarınca KOBİ birleşmelerinde indirimli
Kurumlar Vergisi uygulanacaktır.
Buna göre de;
* Birleşme nedeniyle infisah eden kurumun, birleşme
tarihinde sona eren hesap döneminde elde ettiği kazancı,
* Birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği
hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde elde
ettiği kazançlar,
sözü edilen maddenin on birinci fıkrasınca Bakanlar
Kurulu tarafından belirlenecek olan indirimli oran ile
vergilendirilecektir.
Veysi Seviğ
04.09.2009 |
