|
Enflasyon sürünüyor faiz indirimi yolda
Tüketimde krizin ağır etkisi
ağustosta enflasyona sürpriz yaptırdı. Akaryakıtta tavan
fiyat uygulamasıyla artan benzin fiyatları, su zammına
karşılık ramazanda dahi gerileyen gıda fiyatları ve
giyimde sezon öncesi gelen indirimler ağustosta
enflasyonun eksi çıkmasına neden oldu. Tüketici
fiyatları (TÜFE) ağustosta yüzde 0,30 gerilerken yıllık
enflasyon yüzde 5,33 ile yine rekor kırdı. Üretici
fiyatları (ÜFE) ise aylık yüzde 0,42 artmasına rağmen
yıllık enflasyon yine yüzde 1,04 azalarak ekside kaldı.
Sürpriz enflasyonun ardından gösterge tahvilde bileşik
faiz yüzde 9,59'a geriledi. Merkez Bankası'nın faiz
indirimlerini ise sürdürmesi bekleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu dün ağustos ayı TÜFE ve ÜFE
verilerini açıkladı. Ağustosta TÜFE yüzde 0,30 geriledi,
ÜFE yüzde 0,42 arttı. Beklentiler TÜFE'nin yüzde 0,16,
ÜFE'nin yüzde 0,42 artması yönündeydi. Beklentileri alt
üst eden enflasyon verisinde tüketimdeki daralmanın
etkisi büyük. Ramazanda gıda fiyatlarında artış
beklenirken ağustosta yüzde 1,57 gerileme yaşandı.
Gıdadaki düşüş aylık enflasyonu yüzde 0,43 geriletti.
Giyim ve ayakkabıda ise aylık fiyat gerilemesi yüzde
5,22'ye ulaştı. Bunun da etkisiyle aylık enflasyon yüzde
0,37 düştü. Akaryakıtta tavan fiyatın etkisiyle gelen
zamlar nedeniyle ulaştırma kaleminde artış yaşanması
bekleniyordu. Ulaştırmada aylık artış yüzde 1,67 oldu ve
bu kalem aylık enflasyonu yüzde 0,21 artırdı. Konut
grubunda ise İstanbul'daki su zammı etkili oldu böylece
aylık artış yüzde 0,74 olarak gerçekleşti. Bu kalem
enflasyonu yüzde 0,13 artırdı.
Yıllık bazda TÜFE'de en yüksek artış yüzde 20,80 ile
alkollü içecekler ve tütün grubuda yaşandı. TÜFE'de
endekste yer alan 449 maddeden 89 maddenin ortalama
fiyatında değişim olmadı, 189 maddenin ortalama
fiyatında artış, 171 maddenin ortalama fiyatında ise
düşüş gerçekleşti.
Merkez Bankası'nın para politikasında dikkate aldığı
çekirdek enflasyon olarak adlandırılan özel kapsamlı
TÜFE göstergelerinde ise ağustosta mevsimlik ürünler
hariç TÜFE yüzde 1,01, işlenmemiş gıda ürünleri hariç
ise TÜFE yüzde 0,23 arttı. Fiyatlar, enerji hariç
TÜFE'de yüzde 0,69, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji
hariç TÜFE'de yüzde 0,13, enerji hariç ve alkollü
içkiler ile tütün ürünleri hariç TÜFE'de yüzde 0,83,
enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç
ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler,
dolaylı vergiler hariç enflasyonda da yüzde 0,96 düştü.
Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri,
işlenmemiş gıda ürünleri hariç TÜFE'de yüzde 0,37,
işlenmemiş gıda ürünleri, enerji ve alkollü içkiler,
tütün ürünleri ile altın hariç TÜFE'de yüzde 0,28,
enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü
içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE'de yüzde
0,43 düşüş meydana geldi.
Üretici fiyatlarındaki aylık artış ise yurtdışı emtia
piyasalarına bağlı olarak artış gösterdi.
ÜFE'de endekste bulunan toplam 768 maddeden 197 maddenin
ortalama fiyatında değişim olmadı, 262 maddenin ortalama
fiyatında artış, 309 maddenin ortalama fiyatında ise
düşüş oldu. Ağustos ayının zam şampiyonu ise yüzde 12,89
artış oranı ile salatalık oldu.
50 BAZ PUAN İNDİRİM OLUR
HSBC Stratejisti Fatih Keresteci
Enflasyondaki gidişat Merkez Bankası'nın öngörülere
paralelinde. Böyle olunca da faiz indirimlerinin
süreceğini söyleyebiliriz. Eylül toplantısında 50 baz
puan faiz indirimi ve gecelik borçlanma faizlerinin
yüzde 7'nin altına inmesi fiyatlanmaya başlayabilir.
Data sonrasında gösterge bileşik faiz kapanışa göre
yaklaşık 15 baz puan düşüş kaydetti.
EYLÜLDE ARTIŞ GÖRECEĞİZ
ING Bank Başekonomisti Sengül Dağdeviren
İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerinin işaret ettiği
üzere gıda ve giyim grubundaki yüksek fiyat düşüşü
olumlu sürprizin temel nedeni oldu.Çekirdek göstergeler
enflasyondaki düşüş eğiliminin yavaşladığına işaret
ediyor. Merkez Bankası'nın büyüme verilerine daha
duyarlı olduğu bir dönemdeyiz. Yani önümüzdeki aylarda
enflasyonda artış göreceğiz.
İÇ TALEP ÇOK ETKİLİ
Akbank Hazine Ekonomisti Seltem İyigün
Mevsimsellik etkisini gıda ve giyimdeki düşüşte
görüyoruz. Bunun yanı sıra son dönemde liranın güçlü
seyri de enflasyonu olumlu etkiledi. Resesyonla
bağlantılı iç ve dış talebin zayıflığı da enflasyona
destek oldu. Önümüzdeki dönemde gerilemeye devam edecek.
Son yapılan zamların az da olsa artış etkisi olabilir,
ancak tekrar düşüş trendine girecek.
Referans
04.09.2009 |
