Sigorta ödemelerinden kesilen
vergiye ilişkin yargı kararı üzerine
Hayat
sigortasından ayrılanlara yapılan
ödemeler üzerinden yapılan vergi
kesintisine ilişkin mahkeme kararı,
kamuoyunda heyecan yarattı. Mahkeme
kararının emsal olup olmayacağı,
daha önce bireysel emeklilik
sisteminden veya hayat sigortasından
ayrılmış olanlar açısından iade
hakkı doğurup doğurmayacağı merak
konusu oldu.
Hayat sigortasından on yıl dolmadan
ayrılan bir vatandaş, kendisine
yapılan ödemenin tamamı üzerinden
vergi kesintisi yapılmasını dava
konusu yapmış, mahkeme ödemenin
tamamı üzerinden yapılan vergilemeyi
hukuka aykırı bulmuş, vergi
kesintisinin sadece getiri
bölümünden yapılması gerektiğine
karar vermiş.
ÖDEME MENKUL
SERMAYE İRADI SAYILIYOR
Gelir Vergisi
Kanunu'nun 75. maddesinin (15)
numaralı bendine göre emekli
sandıkları, yardım sandıkları ile
emeklilik ve sigorta şirketleri
tarafından yapılan ödemeler menkul
sermaye iradı sayılıyor.
Aynı Kanun'un 94. maddesinin (15)
numaralı bendine göre de menkul
sermaye iradı sayılan bu ödemeler
üzerinden Gelir Vergisi kesintisi
yapılıyor. Söz konusu gelir, yıllık
beyanname ile beyan edilmiyor,
yapılan vergi kesintisi nihai vergi
oluyor.
Vergi kesintisi oranı, sistemde
kalma süresine göre yüzde 5 ila 15
arasında değişiyor.
Bireysel emeklilik sisteminden
emeklilik hakkı kazananlar ile bu
sistemden vefat, maluliyet veya
tasfiye gibi zorunlu nedenlerle
ayrılanlara yapılan ödemelerin yüzde
25'i, sigorta şirketlerinden on yıl
süreyle prim ödeyenler ile vefat,
maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu
nedenlerle ayrılanlara yapılan
ödemelerin yüzde 10'u ve tek primli
yıllık gelir sigortalarından yapılan
ödemelerin tamamı Gelir Vergisi'nden
müstesna tutuluyor.
Gelir Vergisi'nden istisna edilen
tutar üzerinden 94. maddenin (15)
numaralı bendine göre vergi
kesintisi de yapılmıyor.
MAHKEME KARARI
KESİN DEĞİL
Hayat
sigortasından on yıl dolmadan
ayrılan kişiye yapılan ödemenin
tamamı üzerinden yapılan vergi
kesintisini iptal eden mahkeme
kararı, tek hakimle verilmiş bir
karar. Tek hakimle verilen
kararlara, taraflarca bölge idare
mahkemesinde itiraz edilebiliyor.
Maliye de muhtemelen karara itiraz
edecek.
Bölge idare mahkemesi kararı
onaylayabileceği gibi, bozması da
mümkün. Yani olay, itiraz üzerine
verilecek karara göre kesinleşecek.
KARAR HERKESİ
BAĞLAMIYOR
Mükellef
lehine verilen kararın bölge idare
mahkemesince onanması halinde,
kendisine daha önce yapılan
ödemelerden vergi kesintisi yapılmış
olanların, kesilen vergiyi geri
alabilmeleri dava açmalarına bağlı.
Ancak bu davanın kesintinin
yapıldığı tarihten itibaren 30 gün
içinde açılması gerekiyor.
Dolayısıyla yapılan kesinti
üzerinden 30 günden fazla süre
geçmiş olanların doğrudan dava
açmaları mümkün değil.
BAŞKA BİR YOL
VAR
Bireysel
emeklilik sistemi ya da hayat
sigortasından ayrılıp, kendisine
yapılan ödemeden vergi kesintisi
yapılmış olup da üzerinden 30 günden
fazla süre geçmiş olanlar için her
şey bitmiş değil. Şikayet yoluyla
dava açma sürecini başlatmaları
mümkün.
Bunun için önce vergi kesintisinin
yatırıldığı vergi dairesine düzeltme
başvurusunda bulunulması, talebin
reddi veya 60 gün içinde cevap
verilmemesi halinde, şikayet yoluyla
Maliye Bakanlığı'na başvurulması
gerekiyor.
Maliye Bakanlığı'nın talebi
reddetmesi veya 60 gün içinde cevap
vermemesi halinde 30 gün içinde dava
açılmak suretiyle konuyu yargıya
taşımak mümkün.
Ne
kadar askerlik borçlanması
yapmalıyım?
DOĞUM tarihim 01.01.1963. SSK
sigorta başlangıcım 02.01.1981.
29.02.1996'ya kadar 4117 prim günüm
var. 01.03.1996 Bağ-Kur başlangıcım
aralıksız olarak devam ediyor ve 13
yıl 6 ay hizmetim var. 1983-1984
arası askerliğimi yaptım. Ne kadar
askerlik borçlanması yapmam gerekir
ve ne zaman emekli olurum? Halil
Korkmaz
02.01.1981-29.02.1996 tarihleri
arasında 4117 gün SSK ve 01.03.1996
tarihinde başlayıp aralıksız devam
eden Bağ-Kur sigortalılığınıza göre,
01.06.2002 tarihi itibarıyla 17 yıl
8 ay hizmetiniz, 25 yıllık hizmet
için 6,5 yıldan fazla 8 aydan az
eksik süreniz var. Buna göre,
askerlik borçlanması yapmazsanız 48
yaşınızı doldurduğunuzda Bağ-Kur'dan
emekli olmaya hak kazanırsınız.
On ay askerlik borçlanması
yaparsanız 01.06.2002 tarihi
itibariyle 25 yıllık hizmet süresi
için gereken eksik süreniz 6,5 yılın
altına düşer. Bu durumda 47 yaşınızı
dolduracağınız 01.01.2010 tarihinde
Bağ-Kur'dan emekliliğe hak
kazanırsınız.
AKLINIZDA BULUNSUN
Damga Vergisi defteri
Sürekli Damga
Vergisi mükellefiyeti tesis ettirmek
zorunda olan mükelleflerin, Damga
Vergisi defteri tutması ve bu
defteri notere veya ticaret sicil
memurluğuna tasdik ettirmesi
gerekiyor. Söz konusu defterin
tasdikinin zamanında yapılmaması
durumunda, mükellef adına VUK
hükümleri uyarınca ceza kesiliyor.
