|
Ayni
yardımlar SGK primine tabi olur mu?
Özellikle Ramazan ayında bir
çok işyerinde çalışanlara erzak yardımı yapılmaktadır.
Bu ayni yardımların sigorta primine tabi olup,
olmayacağı konusunda tereddütler olduğu görülmektedir.
Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları,
görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem
tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı
mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa
tazminatları ile kurumca tutarları yıllar itibarıyla
belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler
tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına
ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı
asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası
primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları,
prime esas kazanca tabi tutulmayacağı ve bunların
dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm
ödemelerin prime tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Bazı işverenlerce sigortalılara zaman zaman mal olarak
(örneğin, yağ, un, ayakkabı, elbise gibi) ayni yardımlar
yapılmaktadır.
Sözü geçen ve mal olarak (ayni) yapılan yardımlar,
tutarları üzerinde durulmaksızın, prime esas kazançlara
dahil edilmeyecektir. Ancak, ayni yardımların
sigortalılara nakden ödenmesi halinde (örneğin yağ
parası, un parası, ayakkabı parası gibi) prime tabi
tutulması gerekmektedir.
İşverence personele sağlanan her türlü ayni yardım
herhangi bir limit öngörülmeksizin SGK priminin dışında
tutulmuştur.
Ayni yardımlardan sigorta primi kesintisi yapılmazken,
personele ayın şeklinde (yakıt, mobilya, erzak gibi)
verilen yardımlar gelir vergisi stopajına tabidir.
Ayın şeklinde yapılan ücret niteliğindeki yardımlara
ilişkin olarak yüklenilen KDV'ler indirilmez. Aynın
(veya hizmetin) KDV dahil maliyeti brüte götürülmek
suretiyle sadece gelir vergisi stopajı hesaplanmalıdır.
İşveren şirket kendi ürettiği malı veya hizmeti ayın
ücret olarak personeline verirse, bunun maliyetinin ve
emsal perakende satış fiyatına göre hesaplanan KDV'sinin
toplamı net ücret sayılır, bu meblağ brütleştirilerek
gelir vergisi kesintisine tabi tutulur.
Evlenme yardımının SGK ve vergi mevzuatındaki yeri
Gelir Vergisi Kanunu'nun 25/5'inci maddesine göre
evlenme münasebeti ile yapılan yardımlar gelir vergisi
stopajından müstesnadır. Bu istisna hizmet erbabının iki
aylığını veya buna tekabül eden gündeliklerinin tutarını
aşamaz. Evlenme yardımı damga vergisine tabidir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu'nun 80. maddesinde sigortalının evlenmesi halinde
işveren tarafından yapılan evlenme yardımlarından SGK
primi alınmayacağı öngörülmüştür.
Uygulamada bu yardım sadece personelin (sigortalının)
resmen evlenmesi halinde yapılabilmektedir.
Doğum yardımının SGK ve vergi mevzuatındaki yeri
Gelir Vergisi Kanunu'nun 25/5'inci maddesine göre doğum
münasebeti ile yapılan yardımlar gelir vergisi
stopajından müstesnadır. Bu istisna hizmet erbabının iki
aylığını veya buna tekabül eden gündeliklerinin tutarını
aşamaz. Doğum yardımı adı altında yapılan ödemeler damga
vergisine tabidir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu'nun 80. maddesinde sigortalının çocuğunun olması
halinde işveren tarafından yapılan doğum yardımlarından
SGK primi alınmayacağı öngörülmüştür.
İbrahim IŞIKLI
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
02.09.2009 |
