Kayıtdışının kayıtlıya faturası 20 milyar lira
Vergi sistemindeki çarpıklıklar
nedeniyle son beş yıllık dönemde işçi ve memurlardan
oluşan kayıtlı çalışanların maaşları üzerinden stopaj
yoluyla kesilen Gelir Vergisi 76 milyar 537 milyon TL'ye
ulaştı. Bu rakam geçen yıl 19 milyar 942 milyon lira
(Türkiye'de toplanan Gelir Vergisi'nin yüzde 44,8'i)
olarak gerçekleşti.
İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO)
Başkanı Yahya Arıkan, kayıtdışı ekonomi ve kayıt
içindeki işlemlerin belgelenememesi nedeniyle Türkiye'de
toplanamayan verginin de yılda ortalama 20 milyar TL'yi
bulduğuna dikkat çekerek "Kayıtdışının yuttuğu 20 milyar
lirayı çalışanlar ödüyor" dedi. 5 yıllık dönemde
Türkiye'de toplanan Gelir Vergisi'nin yarısının
çalışanlardan kesildiğini belirten Arıkan, "Şimdi vergi
adaleti sağlanmasının tam zamanı" çağrısında bulundu.
Kriz iki yıl sürer
İSMMMO'nun her yıl düzenli olarak gerçekleştirdiği
"eğitmenlerle eğitim" semineri bu sene Antakya'da
yapıldı. Seminer kapsamında gazetecilerle bir araya
gelen Arıkan, ekonomik krizin etkilerinin iki yıl daha
sürmesinin beklendiğini kaydederek Türkiye'nin bu
süreçte daha akıllı davranma fırsatını kaçırdığını
savundu. Krizin en önemli sonucunun istihdam daralması
olduğunu söyleyen Arıkan, yılda birkaç ay çalışanlarla
birlikte gerçek işsiz sayısının 6.5 milyona ulaştığına
işaret etti. Gerçek işsiz sayısına Eylül 2008'den bu
yana her ay 406 bin kişinin eklendiğini dile getiren
Arıkan, bütün yönleriyle planlanmış bir sosyal programın
acilen hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
İşsizliğe bağlı olarak halkın borca sarıldığını,
kredilerin ise geri ödenemediğini dile getiren Arıkan,
"Bankaların yüzde 9-10 faizle mevduat toplarken krediyi
yüzde 30 seviyesinde yüksek bir faizle satması son
derece düşündürücüdür. Bu durum, risk algılamasıyla
ilgilidir. Bu soruna mutlaka çözüm aranmalıdır" diye
konuştu.
Prim kaybı 15 milyar
Krizin etkilerinin derinden hissedildiği bir ortamda
kayıtdışı ekonominin yılda ortalama 20 milyar lirayı
yuttuğunu, kayıtdışı istihdamın ise Hazine kasasına
maliyetinin 15 milyar TL prim kaybı olduğunu vurgulayan
Arıkan, zaman yitirilmeden sağlıklı bir vergi reformu
yapılması çağrısında bulundu. Arıkan, kayıtdışına karşı
mücadelede atılması gereken ilk adımın ise her işlemin
ve tüm ödemelerin bankalardan geçmesi, her türlü
harcamanın gider kabul edilmesi olduğunu vurguladı.
İSMMMO Başkanı, ekonominin canlandırılması için KDV'nin
düşürülmesi, çalışanın ve kayıtlı işverenin yükünün
hafifletilmesi önerisinde de bulundu.
Arıkan ayrıca, Türkiye'de bir ilki gerçekleştirerek
kurdukları İSMMMO Akademi ile 76 bin meslek mensubuna
eğitim vererek, bu alanda uzmanlaşmayı sağlayacaklarını
söyledi.
İSMMO'DAN VERGİ REFORMU
ÖNERİSİ
* Özerk bir vergi idaresi oluşturulmalı.
* Götürü sistemlere ve stopaj uygulamalarına yer
verilmemeli.
* Her işlem ve ödeme bankalardan geçmeli, her türlü
harcama gider kabul edilmeli.
* Maliye'nin harcama ve tasarrufların kaynağını
sorabilmesinin yolu açılmalı.
* Kişilerden alınan Gelir Vergisi oranı yüzde 15 yerine
yüzde 10'dan başlamalı.
* 18 yaşını dolduran herkes Gelir Vergisi beyannamesi
vermeli.
* Vergi sistemi; gelir, kazanç ve iratların tamamını
kavramalı.
* Borsa ve döviz işlemleri üzerinden düşük oranlı bir
finansal vergi işlemi uygulanmalı.
ELEKTRONİK HACİZ KISKACI
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, "elektronik haciz"in
uygulanmaya başladığını söyleyerek bu durumun
mükellefleri çok zor durumda bıraktığını vurguladı.
Maliye Bakanlığı'nın Vergi Dairesi Tam Otomasyonu
Projesi (VEDOP) ile kişi ve kurumların tüm malvarlığını
görebildiğini belirten Arıkan şöyle konuştu: "Bu
sistemle vergi borcu olan mükellefin bankalardaki tüm
hesapları dondurulabiliyor. Hesapları dondurulan
mükellefin ise eli kolu bağlanıyor. Ticari hayatları,
elektronik hacizle durdurulan işletmelerin ayakta
kalması mümkün değil. Bu konunun kaldırılmasını
istiyoruz." Hatay Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler
Odası Başkanı Abdullah Korkmaz da beyanname
düzeltmelerinde kesilen "özel usulsüzlük cezası"nın,
mükellef ile mali müşavirleri karşı karşıya getirdiğini
belirterek bu uygulamanın kalkması gerektiğini ifade
etti.
GELİR VERGİSİ YÜKÜ ÇALIŞANIN SIRTINDA
(Milyar TL)
|
Yıl
|
Çalışanın Gelir
Vergisi
|
Toplam vergiye oranı
(%)
|
2004
|
9.451
|
50
|
2005
|
12.650
|
55
|
2006
|
15.502
|
48
|
2007
|
18.991
|
50
|
2008
|
19.942
|
44,8
|
www.muhasebenet.net
02.06.2009 |