Sorular ve Sosyal
Güvenlik Bilinçlenmesi Yıllardır
sosyal güvenlik bilinçlenmesi üzerine yazıyorum. Bunun
için ilköğretimden itibaren eğitimlerin de
başlatılmasını öneriyorum. Ama yaşanan hayatın
eğiticiliğini de bir kenara atmamak gerek. Sanayi ve
bilgi toplumu olma süreçlerini neredeyse birlikte
yaşayan toplumumuz, artık yaşayarak eğitilmekten epeyce
dağarcığını doldurmuş durumda. Reform sürecini
yaşadığımız son üç yılda da bilinçlenme anlamında
oldukça pozitif gelişmeler kaydettik. Gazete ve
televizyon için gönderilen sorular da bunun kanıtı gibi.
Bu olumlu gelişme, ivme kazanarak devam da edecek. Ve
sonuçta kayıtlılığı %90'lara uzanan zamanlara doğru
adımlarımızı atıyoruz. Yaklaşık 5-10 yılda bu
gerçekleşmeyi elde edebilirsek, gelişmiş toplumlar
arasına da girme sürecini tamamlayacağız. Bunun istihdam
alanındaki görüntüsü de sigortasız çalışmanın bütün
boyutlarıyla yok olmasıdır. Ve bu gelişme için ümitvarız.
SSK sigortalılığımı devam ettirebilecek miyim?
M.Ş. (Selçuklu/KONYA): Tahsin Bey, Yeni Şafak'taki köşe
yazılarınız üzere, yeni SGK Kanunu hakkında danışacağım.
15.01.1978 doğumluyum. 01.10.2000 tarihinde SSK'lı
olarak iş hayatına başladım. Çeşitli işyerlerinde SSK'lı
olarak devam ettim. En son SSK'lı olarak çalıştığım bir
limited şirkete ortak oldum, hisse sahibiyim. Şirkete
ortak olduktan sonra yine SSK'lı olarak aynı şirkette
işe devam ettim. Şu an itibariyle de SSK'lı olarak devam
etmekteyim. 1 EKİM 2000 tarihinden bugüne kadar
kesintisiz olarak SSK prim borcunu ödedim ve 1 gün bile
olsa ara vermedim. Yeni kanununa göre durumum ne
olmaktadır? Şu an ortağı olduğum şirkette SSK'lı olarak
devam etmemde sakıncalı durumlar var mı? Bugüne kadar
yatırdığım primler çöpe mi gidecek? Bağ-Kura geçmek
zorunda mıyım? Geçersem prim gün sayısı aktarılır mı,
yoksa boşa mı gidecek?
C: Okuyucumuzun endişesi yersiz. Aralıksız devam eden
SSK, yani 4/a sigortalılığını sürdürebilecektir. Bu
şekilde devam etmesi şartıyla bir sorun çıkmayacaktır.
01.10.2000 tarihindeki sigortalılık başlangıcı
nedeniyle, 7000 prim ödeme günüyle 60 yaşında emekli
olabilecektir.
Özürlü emekliliği için raporu yenileyebilir miyim?
B.E. Tahsin Bey, 08.05.1970 doğumluyum. 10.07.1990
tarihinde işe girdim ve şu anda 5225 gün primim
ödenmiştir. İŞKUR'un hastaneye sevki neticesinde %45
özürlü raporum var. 1999 yılında vergi dairesi
aracılığıyla vergi indirimi için başvurdum. Bana %30
rapor gönderdiler. Vergi indiriminden yararlanamadım.
Halen özel bir şirkette çalışmaktayım. Bacağımdan dolayı
ağrılarım gittikçe artmakta. Özürüm, doğuştan kalça
çıkığı. Sorum, emekli olabilmem için ne yapmam gerekir?
C: Okuyucum halen çalıştığına göre, işyeri özürlü
kadrosunda çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın tekrar
sağlık kurulu incelemesine girerek bütün süreçleri
tekrarlayabilecektir. Yaşa tâbi olmamak için özürlü
emekliliği şartlarıyla emekli olması isabetli olacaktır.
Çünkü sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı buna
elverişlidir. Gazetemizin internet sayfasından özürlü
raporuyla ilgili yazdıklarımı okuyabilirsiniz.
Okuyucumun 506 sayılı Yasanın geçici 87. Maddesi
kapsamında emekliliği için süreçleri yinelemesinde yarar
görüyorum.
90 gün yatan primiyle ağabeyim isteğe bağlı
sigortadan emekli olabilir mi?
V.S. Tahsin Bey, ağabeyim 1970 doğumlu; işe giriş
tarihi 1985. Sadece 3 ay çalıştı ve 3 aylık primi
ödenmiş durumda... 3 ay çalıştıktan sonra bu işyerinden
çıkıyor ve bir daha da doğru dürüst çalışmıyor ve
çalışamıyor... Hangi işi denese bir gün çalışıyor
çıkıyor. Vücut sağlığı yerinde.. Ama hiçbir yerde
çalışamıyor. Mücadele ediyor ama yapamıyor... İyi
niyetine inanıyorum ağabeyimin... Belki psikolojik bir
sıkıntısı var. Ama rapora bağlanmış değil. Şu an yaşı
39'a gelmiş. Onu isteğe bağlı yapmak istiyorum.. Yeni
çıkan kanunla isteğe bağlıların sağlık sigortasından da
faydalanacağını öğrendik. Bu durumda 2009 senesi içinde
yaklaşık 22 yıllık sigorta süresi olan bir kişi olarak
ne şartlarda prim ödeyecek ve ne kadar zamanda
emekliliğe ulaşabilecek?
C: Okuyucumuz, ağabeyinin 90 günlük primini isteğe bağlı
sigortalılığa başlamak için kullanabilecektir. Eğer
isteğe bağlı sigortalı olarak 30 gün prim ödemesi
tamamlanırsa Genel Sağlık Sigortası'ndan da yararlanmaya
başlayacaktır. Uzun yıllar bu şekilde isteğe bağlı prim
ödeyeceğinden 4/b sigortalısı (yani Bağ-Kurlu) olarak,
emekli olabilecektir. Kısmî yaşlılık aylığıyla daha az
primle emekli olma imkânı da vardır. Prim ödeme
güçlerine ve yaş tercihlerine göre emeklilik prim günü
değiştirilebilecektir.
Sonuç: Bilinçlenmede her gün yeni bir başarı
kazanacağız.
Tahsin Sınav Y.Şafak/02.02.2009 |