Ülkemizin para birimindeki yeni harfi kalktı
"Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Para
Birimi Hakkında"ki 5083 sayılı yasanın birinci maddesi
hükmü gereği olarak "Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin
para birimi Yeni Türk Lirası'dır. Türk Lirası'nın alt
birimi Yeni Kuruş'tur. Bir Yeni Türk Lirası (YTL) yüz
Yeni Kuruş'a (YKR) eşittir.
Bakanlar kurulu, Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruşta yer
alan yeni ibarelerini kaldırmaya ve uygulamaya ilişkin
esasları belirlemeye yetkilidir."
Yeni Türk Lirası uygulaması 01.01.2005 tarihinden
itibaren başlamış olup, bakanlar kurulunun 04.4.2007 gün
ve 2007/11963 sayılı kararı gereği olarak 31.12.2008
tarihine kadar geçerli olmuştur. Söz konusu kararın;
* Birinci maddesine göre 01.01.2009 tarihi itibariyle
Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruş'ta yer alan "Yeni"
ibareleri kaldırılmıştır.
* Geçici birinci madde uyarınca, bu kararın
uygulanmasına ilişkin çalışmalarda ve uygulanmasında
karşılaşılan tereddütleri gidermeye ve gerekli
düzenlemeleri yapmaya Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı
olduğu bakan, görev alanlarına giren konularda düzenleme
yapmaya Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı,
Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası,
Sermaye Piyasası Kurulu ve Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumu yetkili kılınmıştır.
* Üçüncü maddesi ile de söz konusu kararın geçici 1.
maddesinin yayımı tarihinde, diğer maddelerin ise
01.01.2009 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Buna göre 04.4.2007 tarihli ve 2007/11963 sayılı
bakanlar kurulu kararı ile Yeni Türk Lirası ve Yeni
Kuruş'ta yer alan "Yeni" ibarelerinin kaldırılması ve
bakanlar kurulu kararının birinci maddesinin yürürlük
tarihinin 01.01.2009 olması nedeniyle özel kesim
muhasebe sistemine yönelik olarak işletmeler tarafından
uygulanacak esaslar Maliye Bakanlığı tarafından "Türk
Lirası ve Kuruş Kullanımında Özel Kesim Muhasebe
Sistemine İlişkin Olarak İşletmeler Tarafından
Uygulanacak esaslar" 15 sıra numaralı "Muhasebe Sistemi
Uygulama Genel Tebliğ ile belirlenmiş bulunmaktadır. (26
Aralık 2008 gün ve 27092 sayılı Resmi Gazete)
Söz konusu genel tebliğ ile yapılan açıklamalar
çerçevesinde;
* 31.12.2008 tarihi sonuna kadar yapılacak dönem sonu
işlemleri dahil muhasebe kayıtları Yeni Türk Lirası ve
Yeni Kuruş üzerinden olacaktır. 01.01.2009 tarihinden
itabaren yapılacak muhasebe kayıtları ise Türk Lirası ve
Kuruş üzerinden olacak, bu bağlamda söz konusu
ifadelerde "Yeni" sözcüğüne yer verilmeyecektir.
* Maliye Bakanlığı tarafından özel hesap dönemi tayin
edilen mükellefler de 01.01.2009 tarihinden itibaren
normal vergilendirme dönemine sahip diğer mükellefler
gibi muhasebe kayıtlarını Türk Lirası ve Kuruş üzerinden
yapacaklardır. Ancak, Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruş
üzerinden yapılmış olunan muhasebe kayıtları neticesinde
elde edilen 31.12.2008 tarihli geçici mizanda yer alan
hesaplardaki para birimleri 01.01.2009 tarihi itibariyle
Türk Lirası ve Kuruş olarak düzeltilecektir.
* Bilanço esası dışında serbest meslek kazancı ve
işletme hesabı esasına göre defter tutan diğer
mükellefler de 01.01.2009 tarihi itibariyle Türk Lirası
ve Kuruş para birimine göre defter tutacaklardır.
Maliye Bakanlığı sözü edilen tebliğ ile "Türk Lirası ve
Kuruş Kullanımında Beyanname, Belge ve Bildirim Düzeni
ile İlgili Uyulacak Esasları" da aşağıdaki şekilde
belirlemiş bulunmaktadır.
* 31.12.2008 tarihi sonuna kadar düzenlenecek fatura,
sevk irsaliyesi, benzeri nitelikteki belgeler Yeni Türk
Lirası ve Yeni Kuruş üzerinden olacaktır. 01.01.2009
tarihinden itibaren söz konusu tüm belgeler ise Türk
Lirası üzerinden düzenlenecektir.
* 2008 mali yılı işlemlerine ilişkin olarak
düzenlenecek, ancak 01.01.2009 tarihinden sonra
verilmesi gereken, Gelir ve Kurumlar Vergisi
beyannameleri ekinde yer alan mali tablolarda
kullanılacak para birimi Türk Lirası ve Kuruş olacaktır.
* Mükellefler, kullanmakta oldukları bazı matbu fatura
veya fatura yerine geçen vesikalarda tutarın yazı ile
belirtildiği bölümde yer alan "YTL" ve "YKR"
ibarelerindeki "Y"nin üstünü çizmek suretiyle eski
belgelerini kullanmaya devam edeceklerdir.
Bugünden itibaren Türk Para birimi "TL" olarak
tanımlanacaktır. Maliye Bakanlığı tarafından konuya
ilişkin olarak yayımlanan tebliğ ile özellikle muhasebe
kayıtlarında 01.01.2009 tarihinden itibaren bu konuda
özen gösterilmesi istenmektedir.
NOT: Tüm olumsuzluklara karşın 2009 yılının tüm insanlık
için sorunsuz geçmesini dileriz.
Veysi Seviğ 02.01.2009 |