|
Yatırım Teşvikleri
(I)
Yatırımların teşvik edilmesine yönelik olarak
16.07.2009 tarih ve 27290 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanan 14/07/2009 tarihli ve 2009/15199 sayılı
"Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar" ile
Bakanlar Kurulu tarafından yeni teşvik paketine ilişkin
düzenlemeler yapılmış ve söz konusu teşvik
kararnamesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların
yer aldığı "Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında
Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ NO:2009/1)"
Hazine Müsteşarlığı tarafından hazırlanarak 28.07.2009
tarih ve 27302 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Yatırım desteklerinin uygulanması açısından bölgeler,
sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak
aşağıda belirtilen dört gruba ayrılmıştır.
YATIRIM TEŞVİK UYGULAMALARINDA BÖLGELER
I.Bölge II.Bölge III.Bölge IV.Bölge
TR10 İstanbul TR22 Balıkesir Çanakkale (Bozcaada,
Gökçeada hariç) TR52 Konya Karaman TR82 Kastamonu
Çankırı Sinop
TR21 Tekirdağ Edirne Kırklareli TR32 Aydın Denizli Muğla
TR63 Hatay Kahramanmaraş Osmaniye TR90 Trabzon Ordu
Giresun Rize Artvin Gümüşhane
TR31 İzmir TR61 Antalya Isparta Burdur TR71 Kırıkkale
Aksaray Niğde Nevşehir Kırşehir TRA1 Erzurum Erzincan
Bayburt
TR41 Bursa Eskişehir Bilecik TR62 Adana Mersin TR33
Manisa Afyonkarahisar Kütahya Uşak TRA2 Ağrı Kars
Ardahan Iğdır
TR42 Kocaeli Sakarya Düzce Bolu Yalova TR72 Kayseri
Sivas Yozgat TRB2 Van Muş Bitlis Hakkari
TR51 Ankara TR81 Zonguldak Karabük Bartın TRB1 Malatya
Elazığ Bingöl Tunceli
TR83 Samsun Tokat Çorum Amasya TRC2 Şanlıurfa Diyarbakır
TRC1 Gaziantep Adıyaman Kilis TRC3 Mardin Batman Şırnak
Siirt
TR22 Çanakkale ili Bozcaada, Gökçeada ilçeleri
Yapılan düzenlemelere göre;
a- Yatırımın, teşvik belgesine bağlanabilmesi için
asgari sabit yatırım tutarının,
- I'inci ve II'nci bölgelerde yapılacak yatırımlarda 1
milyon Türk Lirası,
- III'üncü ve IV'üncü bölgelerde yapılacak yatırımlarda
500 bin Türk Lirası olması gerekmektedir.
Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'na
18/02/2009 tarihli ve 5838 sayılı kanunla eklenen 32/A
maddesinde; yatırımlar için kurumlar vergisinin
indirimli olarak uygulanabilmesine yönelik düzenleme
yapılmış ve 50 milyon Türk Lirası'nın üzerindeki büyük
ölçekli yatırımlar için daha düşük oranda kurumlar
vergisi alınmasına imkan tanınmıştır. Büyük ölçekli
yatırımlarda asgari yatırım tutarlarının ne olması
gerektiği, 2009/15199 no'lu Bakanlar Kurulu kararının 2
no'lu ekinde, farklı yatırım alanları için farklı
tutarlar olarak belirlenmiştir.
Büyük ölçekli yatırımlar, bölgesel yatırımlar ile genel
teşvik sisteminden yararlanacak yatırımların yukarıda ve
anılan kararın 2 no'lu ekinde belirtilen asgari sabit
yatırım tutarı ve/veya asgari kapasite şartlarını
sağlaması gerekmektedir.
b- Finansal kiralama şirketleri aracılığı ile yapılacak
yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve
teçhizatlara ait toplam tutarın her bir finansal
kiralama şirketi için asgari 200 bin Türk Lirası olması
gerekmektedir.
c- Kararın 12'nci maddesi kapsamında "tekstil,
konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri
sektörlerine taşınma desteği"nden yararlanacak tesisler
için asgari sabit yatırım tutarı aranmaz. Ancak, bu
tesislerde taşınılacak yerde asgari 50 kişilik istihdam
şartının sağlanması gerekir.
-Teşvik belgesinden yararlanabilecek kişiler
Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için,
-Gerçek kişiler,
-Adi ortaklıklar,
-Sermaye şirketleri,
-Kooperatifler,
-İş ortaklıkları,
-Kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurum
ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu
iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki
hisse oranları %50'yi geçen kurum ve kuruluşlar) ve
-Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları,
-Dernekler ve vakıflar ile
-Yurtdışındaki yabancı şirketlerin Türkiye'deki şubeleri
müracaat edebilecektir.
Öte yandan, kurulacak şirketler adına yapılacak teşvik
belgesi talepleri dikkate alınmayacaktır.
2-Teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmeyen
harcamalar
Tamamlanmış yatırımlar ile müracaat tarihinden önce
gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik
belgesi kapsamında değerlendirilmeyecektir. Öte yandan;
1- Teşvik belgeleri kapsamında;
a) Kararın 6. maddesi birinci fıkrasında belirtilenler
hariç olmak üzere ham madde, ara malı ve işletme
malzemesi,
b) Kullanılmış yerli makine ve teçhizat,
c) Arazi tipi olanlar dahil otomobil, minibüs vb. binek
araçları, porselenden, seramikten ve camdan mamul sofra
ve mutfak eşyası,
d) Ulusal çapta yayım yapan günlük gazete basım
hizmetlerine yönelik teşvik belgeleri hariç diğer teşvik
belgeleri kapsamında baskı, basım ve matbaa makineleri
değerlendirilmez.
2- a) Gıda ürünleri ve içecek imalatı ile entegre
hayvancılık yatırımlarında; kamyon, kamyonet, frigorifik
kamyon, frigorifik kasa, soğutucu ünite, çekici, kamyon
kasası ve kamyonet kasası,
b) Havayolu taşımacılık hizmetlerine yönelik yatırımlar
dışındaki diğer yatırımlar için uçak ve helikopter
teşvik belgeleri kapsamına dahil edilmez. Diğer yatırım
konularında ise sektörel özellikler dikkate alınarak
teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmeyecek
harcamalar belirlenir.
3- Teşvik belgelerine ait ithal ve yerli listelerde
inşaat malzemelerine yer verilmez.
3-Müracaat mercii
Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin talepler Hazine
Müsteşarlığı'na yapılır. Ancak, yabancı sermayeli
yatırımlar, büyük ölçekli yatırımlar, bölgesel
uygulamalar kapsamındaki yatırımlar ile Ar-Ge ve çevre
yatırımları hariç olmak üzere, sabit yatırım tutarı 8
milyon Türk Lirası'nı aşmayan ve Adana, Ankara, Aydın,
Balıkesir, Denizli, Ege Bölgesi, Eskişehir, Gaziantep,
İstanbul, Kayseri, Kocaeli, Konya sanayi odalarının
kapsamına giren yerlerde yapılacak imalat sanayi
yatırımları için, yatırımcının tercihine bağlı olarak,
yatırımın yapılacağı yerdeki sanayi odalarına da
müracaat edilebilir.
Müsteşarlığa yapılacak müracaatların; yabancı sermayeli
şirket ve şubelerce gerçekleştirilecek yatırımlar için
Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne, diğer bütün
yatırımlar için Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü'ne
yapılması gerekmektedir.
4- Teşvik belgesi düzenlenmesi için müracaatta aranacak
belgeler
Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için yapılacak
müracaatlarda aranılacak belgeler şunlardır:
a) Yatırımcıyı temsil ve ilzama yetkili kişilerce imzalı
müracaat dilekçesi,
b) Yatırımcıyı temsil ve ilzama yetkili kişilere ait
noter tasdikli imza sirküleri,
c) 2009/1 sayılı tebliğin 1 no'lu ekinde yer alan örneğe
uygun olarak hazırlanmış her sayfası yatırımcıyı temsil
ve ilzama yetkili kişilerce imzalı ve kaşeli bir nüsha
Yatırım Bilgi Formu,
ç) Müsteşarlığa yapılacak müracaatlarda; dörtyüz Türk
Lirası tutarındaki meblağın Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası nezdindeki muhasebe birimi hesabına
yatırıldığına dair makbuzun ikinci nüshası. (Sanayi
odalarına yapılacak müracaatlarda; yukarıda belirtilen
meblağın yüz Türk Lirası tutarındaki kısmının ilgili
sanayi odasının hesabına yatırıldığını gösterir makbuz
nüshası ile bakiye kısmının Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası nezdindeki muhasebe birimi hesabına
yatırıldığına dair makbuzun ikinci nüshası)
d) Firmanın sermaye yapısı, sermaye miktarı ve faaliyet
konuları açısından nihai durumunu gösterir Türkiye
Ticaret Sicili Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve
Sanatkarlar Sicil Gazetesi aslı veya noterden veya sicil
merciinden tasdikli örneği,
e) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu uyarınca Türkiye genelinde Sosyal
Güvenlik Kurumu'na muaccel olmuş prim ve idari para
cezası borçlarının bulunmadığına veya tecil ve
taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına ve
yapılandırmanın bozulmadığına dair Sosyal Güvenlik
Kurumu'nun ilgili birimlerinden alınacak yazının aslı,
f) 2872 sayılı Çevre Kanunu'na istinaden, sadece ÇED
Yönetmeliği eki listelerde yer alan "Çevresel Etki
Değerlendirmesi Olumlu Kararı veya Çevresel Etki
Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı" şartı aranması
gereken yatırım konuları için Çevre ve Orman
Bakanlığı'ndan alınan karar ve/veya karara ilişkin yazı.
5-Teşvik belgeli yatırımlara sağlanacak destek unsurları
2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu kararının 4 no'lu
ekinde teşvik edilmeyecek veya teşviki belirli şartlara
bağlı yatırım konularının neler olduğu açıklanmıştır.
Anılan karar ekinde belirtilen teşvik edilmeyecek
yatırım konuları ile aranan şartları sağlayamayan
yatırım konuları hariç olmak üzere, yukarıda belirtilen
asgari sabit yatırım tutarının üzerindeki yatırımlar
bölge ayırımı yapılmaksızın gümrük vergisi muafiyeti ile
katma değer vergisi (KDV) istisnasından yararlanırlar.
Buna ilave olarak, bölgesel desteklerden yararlanacak
yatırımlar,
a) I'inci ve II'nci bölgelerde;
- Gümrük vergisi muafiyeti,
- KDV istisnası,
- Vergi indirimi,
- Yatırım yeri tahsisi ve
- 31.12.2010 tarihine kadar yatırıma başlanılması
halinde sigorta primi işveren hissesi desteğinden,
b) III'üncü ve IV'üncü bölgelerde;
- Gümrük vergisi muafiyeti,
- KDV istisnası,
- Vergi indirimi,
- Yatırım yeri tahsisi,
- Sigorta primi işveren hissesi desteği ve
- Faiz desteğinden yararlanabilir.
Büyük ölçekli yatırımlara gümrük vergisi muafiyeti, KDV
istisnası, vergi indirimi, yatırım yeri tahsisi ve
sigorta primi işveren hissesi desteği uygulanabilir.
Ancak I'inci ve II'nci bölgelerde sigorta primi işveren
hissesi desteğinden yararlanılabilmesi için 31.12.2010
tarihinden önce yatırıma başlanılması gerekir.
Ar-Ge ve çevre yatırımları gümrük vergisi muafiyeti, KDV
istisnası ve faiz desteğinden yararlanabilir.
Teşvik belgeli yatırımlara sağlanan destek unsurlarına
ve bunların uygulanmasına yönelik açıklamalarımıza
önümüzdeki haftaki yazımızda da devam edilecektir.
YATIRIM TEŞVİK UYGULAMALARINDA BÖLGELER
|
I.Bölge |
II.Bölge |
III.Bölge |
IV.Bölge |
|
TR10 İstanbul |
TR22 Balıkesir Çanakkale
(Bozcaada, Gökçeada hariç) |
TR52 Konya Karaman |
TR82 Kastamonu Çankırı Sinop |
|
TR21 Tekirdağ Edirne
Kırklareli |
TR32 Aydın Denizli Muğla |
TR63 Hatay Kahramanmaraş
Osmaniye |
TR90 Trabzon Ordu Giresun
Rize Artvin Gümüşhane |
|
TR31 İzmir |
TR61 Antalya Isparta Burdur |
TR71 Kırıkkale Aksaray Niğde
Nevşehir Kırşehir |
TRA1 Erzurum Erzincan
Bayburt |
|
TR41 Bursa Eskişehir
Bilecik |
TR62 Adana Mersin |
TR33 Manisa Afyonkarahisar
Kütahya Uşak |
TRA2 Ağrı Kars Ardahan Iğdır |
|
TR42 Kocaeli Sakarya
Düzce Bolu Yalova |
|
TR72 Kayseri Sivas Yozgat |
TRB2 Van Muş Bitlis Hakkari |
|
TR51 Ankara |
|
TR81 Zonguldak Karabük
Bartın |
TRB1 Malatya Elazığ Bingöl
Tunceli |
|
|
|
TR83 Samsun Tokat Çorum
Amasya |
TRC2 Şanlıurfa Diyarbakır |
|
|
|
TRC1 Gaziantep Adıyaman
Kilis |
TRC3 Mardin Batman Şırnak
Siirt |
|
|
|
|
TR22 Çanakkale ili Bozcaada,
Gökçeada ilçeleri |
Akif AKARCA / Dr.Mehmet ŞAFAK
akif.akarca@alfaymm.com
01.10.2009 |
