|
Maliye'ye hayat
sigortası şoku
Maliye Bakanlığı, 10 yılı dolmadan hayat
sigortasından ayrılanlara 'borçlu' çıktı. İstanbul'daki
bir vergi mahkemesi, hayat sigortasından çıktıktan sonra
kendisine yapılan anapara ve faiz ödemesinin tamamından
vergi kesilen Max Steinbuchel isimli vatandaşın
itirazını kabul etti. Vatandaş, kendisine yapılan
ödemenin sadece getiri bölümünden kesinti
yapılabileceğini, anaparanın ise vergi kesintisine konu
olamayacağını savundu. Davayı görüşen mahkeme, vatandaş
lehine karar vererek sadece getiri üzerinden kesinti
yapılmasını karara bağladı. Mahkeme, Maliye'nin 4 bin
460 TL tutarındaki vergiyi haksız kestiği gerekçesiyle
geri ödemesine karar verdi. Kararı yorumlayan Mapfre
Genel Yaşam Sigorta Genel Müdürü Muhittin Yurt, kararın
tüm bireysel emeklilik ve yaşam sigortasından yararlanan
sigortalılar için emsal teşkil edebileceğini ve
Maliye'nin sigortacılıkla ilgili vergi politikasını
gözden geçirmesi sonucunu doğurabileceğini söyledi.
Max Steinbuchel isimli yurttaş, 16 Nisan 2003 tarihinde
Aviva Hayat ve Emeklilik A.Ş'den hayat sigortası
yaptırdı. Ancak kendi talebi doğrultusunda sigortalılık
hali 3 yıl sonra sona erdi ve 20 Ekim 2006 tarihinde
sigortada biriken parası sigortalıya ödendi. Ancak Gelir
Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinin 15-a benti dikkate
alınarak, sigortalıya yapılan tüm ödemeden yüzde 15
oranında stopaj kesintisi yapıldı. Söz konusu
düzenlemede, "Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları,
yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri
tarafından on yıl süreyle prim, aidat veya katkı payı
ödemeden ayrılanlara yapılan ödemeler menkul sermaye
iradı sayılır" cümlesi yer alıyor. Bu düzenlemeye
dayanılarak da sigortalıya yapılan tüm ödeme tutarı
üzerinden yüzde 15 oranında stopaj kesintisi yapıldı.
Tüm gelirden değil sadece kazançtan kesinti yapılabilir
Sigortalı ise konuyu mahkemeye taşıyarak, sadece elde
ettiği menkul sermayle iradı gelirinden stopaj kesintisi
yapılabileceğini iddia etti. Avukat İsmet Köymen ve
Hüseyin Erden sigortalının vekilliğini üstlenirken, dava
İstanbul 3. Vergi Mahkemesi'nde görüldü. Anadolu
Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından dava için
mahkemeye gönderilen savunmada; yapılan Gelir Vergisi
kesintisinde hukuka aykırılık bulunmadığı, kesintinin
ilgili yasa maddesine dayanılarak yapıldığı
belirtilerek, davanın reddi talep edildi.
10 gün önce kesinleşti
Ancak İstanbul 3. vergi Mahkemesi Hakimi Nermin Yurt, 31
Ocak 2009 tarihinde verdiği kararda, kesintinin hukuka
aykırı olduğu saptamasında bulundu. 21 Ağustos'ta yani
10 gün önce de kesinleşme şerhi düşülen karara göre,
bireysel emeklilik sisteminden ayrılan davacıya ödenen
meblağın (anapara dahil) tamamı değil, elde ettiği
getiri (gelir) vergilendirmeye tabi tutulmalı ve
vergilendirme getiri üzerinden yapılmalı.
4 bin 460 TL davacıya ödensin
Mahkeme kararında, yüzde 15 stopaj kesintisinin
davacının elde ettiği getiri üzerinden yapılması
gerektiği, bu nedenle de davacıdan fazladan kesilen 4
bin 460 TL'nin iade edilmesi gerektiği belirtildi.
Kararda, davacının söz konusu tutarın faiziyle geri
ödenmesi talebi ise, bu yönde bir yasal düzenleme
bulunmadığı için kabul edilmedi. Kararın tebliğinden
itibaren Maliye'nin 30 gün içinde itiraz yolunun açık
bulunduğu da kararda belirtildi.
Mapfre Genel Yaşam Sigorta Genel Müdürü Muhittin Yurt:
Karar sektör ve tüketiciler açısından son derece olumlu
"Hayat sigortaları ve bireysel emeklilik sistemi (BES)
ile ilgili yürürlükteki vergi mevzuatında yer alan temel
yaklaşımın tümünü gözden geçirmeyi gerektirecek bir
karar. Sadece 10 yılı doldurmayanlar değil 10 yılı
dolduranlar ya da BES'de yaş sınırını dolduranlarda da
süre sonu oluşan birikimden kısmi iskonto yapıldıktan
sonra; stopaj uygulaması yer almaktadır ki bu ana
paradan da vergi alınması sonucunu doğurmaktadır.
Mahkemenin ana paranın vergi dışını tutma yaklaşımı
sektörümüz ve tüketiciler açısından son derece
olumludur. Mevcut rejimde sistemde uzun süreli kalmayı
teşvik etmek amacına yönelik teşvikler yer almaktadır.
Kısa sürede poliçeden vazgeçebilmeyi vergisel açıdan
kolaylaştırmak ise sistemdeki devamlılığı tehdit edecek
bir yaklaşımdır. Bu kararın emsal oluşturacağı ve bu
sebeple de Maliye'nin bu konudaki vergi politikası ve bu
sigortalara sağladığı vergi teşviki yaklaşımları dahil
konunun tüm boyutlarını gözden geçirmesini gerekeceği de
aşikardır."
EMSAL TEŞKİL EDEBİLİR
* Hayat sigortası satın alan bir sigortalının 10 yıl
süreyle prim ödemeden sigortadan ayrılması halinde Gelir
Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinin 15-a benti dikkate
alınarak, sigortalıya yapılan tüm ödemeden yüzde 15
oranında stopaj kesintisi yapılıyor.
* AvivaSA Emeklilik ve Hayat'tan hayat sigortası
yaptıran ve 3 yıl sonrada sigortadan ayrılan Max
Steinbuchel isimli bir vatandaş, kendisine yapılan
ödemenin sadece getiri bölümünden kesinti
yapılabileceğini, anaparanın ise vergi kesintisine konu
olamayacağını savunarak yargıya başvurdu.
* İstanbul'da 3. Vergi Mahkemesi, davacıya ödenen
meblağın (anapara dahil) tamamı değil, elde ettiği
getirinin (gelir) vergilendirmeye tabi tutulması
gerektiğine karar verdi.
* Kararın tüm bireysel emeklilik ve yaşam sigortasından
yararlanan sigortalılar için emsal teşkil edebileceği
ileri sürülüyor.
Referans/01.09.2009 |
