5 Ocak 2008 CUMARTESİ |
Resmî Gazete |
Sayı : 26747 |
Maliye Bakanlığından:
VERGİ USUL KANUNU GENEL
TEBLİĞİ (SIRA NO: 379)
Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, 213 sayılı
Vergi Usul Kanunu ile ilgili bazı konularda
tereddütler oluştuğu anlaşılmış olup, söz konusu
tereddütleri gidermek ve uygulama birliği sağlamak
amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli
görülmüştür.
1- Kıymetli Maden
Alım/Satımında Belge Düzeni
Türk
Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara
İlişkin 2006-32/32 No.lu Tebliğ1 ile yetkili
müesseselere; Kıymetli Madenler Borsasına üye
olmak kaydıyla, ilgili yönetmelik ve mevzuat
hükümleri çerçevesinde işlenmemiş kıymetli
madenler ile barlar veya külçeler halindeki
işlenmiş kıymetli madenlerin ithalini, ihracını ve
söz konusu Borsada sürdürülmekte olan kıymetli
madenlere ilişkin işlemleri yapma ve Darphane ve
Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından üretilen
basılı altınlar (milli ziynet, meskük vb.) ile bir
kilogramdan küçük külçe şeklindeki standart
altınların alım satımını yapma yetkisi
verilmiştir.
3065
sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-g
maddesi uyarınca (dahilde ve ithalde) külçe altın
ve külçe gümüş teslimleri katma değer vergisinden
müstesnadır. Ancak altın ve gümüşten mamul veya
altın ve gümüş ihtiva eden ziynet eşyaları ile
sikke altın ve gümüşlerin teslim ve ithali genel
oranda (%18) katma değer vergisine tabi olup, aynı
Kanunun 23 üncü maddesine göre söz konusu
mamullerin teslim ve ithalinde matrah, külçe altın
ve külçe gümüş bedeli düşüldükten sonra kalan
tutardır.
Vergi
Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin birinci
fıkrasının (1) numaralı bendi ile Maliye
Bakanlığı, mükellef ve meslek grupları itibariyle
muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu
Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile
bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini
uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil
ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye ve
bunlarda değişiklik yapmaya yetkili kılınmıştır.
Anılan
hükmün Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak,
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı
Karara İlişkin 2006-32/32 No.lu Tebliğ ile
kendilerine kıymetli
maden
alım/satım yapma yetkisi verilen yetkili
müesseselere; 1/3/2008 tarihinden geçerli
olmak üzere, kıymetli maden alımında "Kıymetli
Maden Alım Belgesi", satımında da "Kıymetli Maden
Satım Belgesi" düzenleme zorunluluğu getirilmiş ve
bu belgelerin Vergi Usul Kanunu uyarınca
düzenlenmesi gereken belgeler kapsamına alınması
uygun görülmüştür. Dileyen mükelleflerin anılan
tarihten önce de söz konusu belgeleri
düzenlemeleri mümkün bulunmaktadır.
Birer
örneği Tebliğ ekinde bulunan (EK: 1, 2) Kıymetli
Maden Alım/Satım Belgelerinde; düzenlenme tarihi,
seri ve sıra numarası, belgeyi düzenleyen yetkili
müessesenin iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi
ve vergi kimlik numarası, kıymetli madeni
alan/satan kişinin veya kuruluşun
adı-soyadı/unvanı ve vergi kimlik numarası,
kıymetli madenin cinsi, fiyatı, miktarı, tutarı ve
bu tutara isabet eden katma değer vergisinin
bulunması zorunludur.
Kıymetli
Maden Alım/Satım Belgeleri en az bir asıl bir
örnek olarak düzenlenecek ve aslı, kıymetli maden
alan ya da satan kişiye verilecektir. Bu
belgelerin ikiden fazla örnek olarak düzenlenmesi
halinde her birinin kaçıncı örnek olduğu
belirtilecektir.
Yukarıda
sayılan bilgileri taşıması şartıyla belgelerin
bilgisayar kullanmak suretiyle düzenlenmesi de
mümkün bulunmaktadır.
Bilgisayarla düzenlenenler de dahil olmak üzere
anılan belgeler, vergi dairesi başkanlıklarıyla
veya defterdarlıklarla anlaşması bulunan
matbaalara bastırılmak ya da noterlere tasdik
ettirilmek suretiyle kullanılacak ve belgelerde
belirli bir ebat aranılmayacaktır.
Matbaa
işletmecileri, noterler ve yetkili müesseseler;
Kıymetli Maden Alım/Satım Belgelerinin basımında,
Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri
Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı
Hakkında Yönetmelik2 hükümlerine ve bu konuda
Bakanlıkça belirlenmiş olan diğer esaslara
uyacaklardır.
Yukarıda
belirtilen şartlara uygun olarak belge
düzenlenmediğinin veya gerçeğe aykırı olarak
düzenlendiğinin tespiti halinde, mükellefler adına
Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesi uyarınca
özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
2- Serbest Meslek
Faaliyetinde Bulunan Hekimler (Diş Hekimleri ile
Veteriner Hekimler Dahil) Tarafından Kullanılacak
Kredi Kartı Okuyucuları
Vergi
Usul Kanununun 227 nci maddesinin son fıkrasında
Maliye Bakanlığının düzenlenmesi mecburi olan
belgelerde bulunması gereken zorunlu bilgileri
belirlemeye yetkili olduğu hükmü yer almaktadır.
Anılan
Kanunun Mükerrer 257 nci maddesinin birinci
fıkrasının 1 numaralı bendinde de Maliye
Bakanlığının, tutulması veya düzenlenmesini uygun
gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve
ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye,
bunlarda değişiklik yapmaya, bu Kanuna göre
tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin
tutulması ve düzenlenmesi zorunluluğunu
kaldırmaya; 6 numaralı bendinde ise vergi
güvenliğini sağlamak amacıyla niteliklerini
belirleyip onayladığı elektrikli, elektronik,
manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemleri
kullandırmaya, uygulamaya dair usul ve esasları
belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
Söz
konusu hükümlerle Bakanlığımıza tanınan yetkilere
dayanılarak, serbest meslek faaliyeti icra eden
hekimlerin (diş hekimleri ile veteriner hekimler
dahil), iş yerlerinde bu Tebliğde belirtilen
özellikleri haiz kredi kartı okuyucularından
(bundan böyle POS -Point of Sale- olarak
anılacaktır) bulundurmaları ve kredi kartı ile
yapılan ödemelerde bu cihazları kullanmaları
zorunluluğu getirilmiş ve bu cihazlarla
düzenlenecek POS fişlerinin, anılan mükelleflerce
yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde Vergi
Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş "serbest meslek
makbuzu" olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.
2.1- Cihazların
ve Belgelerin Özellikleri
Anılan
hekimlerce kullanılacak POS cihazları ve bunlar
tarafından üretilen belgelerin, serbest meslek
faaliyeti kapsamında elde edilen kazancın Vergi
Usul Kanununa göre belgelendirilmesini sağlayacak
şekilde aşağıda sayılan özellikleri haiz olması
gerekmektedir.
a) Ek
3’teki örnekte belirtildiği şekilde belge
üzerinde; mükellef bilgileri, tarih, saat, sıra
no, hizmetin cinsi, vergi dahil tutarı vb.
bilgiler ve "Bu belge V.U.K. uyarınca serbest
meslek makbuzu yerine geçen belge hükmündedir."
ibaresi yer alacaktır.
b)
POS’lardan her günün sonunda günlük kapanış raporu
(Z raporu) alınabilecektir.
POS’lar,
yukarıda sayılan özellikleri haiz olup olmadığının
tespitine yönelik olarak Bakanlığımızca herhangi
bir onay işlemine tabi tutulmayacaktır. Ancak
şekil ve muhtevası itibariyle Ek 3’teki örneğe
uygun olmayan POS fişleri, Vergi Usul Kanunu
uyarınca düzenlenmiş belge hükmünde
sayılmayacaktır.
2.2- POS Cihazlarında
Kullanılacak Kağıt Rulolar
Yukarıda
özellikleri belirtilen POS cihazları kullanılmak
suretiyle düzenlenen belgelerdeki bilgiler tam
(anlaşılabilir kısaltmalar olabilir) ve açık
olacak, silik ve okunaksız belge verilmeyecektir.
Piyasadaki POS’ların bir kısmında halen
kullanılmakta olan mikrokapsüllü karbonsuz
kopyalama kağıtları (Dekaform Self Contained vb.)
darbe, katlanma, kırışma gibi etkilerle kolaylıkla
kararıp silinmekte ve fişler okunamaz hale
gelmektedir. Bu nedenle, Vergi Usul Kanunu
uyarınca düzenlenmiş belge hükmünde belge verme
özelliğine sahip POS’larda, üzerindeki bilgiler
kolaylıkla kararıp silinen mikrokapsüllü karbonsuz
kopyalama kağıt ruloları kullanılmayacaktır.
Termal
kağıt ruloların kullanılması halinde ise bu
ruloların;
a) Türk
Standartları Enstitüsünce onaylanmış,
b) Arka
ortasına birbirinden en fazla 50 milimetre
aralıkta ve rulo uzunluğu boyunca, kağıdı üreten
firmanın logosunun (kısa adı veya baş harfleri) ve
kağıdın numarasının basılmış,
c) Yine
arkasında ve kağıdın kenarına 20 milimetreyi
geçmeyen aralıklarla aşağıdaki sıra dahilinde,
-
Onaylayan kurumun kısa adının (en fazla 4
karakter),
- Onayın
tarih ve sayısının,
- Başına
"SKT" işareti konularak, 7 yıldan az olmamak üzere
son kullanma tarihinin (ay/yıl) yazılmış,
olması
şarttır.
Mükelleflerin söz konusu termal kağıt rulolarını,
belgelerin muhafaza ve ibraz mecburiyetine ilişkin
yükümlülüklerinin de gereği olarak, ısısı +35
dereceyi geçmeyen, nem oranı % 80'in altında olan
ortamlarda, ışık geçirmeyen ve kağıda zarar
vermeyen kutularda saklanmaları gerekmektedir.
2.3- Uygulama Usul ve
Esasları
a)
Anılan mükellefler, 1/6/2008 tarihinden itibaren
işyerlerinde bu Tebliğde belirtilen özelliklere
sahip POS’ları bulunduracaklar ve kullanacaklar;
söz konusu şartları taşımayan POS’ları
kullanamayacaklardır. Bahsi geçen mükellefler
gerekli şartları taşımayan POS’ları 1/6/2008
tarihinden itibaren mevcut halleri ile
kullanamayacaklarından, bu cihazlar sahipleri
(bankalar, katılım bankaları vb.) tarafından ya
toplanacak ya da bu Tebliğde yer alan esas ve
usullere uygun hale getirilecektir.
b) Söz
konusu mükellefler, bu Tebliğ ile bulundurma ve
kullanma zorunluluğu getirilen POS’ları kullanmak
suretiyle yaptıkları tahsilatlarda müşterilerine
bu POS’lardan çıkan belgeleri verecekler, müşteri
tarafından talep edilse dahi başkaca bir belge
düzenlemeyeceklerdir.
c) Bahsi
geçen POS cihazlarının özelliğinden ve kredili
satışlara ilişkin mevzuattan dolayı belgenin
birinci nüshasının mükellefte kalması durumunda,
müşteriye verilen ikinci nüsha, vergi
uygulamalarında asıl belge gibi mütalaa
edilecektir.
d)
Anılan mükellefler, bu POS’ları kullanmak
suretiyle hizmet ifasında bulundukları her günün
sonunda kapanış raporu almak ve bu raporları
gerektiğinde Bakanlığımız görevlilerine ibraz
etmek üzere muhafaza etmek zorundadırlar.
e)
Mükelleflerin işyerlerinde bu Tebliğde öngörülen
POS'ları kullanıyor olmaları serbest meslek
makbuzu düzenleme mecburiyetlerini
kaldırmamaktadır. Zira bedeli kredi kartı
kullanılmaksızın ödenen hizmetler için POS’ların
kullanılması söz konusu olmamaktadır. Bu durumda,
anılan mükelleflerin bedelini kredi kartı
kullanılmaksızın (nakit, çek, havale vb. olarak)
tahsil ettikleri hizmetler için Vergi Usul
Kanununa göre serbest meslek makbuzu düzenlemeleri
gerekmektedir.
2.4- Ceza
Bu
Tebliğ kapsamındaki mükelleflerden 1/6/2008
tarihinden itibaren;
a) Bu
Tebliğde belirtilen özellikleri haiz POS
cihazlarını iş yerlerinde bulundurmayan veya iş
yerinde bulundurmakla beraber Tebliğde öngörülen
şartları taşımayan cihazları kullandıkları tespit
edilenlere, Vergi Usul Kanununun mükerrer 355/1
inci maddesine göre özel usulsüzlük,
b)
Tebliğde belirtilen özellikleri haiz POS
cihazlarını kullanmakla birlikte bunlarda 3 üncü
bölümde açıklanan özellikleri taşımayan kağıt
ruloları kullandığı veya günlük kapanış raporu
almadığı tespit edilen mükelleflere ise her bir
tespit için ayrı ayrı olmak üzere, Vergi Usul
Kanununun 352/II-7 nci maddesine göre ikinci
derece usulsüzlük,
cezası
kesilecektir.
3- Anlaşmalı
Eczanelerce Sosyal Güvenlik Kurumu Adına
Düzenlenen Faturalarda Süre
336 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde3
eczanelerin, çalışanlarının reçetelerini
karşılamak üzere sözleşme yaptıkları kamu
kuruluşları ile sınırlı olmak üzere, ilgili
kuruluşların çalışanlarına yaptıkları ilaç
teslimlerinde kamu kuruluşlarınca karşılanacak
paya ilişkin tutarı içeren faturayı, ay sonunda
tüm çalışanlar için ve tek bir fatura şeklinde
düzenleyebilecekleri belirtilmişti.
Bu
Tebliğin yayımı tarihinden itibaren, Sosyal
Güvenlik Kurumunun da 336 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği uygulamasında, eczanelerle
anlaşma yapılan kamu kuruluşları kapsamında
değerlendirilmesi uygun görülmüştür.
Anılan
Kurumla anlaşmalı eczanelerce de söz konusu Kuruma
(anılan Tebliğde yer alan usul ve esaslar
çerçevesinde, çalışanlar, emeklileri ve bunların
bakmakla yükümlü oldukları kişilere ait ilaç
teslimleri için) ay sonunda tek bir fatura
düzenlenebilecektir.
4- İlaç Satış Mümessilleri
Tarafından Taşınan Promosyon Ürünleri ile Numune
İlaçlarda Sevk İrsaliyesi Düzenlenip
Düzenlenmeyeceği
Bakanlığımıza yansıyan olaylardan, ilaç satış
mümessillerinin hekimlere verilmek üzere, tanıtım
amaçlı olarak beraberlerinde bulundurdukları ve
ticari mal kapsamında olmayan promosyon ürünleri
ile numune ilaçlar için sevk irsaliyesi düzenlenip
düzenlenmeyeceği hususunda tereddüde düşüldüğü
anlaşılmıştır.
Vergi
Usul Kanununun 230 uncu maddesinin 5 numaralı
bendi uyarınca, satılan malların alıcıya teslim
edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya
taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen
malın alıcı tarafından taşınması veya
taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya
taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi
düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması zorunludur.
Bu
itibarla, ticari mal niteliğinde olmayan broşür,
bloknot, kalem gibi promosyon ürünleri ile numune
ilaçların, hekimlere verilmek üzere firmaların
satış mümessilleri tarafından taşınması sırasında
(ticari mal sevkiyatı izlenimi verecek büyüklükte
veya mahiyette olmamak şartıyla) sevk irsaliyesi
düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.
5- 3568 Sayılı
Kanununa Göre Yetki Almış Meslek Mensuplarına ve
Avukatlık Kanununa Göre Yetki Verilen Avukatlara
Uzlaşma Görüşmelerinde İbraz Etme Zorunluluğu
Getirilen Belgeler
Uzlaşma
Yönetmeliğinin4 10 uncu maddesinde, mükelleflerin
uzlaşma talebinin kabul edilmesi üzerine yapılacak
uzlaşma görüşmelerinde, 3568 sayılı Serbest
Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik
ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanununa göre kurulan
meslek odalarından bir meslek mensubunun da
(Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali
Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir)
bulundurulabileceği, ancak bu kişilerin uzlaşma
ile ilgili tutanaklara imza atamayacakları
belirtilmiştir.
Uygulamada, uzlaşma görüşmelerine mükellefle
birlikte hukuki yardımda bulunmak üzere
avukatların da katılmaları mümkün bulunmaktadır.
Bundan
böyle (Bu Tebliğin yayımı tarihine kadar uzlaşma
günü tayin edilmemiş uzlaşma talepleri dahil olmak
üzere) anılan meslek mensupları ile avukatların,
uzlaşma görüşmelerine katılabilmelerinin hukuki
bir belgeye (sözleşme, vekaletname vb.)
dayandırılması ve söz konusu belgenin aslı veya
onaylı bir örneğinin uzlaşma görüşmesi sırasında
komisyona ibraz edilmesi uygun görülmüştür.
Söz
konusu belge, mükellefin uzlaşma komisyonundaki
dosyasında muhafaza edilecek; birer fotokopisi de
meslek mensubu ve/veya avukatın tarh dosyasına
konulmak üzere ilgili vergi dairelerine
gönderilecektir.
Tebliğ
olunur.
_____________________
1 22/9/2006 tarih ve
26297 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
2 2/2/1985 tarih ve
18654 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
3 29/7/2004 tarih ve
25537 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
4 3/2/1999 tarih ve
23600 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Ekleri İçin
Tıklayınız |